همچنین در این دوره 16هزارهکتار جنگلکاری انجام شده است. این میزان جنگلکاری به همراه توسعه بوستانها با انواع گونههای گیاهی مناسب با شرایط اقلیمی نیمه خشک شهر تهران کمک زیادی در تلطیف هوا و محیط خواهد کرد.مختاری احداث بوستانهای ویژه بانوان، احداث بوستان 110هکتاری ولایت آن هم تنها ظرف 66روز به همراه کاشت هفت میلیون نهال در زمستان سال گذشته را مهمترین اقدامات سال91 دانست و گفت: در سال91 بیش از 700پروژه فضای سبز به اجرا درآمد که 123مورد آن احداث بوستانهای جدید بود.
از دیگر رویکردهای مؤثر در این دوره مدیریت شهری، توسعه فضای سبز حاشیه بزرگراههای قدیمی و جدید بوده است. مختاری در اینباره به ذکرچند مثال پرداخته و میگوید: فضای سبز حاشیه بزرگراههای شهیدمدرس، شهیدزینالدین، شهیدهمت، شهیدچمران، یادگار امام(ره)، نیایش، شیخ فضلالله نوری، رسالت، آزادگان، امام علی(ع)، شهیدحکیم، شهیدخرازی و شهیدباکری ازجمله این بزرگراهها هستند که در این میان تنها فضای سبز حاشیه دو بزرگراه آزادگان و امام علی جمعا 180کیلومتر وسعت دارد و تأثیر آن در نشاط و آرامش روانی شهروندان غیرقابلانکار است.
افزایش سرانه فضای سبز
یکی از افتخارات این دوره مدیریت شهری این است که ظرف هفت سال موفق شد تا سرانه فضای سبز شهر تهران را به حداقل استانداردهای بینالمللی برساند. در اینباره مدیرعامل سازمان پارکها و فضای سبز گفت: سرانه فضای سبز درونشهری تهران به 15متر و برونشهری به 23متر رسیده است. این درحالی است که در ابتدای انقلاب سرانه فضای سبز در تهران نیم متر بود.شهرداری تهران همچنین درنظر دارد ظرف یک برنامه پنج ساله سرانه فضای سبز درون شهری را به 20تا 25متر برساند؛ رقمی که برابر با سرانه حداکثری فضای سبز برای هر نفر طبق استانداردهای جهانی است. به همین منظور امسال طراحی 120بوستان جدید در دستور کار شهرداری تهران قراردارد. در اینباره مختاری گفت: ظرف دوسال آینده قرار است چهار بوستان فرامنطقهای بهشت، آفرینش، ایمان و دانش که مساحتی حدود 65هکتار دارند در تپههای عباسآباد، مقابل کتابخانه ملی احداث شوند که هماکنون عملیات عمرانی آنها به اجرا درآمده است.
توزیع عادلانه فضای سبز شهری
یکی از رویکردهای جدی مدیریت شهری ظرف هفت سال گذشته کاستن از فاصله شمال و جنوب با هدف توزیع عادلانه امکانات در سطح شهر است. به همین مناسبت در حوزه فضای سبز نیز تلاش شد تا درتعدادی از مناطق محروم شهر که بهدلیل بافت فشرده و متراکم مسکونی از انواع سرانههای خدماتی بهویژه فضای سبز محروماند تمهیداتی برای رفع این معضل اندیشیده شود؛ مثلا در برخی مناطق تهران مانند منطقه22 بهدلیل گستردگی منطقه و جمعیت کم آن سرانه فضای سبز بسیار بیشتر از سرانه جهانی است اما در برخی مناطق دیگر تهران مانند مناطق 7، 10، 11 و 17بهدلیل بافت فشرده و تراکم جمعیتی بالا با مشکل کمبود فضای سبز مواجهیم. در اینباره مدیرعامل سازمان پارکها از انجام یکسری برنامهریزیها برای توسعه فضای سبز اینگونه مناطق سخن گفت و افزود: امروز در توسعه فضای سبز، فاصلهای میان جنوب و شمال شهر نیست زیرا بهترین و بزرگترین بوستانها همچون ولایت، پامچالو... در جنوب شهر احداث شدهاند.
همچنین معصومه ابتکار، رئیس کمیته محیطزیست شورای شهر نیز معتقد است: درست است که شاهد رشد سرانه فضای سبز در اکثر مناطق و محلات شهر تهران هستیم و کمیته محیطزیست نیز در بازدیدهای ادواری خود براساس شاخصهای در اختیار، توسعه فضای سبزشهری را تأیید میکند اما هنوز در مورد توزیع عادلانه سرانه فضای سبز در برخی مناطق مثل 9و 10و خیلی محلات شهر تهران مشکل داریم؛ به همین دلیل خواستیم اگر امکان تملک وجود دارد میزان اعتبار مورد نیاز برای تملک را اعلام کنند تا در شورای شهر تهران اعتبارات لازم را پیشبینی کنیم و به هر صورتی که هست حتی احداث پارکهای کوچک محلهای اقدامات لازم صورت گیرد.
مصوبات شورا برای توسعه فضای سبز
در مورد بحث فضای سبز شورای شهر تهران نیز همواره نقش حمایتی داشته و با تصویب مصوبات، پیگیر اقدامات قانونی سختگیرانهای برای حفظ و توسعه فضای سبز است. در اینباره مهدی چمران، رئیس شورای شهر تهران از مصوبات متعددی سخن گفت که مهمترین آنها سیاستها و الزامات طرح جامع و تفصیلی است.
به گفته چمران در این مصوبات تماما اشاره به مسئله حفظ فضاهای سبز، حفظ باغات، توسعه فضای سبز و سیاستهای تشویقی شده تا مردم، بخش خصوصی و تجاری فضاهای سبز را متناسب با جمعیتپذیری توسعه دهند و حفظ کنند.وی برای روشنشدن اهمیتی که شورای شهر برای رشد سرانه فضای سبز در شهر قائل است به موضوع بوستان ولایت پرداخت و گفت: مثلا یکی از نهادها پیشنهاد داشت در این اراضی شریک باشد و ساختمانهایی بسازد که خوشبختانه مقام معظم رهبری اشارهای شفاف کردند مبنی بر اینکه«اینجا فضای غالب باید درخت باشد». بنابراین ساختمانهایی که پیشبینی شده بود بسازند حذف شد. خب، به همین دلیل مجبور بودیم از نظر مالی پرداختهایی داشته باشیم که شورای شهر 100 میلیارد تومان برای خرید و ساختوساز تصویب کرد و نیز حدود 400میلیارد تومان از محل بودجه غیرنقدی برای پرداخت بدهی شهرداری بابت بوستان ولایت تصویب کرد که انشاءالله پس از آن نیز قرار است برنامههای دیگری از این دست با حمایت شورای شهر دنبال شود.مهدی چمران افزود: از سوی دیگر یکی از مهمترین مصوبات شورای شهر برای فضای سبز این بود که همه نقاط و املاکی که بهعنوان فضای سبز در طرح جامع گذشته و در طول این چند سال درنظر گرفته شده بود برای پنج سال دیگر تمدید شود تا دوباره فضای سبز باقی بماند.
علاوه بر این برای باغهای بزرگ و ارزشمند کن طرحی تهیه شد تا در اختیار مردم باشد؛ به همین دلیل در کمیسیون ماده پنج از سوی شهردار تهران پیشنهاد شد این باغها خریداری و حفظ شود که شورای شهر نیز از این پیشنهاد حمایت کرد تا با خرید باغهای کن ضمن حفظ 900 هکتار درختان میوه با ارزش 50 تا 70ساله کن برنامهریزیهای لازم برای تبدیل این فضاها به مکانی سالم برای تفرج و تفریح مردم فراهم شود.
درهرحال هر جایی و به هر طریقی که امکان داشته شورای شهر تهران نیز تلاش کرده برای توسعه فضای سبز اقدام کند یا اگر احساس شد فضای سبز در خطر است بهشدت در مقابل آن ایستادگی کنند؛ مثل تپههای عباسآباد که کاربری آن فضای سبز است و شورای شهر نیز اصرار کرد که ساختوساز در آن متوقف شود و بیش از این ادامه نیابد. شورای شهر تهران در مورد جنگلهای لویزان، پارک پردیسان و چیتگر که نقاط پراهمیت برای شهر تهران بهشمار میروند نیز بهشدت مخالف تغییر کاربری یا ساختمانسازی در آنهاست.
طرح توسعه کمربند سبز شهرتهران
طرح احداث کمربند سبز اطراف تهران که در ارتفاعات 1800تا 2400متر صورت میگیرد طرحی ملی است که با هدف جلوگیری از گسترش شهر، کارکرد زیستمحیطی و تلطیف محیطزیست، کارکرد تفرجی و ساماندهی اوقات فراغت و کارکرد حفاظتی صورت میگیرد. به همین منظور شهرداری تهران راسا از سال84 تاکنون موفق شده تا هر سال کار جنگلکاری در اراضی خارج شهر را به اتمام برساند. این طرح در دو فاز انجام شده است. در فاز نخست که پیش از سال۸۴ اجرا شد بیش از 20هزار هکتار جنگلکاری صورت گرفت و در فاز دوم آن که از سال۸۴ آغاز شد، برای اجرای ۵۰هزار هکتار جنگلکاری برنامهریزی شده است.
طرح فضای سبزعمودی
طرح فضای سبز عمودی یا بام سبز یکی از رویکردهای نوین معماری و شهرسازی است که از آن میتوان در جهت افزایش سرانه فضای سبز، ارتقای کیفیت محیطزیست و توسعه پایدار شهری بهره برد. مزایای زیستمحیطی انکارناپذیر بامهای سبز در زمینه کاهش آلودگی هوا، کاهش گازهای گلخانهای، جذب آلایندهها، کاهش دمای محیط پیرامون و کاهش میزان مصرف انرژی بارها و بارها توسط متخصصین و پژوهشگران مورد سنجش قرار گرفته است. در اینباره مدیرعامل سازمان پارکها و فضای سبز از مزیت اقتصادی دیگر بام سبز سخن گفت که ازجمله آنها، ذخیره انرژی گرمایش و سرمایش در فصول زمستان و تابستان و در نتیجه کاهش هزینههای مصرف انرژی است.
به گفته مختاری علاوه بر این زیباسازی منظر شهری و بهبود مناظر اطراف ساختمان میتواند بهعنوان مزایای اجتماعی این فناوری نو مدنظر قرار گیرد و به همین دلایل نیز خوشبختانه اخیرا استفاده از ظرفیت نمای ساختمان و بامها برای احداث فضای سبز، مورد توجه مدیران شهری کلانشهر تهران قرار گرفته و سازمان پارکها و فضای سبز شهر تهران با توجه به ارزش افزوده و کمبود زمین در شهر تهران، در جهت توسعه فضای سبز شهری، طرحی را با استفاده از ظرفیت نمای ساختمان و پشتبامها تهیه و به شورای اسلامی شهر تهران ارائه کرد که مورد تصویب شورای اسلامی شهر تهران قرار گرفته است.به همین مناسبت بهمنظور سبز کردن بامهای شهر تهران کارشناسان مشغول انجام یکسری کارهای تحقیقاتی و پژوهشی هستند و چند مورد نیز اجرای طرحهای پایلوت در سطح محلی به انجام رسیده است.
واکاری درختان سطح شهر
در راستای مصوبات یکصدو چهلمین جلسه شورای اسلامی شهر تهران درخصوص شناسنامهدار کردن تمامی درختان شهر با استفاده از تکنولوژیهای مدرن، شهرداری تهران با بررسی الگوهای مشابه در کشورهای صنعتی و شهرهای بزرگ دنیا استفاده از تکنولوژی RFID را جهت شناسنامهدار کردن درختان شهر تهران در دستور کار خود قرار داد.
مدیرعامل سازمان پارکها و فضای سبز شهر تهران در توضیح اقدامات و تلاشهای صورت گرفته از سوی شهرداری تهران به طرح شناسایی درختان پایتخت اشاره کرد و اظهار داشت: سال قبل طرح شناسنامهدارکردن درختان خیابان ولیعصر و سپس طرح واکاری درختان چنار با بن بالا صورت گرفت. علاوه بر این پلاککوبی الکترونیکی برای درختان 44 خیابان و 22 بوستان پایتخت انجام شد. همچنین نقاطی از فضای سبز خیابان ولیعصر(عج) که نیازمند واکاری بود شناسایی شد و عملیات غرس درختان در مکانهای مذکور به اجرا درآمد.
مختاری درباره مشخصات فنی تکنولوژی شناسنامهدار کردن درختان سطح شهر اعلام کرد: سیستم شناسایی توسط امواج رادیویی RFID دستگاه حساسی است که امواج رادیویی را به قطعه الکترونیکی ضعیفی به نام میکروچیپ ارسال و امواج برگشتی را دریافت و شناسایی میکند.
فاز اول این طرح بهصورت پایلوت روی درختان خیابان ولیعصر تهران انجام شد و پس از آن فاز اصلی طرح که شامل شناسنامهدار کردن تمامی درختان شهر تهران و بوستانهای آن میشود با همکاری مناطق 22گانه شهر تهران به اجرا درخواهدآمد.