رادیو دولتی آلمان میگوید روزنامه "گاردین" چاپ لندن مدعی شده که سرویسهای امنیتی بریتانیا در سال ۲۰۰۹ از دیپلماتهای ارشد گروه موسوم به "جی ۲۰" در لندن جاسوسی کردهاند.
به نوشته این نشریه، نهادهای امنیتی برای رسیدن به هدف خود حتی هیئتهای سیاسی را به کافینتهای "ساختگی" هدایت کردهاند. از قرار معلوم در جریان این امر تلفنهای همراه شنود و ارتباطات ایمیلی کنترل شدهاند.
گاردین این خبر را با اتکا به اطلاعات ادوارد اسنودن منتشر کرده است؛ همان پیمانکار فنی سازمان امنیت ملی آمریکا که در روزهای اخیر جاسوسی دولت آمریکا از شهروندان این کشور را فاش کرد. این رسوایی اطلاعاتی با نام "پریسم" خبرساز شد.
- ماجرا از کجا شروع شد: از گزارش گاردین: گردآوری اطلاعات میلیونها شهروند در دستگاه جاسوسی آمریکا
- چهرهای که دست آمریکا را رو کرد: ادوارد جوزف اسنودن
- پای کدامیک از محرمانهترین سازمانهای اطلاعاتی آمریکا در میان است: آژانس امنیت ملی
- پای کام شرکت به میان آمد: سرورهای ۹ شرکت بزرگ در کنترل سیا و اف بی آی
به نوشته این روزنامه انگلیسی، "مرکز کنترل ارتباطات مخابراتی" دولت بریتانیا (GCHQ / Government Communications Headquarters) از دیپلماتها جاسوسی کرده است. این نهاد اطلاعاتی- امنیتی وظیفه رمزگشایی، نظارت بر ترافیک داده و کسب اطلاعات از ارتباطات مخابراتی را برعهده دارد.
در اسناد فوق سری "GCHQ" که گاردین گزارش خود را بر پایه آنها تنظیم کرده، از "امکانات نوآورانه تعقیب و مراقبت" سخن به میان آمده است. بر این اساس، لایههای بالایی دولت وقت بریتانیا به نخستوزیری گوردون براون با انجام این اقدام جاسوسی موافقت کرده بودند و اطلاعات به دست آمده از شنودها و ردگیریها در اختیار کابینه قرار میگرفته است.
هدف و ابزار
گاردین مینویسد که دولت وقت بریتانیا به دنبال رانت اطلاعاتی بوده تا از آن برای رسیدن به اهداف خود در مذاکرات نشست ۲۰ اقتصاد بزرگ جهان استفاده کند. کارشناسان جاسوسی بریتانیا بدین منظور در نشستهای ماه آوریل و سپتامبر ۲۰۰۹ برنامههای قابل توجهی را پیاده کردهاند:
برخی از هیئتهای مهمان به سمت کافینتهایی هدایت شدهاند که نهادهای امنیتی آنها را برپا کرده بودند. از این راه ایمیلها کنترل شدهاند. گوشیهای بلکبری بسیاری از هیئتها هم هدفمند هک شدند تا گفتوگوها شنود و ایمیلها کنترل شوند. از این طریق برنامههای مقدماتی بسیاری از شرکتکنندگان در اختیار وزیران بریتانیایی قرار گرفتهاند تا قدرت چانهزنی دولت بریتانیا افزایش یابد.
گاردین با اتکا بر اسناد سری مینویسد که دولت بریتانیا با استفاده از روشهای یادشده بر رخدادهای نشست ۲۰۰۹ "لحظه به لحظه" تأثیر گذاشته است.
به نوشتهی گاردین، در اسناد آمده است که "تحلیل اطلاعات موجود در مکالمات ضبطشده دیگر کارآمد نیست. انتقال لحظه به لحظه اطلاعات لازم و مؤثر است".
بر اساس گزارش گاردین، ۴۵ کارشناس گفتوگوهای تلفنی افراد هدف را شنود و اطلاعات را لحظه به لحظه منتقل میکردند. هدف این بوده که تصویری تا حد امکان کامل از تمام ارتباطات افراد مورد نظر به دست آید.
این هدف حداکثر در نشستی در سپتامبر ۲۰۰۹ متحقق شده است. در آن زمان "GCHQ" اطلاعات به دست آمده را در صفحه نمایشی به مساحت ۱۵ متر مربع در مرکز فرماندهی عملیات به نمایش گذاشته است.
متحدان دیرینه، هدف اصلی عملیات
در میان قربانیان این عملیات جاسوسی نام هیئتهای سیاسی کشورهایی مانند آفریقای جنوبی و ترکیه هم دیده میشوند که سالهاست از متحدان نزدیک بریتانیا هستند.
وزیر دارایی ترکیه و ۱۵ عضو هیئت همراه او در سپتامبر ۲۰۰۹ از مهمترین اهداف عملیات جاسوسی دولت بریتانیا بودهاند.
گاردین به نقل از یک سند سری هدف از شنود ارتباطات هیئت ترک را این گونه تشریح میکند: کشف "موضع ترکیه و خواست این کشور برای همکاری با دیگر اعضای گروه جی ۲۰".
بر اساس اسناد سری، آمران عملیات جاسوسی از نتیجه نهایی خشنود بودهاند و در ماه سپتامبر پیام تشکری خطاب به نیروهای فنی مرکز کنترل ارتباطات مخابراتی دولت بریتانیا (GCHQ) فرستادهاند. در این پیام از یک "پایان هفته موفق" سخن به میان آمده است.
نشست "جی ۸" در ایرلند شمالی
این خبر در حالی منتشر میشود که ایرلند شمالی از روز دوشنبه (۱۷ ژوئن/ ۲۷ خرداد) میزبان سران ۷ کشور بزرگ صنعتی جهان و روسیه (موسوم به جی ۸) است. رویکرد جامعه بینالملل به بحران سوریه، محور این نشست است.
دولت کنونی بریتانیا هنوز در قبال ادعای گاردین موضع نگرفته است. اما به نظر میرسد که دیوید کامرون، نخستوزیر بریتانیا، باید در ساعات پیش رو منتظر پرسشهای کنایهآمیز هیئتهای خارجی در نشست ایرلند شمالی باشد.