رادیو هنوز هم در کنار مخاطبانی از نسل جدید طیف سنتی شنوندگانش را حفظ کرده است؛ آنهایی که هنوز هم در بین رسانه‌های مختلف دیداری و شنیداری رادیو را برای سرگرمی و باخبر شدن از اخبار پیرامون خود انتخاب می‌کنند.
اما رادیو در ایران چگونه متولد شد؟
نخستین فرستنده بی‌سیم موج بلند تهران و شهرهای تبریز، مشهد، کرمان، کرمانشاه و خرمشهر با 20 کیلووات قدرت و دکلی با طول 120 متر در ساعت 3 بعدازظهر روز 6 اردیبهشت ماه سال 1305 شروع به‌کار کرد.یک سال پیش از تأسیس این ایستگاه فرستنده، «مدرسه بی‌سیم قشون کل» به منظور تعلیم و تجهیز نیروی انسانی مورد نیاز در وزارت جنگ، گشوده شد و با گسترش فعالیت‌ها و فراهم آمدن مقدمات ایجاد فرستنده‌های موج کوتاه، گروهی از کارکنان بی‌سیم نیز برای آموزش‌های تخصصی به فرانسه رفتند.
سال‌ها از افتتاح رادیو گذشت و به‌تدریج اندیشه ایجاد رادیو قوت گرفت؛ چرا که در آن روزها کشورهای جهان یکی پس از دیگری رادیوهای خود را به‌کار می‌انداختند و به دنبال تصویب اساسنامه سازمان پرورش افکار، (با هدف کنترل و هدایت افکار عمومی) در دوازدهم دی ماه 1317 کمیسیون‌های شش‌گانه آن از جمله رادیو تشکیل شدند.
کمیسیون رادیو در بهمن ماه 1317 ساخت دو دستگاه فرستنده موج کوتاه به قدرت 2 و 20 کیلو وات را به کمپانی استاندارد انگلیس سفارش داد. همزمان با سفارش خرید دو دستگاه فرستنده موج کوتاه، وزارت پست و تلگراف دستور داد تا عمارت مخصوصی برای استودیوی رادیو تهران که ضمناً مرکز مخابرات تلگرافی و تلفنی بی‌سیم نیز باشد در داخل شهر ساخته شود.
اشغال ایران توسط متفقین، ساخت این استودیو را که قرار بود یک شرکت آلمانی به نام «هوختین» انجام دهد، غیرممکن کرد.
از طرف دیگر چون مقرر شده بود راه‌اندازی رادیو به فوریت آغاز شود یکی از اتاق‌های عمارت مرکز فرستنده بی‌سیم پهلوی تبدیل به استودیوی کوچکی شد تا بنای ساختمان استودیو به‌طور موقت از آن استفاده شود و جنگ جهانی دوم تحویل دستگاه‌های فرستنده موج کوتاه را به تاخیر انداخت.
بنابراین وزارت پست و تلگراف و تلفن برای تامین منظور فوق یک دستگاه فرستنده تلگرافی و تلفنی موج کوتاه را به قدرت 2 کیلووات، برای رادیو به‌کار گرفت. کار نصب و راه‌اندازی این فرستنده در اواخر سال 1318 صورت گرفت. پس از نصب دستگاه فرستنده و آماده‌سازی یک استودیوی موقت در عمارت بی‌سیم پهلوی، سرانجام رادیو تهران در چهارم اردیبهشت ماه 1319 افتتاح شد.
پس از پایان جنگ، به‌تدریج امکان تجهیز رادیو و خرید و دریافت وسایل فراهم شد و سرانجام سال 1327 نخستین استودیوی رادیویی یا اداره انتشارات و تبلیغات واقع در میدان ارک ساخته شد. در سال 1330 استودیوی دیگری نیز ساخته شد ولی جز آن‌که پخش اخبار و برخی از برنامه‌ها به این استودیو منتقل شود، تحول دیگری در رادیو به‌وجود نیامد.
بعد از روی کار آمدن دولت مصدق و کودتای 28 مرداد، رادیو دچار تحولات اساسی شد و از محوریت پخش موسیقی به پخش اخبار و اطلاع‌رسانی روی آورد. در سال 1336 ایستگاه رادیویی «رادیو ایران» با 100 کیلووات قدرت افتتاح شد و فرستنده قدیمی «رادیو تهران» نام گرفت.
گسترش شبکه رادیویی کشور از سال 1348 تا 1350 برعهده وزارت پست و تلگراف و تلفن بود و در سال 1350، پس از ادغام رادیو و تلویزیون، این مهم در شمار مسئولیت‌های سازمان رادیو و تلویزیون ملی ایران درآمد.
در سال 1339 رادیو بیست و چهار ساعته شد و ساعت‌های پخش محلی گسترش یافت. در نیمه اول دهه 40 برنامه دوم رادیو و سال 1346 برنامه سوم تهران و فرستنده اف.ام (FM) به مجموع برنامه‌های رادیویی افزوده شدند.
پس از مدتی، در هفدهم مرداد ماه 1347، نخستین مرکز شهرستانی تلویزیون در ارومیه گشایش یافت و چند ماه بعد مرکز تلویزیون بندرعباس شروع به کار کرد.فعالیت مراکز تلویزیونی به‌تدریج یکی پس از دیگری آغاز شد که از میان آنها می‌توان به مراکز شیراز، کرمانشاه، تبریز، زاهدان، خراسان، کرمان، سنندج و اصفهان اشاره کرد. به دنبال گسترش امکانات فنی، نصب و راه‌اندازی مرکز مخابرات ماهواره‌ای اسدآباد همدان در سال 1348، امکان تبادل برنامه‌های تلویزیونی با ایستگاه‌های خارجی فراهم شد.
پس از انقلاب اسلامی، مقدمه قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران مصوب همه‌پرسی آذر ماه 1358 درباره نقش و جایگاه صدا و سیما چنین بیان می‌کند: وسایل ارتباط جمعی (رادیو- تلویزیون) بایستی در جهت روند تکامل انقلاب اسلامی در خدمت اشاعه خدمت اسلامی قرار گیرد و در این زمینه از برخورد سالم و اندیشه‌های متفاوت بهره جوید و از اشاعه و ترویج خصلت‌های تخریبی و ضداسلامی جداً پرهیز کند.
پیروی از اصول چنین قانونی که آزادی و کرامت ابنای بشر را سرلوحه اهداف خود دانسته و راه رشد و تکامل انسان را می‌گشاید برعهده همگان است و لازم است که امت مسلمان با انتخاب مسئولین کاردان و مؤمن و نظارت مستمر بر کار آنان به‌طور فعالانه در ساختن جامعه اسلامی مشارکت جویند، به امید این‌که در بنای جامعه نمونه اسلامی (اسوه) که بتواند الگو و شهیدی بر همگی مردم جهان باشد موفق گردد.»
در روزهایی که تازه 67 سالگی رادیو را جشن گرفته‌ایم امروز در مشهد هشتمین جشنواره بین‌المللی صدا به کار خود خاتمه می‌دهد،به سراغ اساتید رسانه، بازیگران، اهالی رادیو و... رفتیم با این چهار سؤال که:
- آیا اولین دستگاه رادیویی که دیدید به خاطر دارید؟
- بهترین برنامه رادیو از نظر شما چیست؟
- بهترین گوینده رادیو و ماندگارترین صدا از نظر شما کدام است؟
- نظرتان در مورد 67 سال فعالیت رادیو چیست؟
***
حجت‌‌الاسلام راشد یزدی، محقق:مناجات مرا با رادیو آشنا کرد
- حدود 60 سال پیش با رادیو آشنا شدم آن زمان یکی از همسایگان ما رادیویی داشت و آن را روی پشت بام خانه می‌گذاشت و ما صدای آن را می‌شنیدیم و من به وسیله مناجات ماه رمضان که مرحوم ذبیحی آن را اجرا میکردند با رادیو ارتباط برقرار کردم.
- برنامه‌های صبح جمعه.
- گویندگان خبر رادیو گویندگان بسیار خوبی بودند. مرحوم صبحی و مرحوم راشد هم صدای خوبی داشتند.
- رادیو یک عامل بسیار موثر در ساخت و ساز مردم است و نفوذ رادیو نسبت به تلویزیون بیشتر است.
***
عماد افروغ، نماینده مجلس:رادیو موفق‌تر از سیما
- یک رادیو در خانه داشتیم که دور آن چوبی بود و پرده کرم رنگی داشت و بسیار قدیمی بود. - قصه‌های شب.
- مرحوم مهین دیهیم
- رادیو پس از انقلاب جهت‌دارتر و حتی موفق‌تر از سیما عمل کرده است. خیلی از کسانی که در سینما درخشیده‌اند کارشان را از رادیو آغاز کرده‌اند. به هر حال رادیو با توجه به محدودیت‌های تصویری‌ای که دارد، خیلی خوب عمل کرده است.
***
فریدون صدیقی، مدرس و روزنامه‌نگار: نوجوانی‌ام را با راه شب گذراندم
- یک رادیوی قدیمی داشتیم که با باطری ماشین کار می‌کرد و هر موقع باطری آن تمام می‌شد با پدرم به باطری‌سازی می‌رفتیم تا رادیو را برای شارژ زیر دستگاه بگذاریم. این داستان به سالهای 47 – 48 برمیگردد.
- در دوران نوجوانی‌ام بهترین برنامه «داستان شب» و «جانی دالر»بود. در این زمان هنوز تلویزیون نیامده بود و هر کسی رادیو داشت این برنامه را گوش می‌داد.
- حیدر صارمی، مانی، فروزنده اربابی، آذر پژوهش، ثابت ایمانی. جای آن صداها واقعاً خالی است نه این‌که صداهای موجود این دوره صداهای بدی است ولی آن زمان صداها دارای یک شخصیتی بودند که خیلی خاص بود. پشت صدا سواد خوبی هم وجود داشت و فقط صدا رسا و قوی نبود.
- ما دارای یک فرهنگ شنیداری هستیم و به‌تدریج صاحب فرهنگ دیداری هم شدیم؛ آن هم با ورود تلویزیون. زمانی که تلویزیون و روزنامه به کثرت امروز هنوز وجود نداشت رادیو قوی‌ترین و تاثیرگذارترین رسانه بود و در دسترس هم بود. به هرحال رادیو هنوز هم جایگاه اول خودش را دارد و وجود تمام شبکه‌های آن ضروری است. چون یک مدیای کامل را می‌سازد. رادیو در کنار سایر رسانه‌ها، بخشی از دانش‌افزایی مخاطبان را کامل می‌کند.
***
علی‌اکبر قاضی‌زاده، روزنامه‌نگار و مدرس: باید قابلیت‌های رادیو رابیشتر بشناسیم
- حدود 5 – 6 ساله بودم که با رادیویی که در آشپزخانه خانه‌مان بود آشنا شدم و همانجا نشستم و رادیو گوش کردم. بعد از آن وقتی کلاس دوم یا سوم مدرسه بودم یکی از همسایه‌های ما یک رادیو ترانزیستوری ساخت و برای ما آورد و اسم رادیوی ما لورنز بود.
- داستان شب و برنامه صبح جمعه.
- صدای مرحوم صبحی که صدای بسیار مهربانی داشتند و صدای مرحوم محتشم .
- رادیو رسانه‌ای راحت و صمیمی است و امیدوارم قابلیت‌های آن را بشناسیم و بیشتر روی آن کار کنیم.
***
حسین قندی، مدرس و روزنامه‌نگار: موسیقی حرف اول را در رادیو می‌زند
- یک رادیوی لامپی داشتیم که پدرم آن را خریده بود و از همان دوران کودکی مخاطب آن بودم.
- برنامه «جانی دالر» هنوز در ذهن من باقی مانده است. برنامه «گلها» را هم خیلی دوست داشتم . بعدها هم صبح جمعه با رادیو را گوش می‌کردم که فروزنده اربابی آن را اجرا می‌کرد که بعد از آن هم مرحوم علی تابش و مرحوم نوذری اجرای این برنامه را ادامه دادند.
- صدای افراد بسیاری در ذهنم باقی مانده است. مانند آقای راشد که سخنرانی مذهبی داشتند یا نوحه‌سرایی آقای ذبیحی که بسیار تاثیرگذار بود و همین‌طور صدای آقای علی محمدی که برنامه داستانهای شب را اجرا میکردند. جواد آتش‌افروز و معین هم صدای ماندگاری دارند.
که از ویژگی‌های رادیو در همه کشورها موسیقی است و اگر موسیقی در رادیو کمرنگ شود، مخاطبینش را از دست می‌دهد و تنها چیزی که رادیو را زنده نگه می‌دارد و ماندگار می‌کند موسیقی است. هیچ‌وقت نمی‌شود صدای خوب و همچنین موسیقی را از رادیو گرفت. امیدوارم به این مسائل توجه بیشتری شود.
***
ژاله علو، بازیگر و گوینده: رادیو یک مونس همیشگی است
- در دوران کودکی من از زمانی که رادیو افتتاح شد یک سال بعد از آن زمان ما در خانه رادیو داشتیم.
- به نظرم نمایش‌های رادیو خوب بودند. برنامه «صبح جمعه» هم همیشه توجه من را به خود جلب می‌کرد.
- قدیمی‌ها خانم پرنیان، خانم کوکب رجا صداهای بسیار زیبایی داشتند ولی بعدها خانم عاطفی و خانم آذر پژوهش از نظر من موفق بودند و کسانی که با موسیقی ارتباط داشتند به خانم روشنک هم علاقه داشتند.
- رادیو یک مونس همیشگی است. من رادیو را به پیانو تشبیه می‌کنم با این‌که پیانو خیلی مجلل است و در همه‌جا خیلی ارزش دارد اما بعضی وقت‌ها آدم دوست دارد نی چوپان را هم گوش کند.
***
داریوش کاردان، گوینده و کارگردان: همراه همیشگی مردم
- به‌طو ر دقیق به خاطر ندارم ولی در زمان کودکی یکی از سرگرمی‌های ما رادیو گوش کردن بود و من به رادیو علاقه زیادی داشتم.
- اخبار ساعت 2 و داستان شب.
- مانی
- رادیو همراه همیشگی مردم
***
حسین عرفانی، گوینده: رادیو دنیای خاطره‌هاست
- از دوران دبستان با رادیو آشنا شدم و با داستانهای شب با رادیو ارتباط برقرار کردم.
- داستانهای شب.
- گویندگان رادیو خوب هستند و مهران دوستی صدای گرمی دارد.
- رادیو دنیایی از خاطره‌هاست.
***
اکبر منافی،گوینده و مدیر دوبلاژ: ای کاش یادی هم از ما کنند...
- در کودکی برای اولین بار این دستگاه را دیدم که یک رادیوی قهوه‌ای رنگ و بزرگ بود.
- برنامه‌های خبری
- اسدالله پیمان
- به قول همکارم اگر در سالروز افتتاح رادیو از گویندگان قدیمی هم یادی کنند بهتر است.
***
پرویز بهرام ،گوینده و مدیر دوبلاژ: رادیو مؤثرترین رسانه است
- پاسخی برای این سؤال ندارم.
- داستانهای شب.
- نمی‌گویم.
- به نظرم رادیو فراگیرترین و مؤثرترین رسانه است و بیشترین مخاطب شنیداری را به خود جلب کرده است.
***
علیرضا افتخاری، خواننده: مردم به رادیو نیاز دارند
- تنها به یاد دارم که در سن 10 سالگی با رادیو آشنا شدم.
- برنامه‌های رادیو بعد از انقلاب خیلی بهتر شده و فعالیت‌های رضایت‌بخش زیادی انجام شده است ولی برنامه خاصی مدنظرم نیست.
- تمام گوینده‌ها گوینده‌های خوبی هستند و انتخاب یکی از بین آنها برای من سخت است چون اگر که خوب نبودند به رادیو نمی‌آمدند.
- رادیو رسانه‌ای است که از هر لحاظ مردم نیازمند آن هستند و می‌تواند نبض و قلب ملت را به دست بگیرد.
***
خسرو سینایی، کارگردان: رادیو رسانه‌ای مهم، قبل از تلویزیون بود
- برمیگردد به کودکی من. پدر و مادرم از طریق رادیو برنامه‌های جنگ جهانی را پیگیری میکردند. البته خود دستگاه را به یاد ندارم.
- برنامه داستان شب که هوشنگ مستوفی آن را اجرا می‌کرد.
- کار سختی است اما مرحوم صبحی را به یاد دارم.
- رادیو به عنوان یک رسانه مهم در طی سالهایی که تلویزیون هنوز وجود نداشت نقش بسیار مهمی را ایفا کرد ولی با آمدن تلویزیون رادیو کمرنگ شد. اما به هر حال رادیو اولین رسانه‌ای است که توانست از طریق صدا با مخاطبین ارتباط برقرار کند.
***
فرهاد توحیدی، فیلمنامه‌نویس: رادیو فاصله‌ای با مردم ندارد
- فقط می‌توانم بگویم از زمانی که خودم را شناختم با رادیو آشنا شدم و خاطرات خیلی زیادی هم با رادیو دارم.
- داستان شب و قصه‌های شب را می‌پسندم. همچنین برنامه‌های صبح جمعه. در دوران نوجوانی هم برنامه‌ای بود به نام «پنج بعدازظهر» که فروزنده اربابی و مانی اجرا میکردند. همچنین برنامه مشاعره مهدی سهیلی و برنامه جانی دالر.
- مرحوم مانی، مستجاب الدعوه، فروزنده اربابی، حیدر صارمی و حسین توصیفیان که گوینده خبر بودند. سارنگ، اکبر مشکین، رامین فرزاد هم از هنرپیشه‌های رادیو بودند. همچنین صدای خانم عاطفی هم ماندگار بوده است.
- مردمی‌ترین رسانه یعنی رسانه‌ای که هیچ وقت از شما جدا نمی‌شود حتی موقع خواب. رسانه‌ای که فاصله‌ای با مردم ندارد.
***
ایرج محمدی، تهیه‌کننده سینما و تلویزیون: رادیو یک ضرورت است
- در دوران کودکی بعد از پایان مدرسه پدرم یک رادیو خرید و من از آنجا با رادیو آشنا شدم.
- برنامه راه شب.
- منوچهر نوذری گوینده خوبی بودند.
- رادیو به عنوان یک رسانه به عنوان یک نیاز و ضرورت الزامی است.
***
محمدعلی‌کشاورز، بازیگر سینما، تئاتر و تلویزیون: رادیو خدمت بزرگی به فرهنگ و موسیقی کرد
- زمان آشنایی من با رادیو به سالهای خیلی دور برمیگردد و من در اصفهان با رادیو آشنا شدم با یک برنامه موسیقی. آن موقع رادیوها شارژی بودند و با باطری کار میکردند.
- برنامه گلهای جاویدان و گلهای رنگارنگ.
- گوینده‌های خبر رضا سجادی و حسین توصیفیان که جزو اولین افرادی بودند که گزارشی مستقیم از مکه داشتند. به غیر از گوینده‌های خبر، گوینده‌ای به نام هوشنگ مستوفی هم بود که راجع به مسائل ادبی صحبت می‌کرد. همچنین آقای پیمان که مربوط به قبل از انقلاب بود ولی به نظرم گوینده‌های زن بعد از انقلاب بهتر از بقیه عمل کرده‌اند.
- رادیو در تمام مدت این 67 سال خدمت بزرگی به فرهنگ و موسیقی ما کرد و همچنین در پرداختن به ادبیات و مسائل مذهبی موفق بوده است.
***
بهزاد فراهانی، بازیگر و کارگردان: رادیو زیباترین رسانه است
- در زمان کودکی آشنا شدم با یک رادیوی آندریا وار. توی سوراخ فیبر پشت رادیو صدای بازیگران را می‌شنیدم و فکر می‌کردم لامپهای روشن شخصیت‌های زنده‌ای هستند که در حال حرف زدن هستند.
- داستانهای شب.
- مرحوم مانی از نظر گویندگی ولی از نظر صدا نصرت‌الله محتشم، مسعود تاج‌بخش، بهادر خیلی خوب بودند.
- رادیو زیباترین و منزه‌ترین رسانه ماست و بزرگترین وسیله ارتباطی با توده‌های وسیع مردم است.
***
ایرج راد، بازیگر و کارگردان: رادیو، تأثیرگذارترین رسانه جمعی
- اولین رادیویی که من با آن آشنا شدم رادیوی تقریباً بزرگی بود که با یک نوع باطری خاص که در کنار رادیو قرار داشت کار می‌کرد و برای این که رادیو کار کند روی پشت بام آنتن نصب میکردند.
- داستانهای شب رادیو.
- برای من چند صدا ارزشمند بوده و انتخاب یکی از آنها سخت است. از گویندگان مرحوم مانی و مرحوم نوذری و از بازیگران رامین فرزاد، مرحوم اکبرمشکین و ثریا قاسمی.
- رادیو ماندگارترین و تأثیرگذارترین رسانه ارتباط جمعی است چون در تمام حالات می‌توان با آن ارتباط برقرار کرد.
***
پروانه معصومی، بازیگر سینما و تلویزیون: همه جا و با همه کس
- حدوداً 5 یا 6 ساله بودم که در خانه با رادیو آشنا شدم با آن ارتباط برقرار کردم.
- قصه‌های شب برای من خیلی ماندگار بوده است.
- رادیو گویندگان خوبی دارد ولی من الان اسم خاصی در ذهنم نیست و افراد از روی صدا می‌شناسم و اسامی ایشان را نمی‌دانم.
- رادیو همه جا و با همه کس می‌تواند باشد و باید رسالت واقعی‌اش را انجام دهد.
***
مرضیه برومند، کارگردان و نویسنده: رادیو خودنمایی نمی‌کند
- فقط می‌توانم بگویم از زمان بچگی علاقه زیادی به رادیو داشتم و خاطرات خیلی زیادی هم از رادیو دارم و به نوعی با رادیو زندگی می‌کردم.
- صبح جمعه.
- رامین فرزاد، مانی، سیروس ابراهیم‌زاده و ژاله علو گوینده‌های بسیار خوبی بودند ولی صدای تاجی‌احمدی از نظر من ماندگارترین صدا بوده است.
- رادیو بی‌ادعا، کم‌خرج، پربار و همراه است و خودنمایی نمی‌کند چون دیده نمی‌شود.
***
رضا کیانیان، بازیگر سینما، تئاتر و تلویزیون: شنونده رادیو نیستم
- چیزی به خاطر ندارم
- جانی دالر، برنامه گلها و داستانهای شب.
- آذر پژوهش.
- زیاد شنونده برنامه‌های رادیو نیستم. ولی به نظرم شبکه‌های ورزش و جوان موفق بوده‌اند.
***
امین تارخ، بازیگر تئاتر، سینما و تلویزیون: به امید 670 سالگی رادیو
- زمانی که رادیو آمد من خیلی بچه بودم و زیاد به خاطر ندارم ولی در سالهای بعد با برنامه‌های راه شب و صبح جمعه با رادیو ارتباط برقرار کردم.
- داستانهای شب و صبح جمعه و گلها.
- صدای ماندگار در رادیو زیاد است. ولی صدای رامین فرزاد و اکبر مشکین را خیلی دوست داشتم.
- امیدوارم ششصد و هفتادمین سالگرد رادیو را جشن بگیرید.
***
رضا بابک، بازیگر و کارگردان: رادیو یعنی ارتباط
- در زمان کودکی دایی من یک رادیویی خریده بودند و من اولین بار رادیو را در آن زمان دیدم.
- برای من که علاقه‌مند به هنر بودم، قصه‌های عاشقانه و داستانهای شب و نمایشنامه‌هایی که روز جمعه اجرا می‌شد تأثیرگذار بوده.
- هوشنگ سارنگ و اکبر مشکین صداهای خوبی داشتند. مانی و فروزنده اربابی صداهای ماندگاری داشتند که برای مردم خیلی جذاب و دلنشین بود.
- بخش خوب برنامه‌های رادیو همیشه زیاد بوده و موفقیت بیشتری نسبت به بقیه رسانه‌ها داشته. رادیو یعنی ارتباط.
***
منوچهر آذری، بازیگر تئاتر، سینما و تلویزیون: تنها صداست که می‌ماند
- از زمان کودکی علاقه فراوانی به رادیو داشتم، پدرم در آن زمان یک رادیو خریدند و من با رادیو آشنا شدم و ارتباط برقرار کردم. یک رادیوی شارژی بود.
- اخبار رادیو، داستان شب رادیو، داستان جانی دالر، شما و رادیو.
- نصرت‌الله محتشم، هوشنگ سارنگ، اکبر مشکین، آقای مستجاب‌الدعوه، خانم فروزنده اربابی، خانم علو و رامین فرزاد.
- تنها صداست که می‌ماند.
***
جهانگیر الماسی، بازیگر سینما و تلویزیون: رادیو موفق‌تر از سایر رسانه‌هاست
- از دوران کودکی رادیو در خانه ما بود و من از همان زمان با رادیو آشنا شدم.
- داستانهای شب و خبر رادیو از بقیه ماندگارتر بوده‌اند. برنامه صبح هم که مرحوم مانی اجرا میکردند خوب بود. همچنین برنامه‌های صبح جمعه.
- رامین فرزاد، مانی، اکبر مشکین، خانم ژاله علو، مرحوم سارنگ، مرحوم مقبلی و مرحوم نوذری.
- رادیو رسانه‌ای است که عملکردش از بقیه رسانه‌ها خیلی قوی‌تر بوده است.
***
اسماعیل میرفخرایی، مجری و کارشناس: آغاز آرام و کوچک
- برای اولین بار در یک پیک‌نیک، دستگاه رادیویی را دیدم که با باطری کار می‌کرد و البته جعبه بزرگی هم داشت.
- در قدیم، برنامه‌ای بود به نام «شهری در دل شهر ما» که ضیاءالدین شادمان آن را اجرا می‌کرد.
- مرحوم اسدالله پیمان که گوینده برنامه‌های خبری بودند.
- یک آغاز آرام و کوچک، رفتن به اوج و دوباره آمدن به یک سطح متوسط.
***
رسول نجفیان، بازیگر و کارگردان: رسانه‌ای که ماندگار می‌ماند
- در سالهای بچگی ما چون برق نبود در خانه‌ها عملاً رادیو هم نبود و ما یک همسایه مسیحی داشتیم که به خانه‌شان می‌رفتیم و به رادیو گوش می‌دادیم.
- گلها و داستانهای شب.
- مرحوم مانی و ژاله علو.
- خوش به حال رسانه‌ای که ماندگار می‌ماند و رادیو این رسانه است.
***
سروش صحت، فیلمنامه‌نویس: رادیو هنوز جذاب است
- حدود سه یا چهار ساله بودم که برای اولین بار دستگاه رادیو را دیدم، یک رادیوی لامپی رومیزی بود.
- قصه‌های شب و جانی دالر.
- مرحوم بنان و مؤذن‌زاده اردبیلی، صدای این دو استاد همیشه در گوش من هست.
- یک زمانی تلویزیون برای رادیو جشن می‌گرفت. به نظرم رادیو هنوز و پس از 67 سال جذابیت خودش را دارد.
***
مهراب قاسم‌خانی، فیلمنامه‌نویس و طراح صحنه: رادیو کمی عقب مانده است
- یک رادیو کوچک مشکی بود که متعلق به پدرم بود. البته پدرم بزرگم هم یک رادیوی قدیمی تک موجی داشت.
- صبح جمعه با شما.
- تمامی افرادی که در برنامه صبح جمعه با شما فعالیت داشتند.
- احساس می‌کنم رادیو نسبت به رسانه‌های دیگر کمی عقب مانده است و باید از این جهت تلاش بیشتری داشته باشد.
***
ارژنگ امیرفضلی، بازیگر تئاتر، سینما و تلویزیون: رادیو، همانند آسمانی صاف است
- زمان کودکی‌ام بود که رادیو را دیدم و به واسطه برنامه قصه‌های شب که پدرم اجرا میکردند توانستم با رادیو ارتباط برقرار کنم. حدواً 30سال پیش.
- قصه‌های شب و شما و رادیو (صبح جمعه).
- مرحوم مقبلی.
- آسمانی صاف با چند لکه ابر خوشگل (زیبا).
***
منصور ضابطیان، منتقد و روزنامه‌نگار: رادیو خواهر من است
- چون به سالهای خیلی دوری برمیگردد خاطرم نیست ولی قدیمی‌ترین تصویری که از رادیو دارم برنامه گلهای رنگارنگ است.
- برنامه گلهای رنگارنگ.
- از قدیمی‌ترها. حیدر صارمی (صدای جانی‌دالر) و از جدیدی‌ها جواد آتش‌افروز. البته برای من همیشه دسته‌ای از گوینده‌ها و مجریان ماندگار بوده‌اند و نمی‌توانم شخص خاصی را انتخاب کنم.
- رادیو خواهر من است. چون همیشه در کنارم هست و همیشه به آن فکر می‌کنم.
***
مرتضی حیدری، مجری بخش خبری22:30: هیچ چیز جای رادیو را نمی‌گیرد
- رادیوی ما یک رادیو، ضبط کوچک سونی بود که در خانه‌مان بود و سالهای قبل از مدرسه، سر صبحانه برنامه‌های آن را گوش می‌کردم و چون صبح‌ها تلویزیون برنامه نداشت، رادیوی ما همیشه روشن بود.
- راه شب و صبح جمعه با شما.
- مرحوم حسین نادری.
- قضاوت کردن در مورد رادیو کار ساده‌ای نیست. به نظرم رادیو یک رسانه فوق‌العاده است. تصور اکثر مردم این است که با آمدن رسانه‌های جدیدتری مانند تلویزیون، اینترنت و... نقش رادیو کمرنگ شده است. ولی این‌گونه نیست. هیچ چیز جای رادیو را نمی‌گیرد. رادیو یک ابزار همیشه در دسترس است.
***
امیرحسین مدرس، مجری و خواننده: رادیو به خوبی ارتباط برقرار می‌کند
- در زمان قبل از انقلاب رادیو سخنرانی‌های آقای راشد را پخش میکردند که هنوز هم صدای مرحوم راشد در ذهن من هست و من از این طریق با رادیو ارتباط برقرار کردم.
- برنامه صبح جمعه با شما و گلهای رنگارنگ، قصه‌های شب و ماجراهای جانی دالر.
- مرحوم رامین فرزاد، امیر نوری، مرحوم کیان، داریوش کاردان، مرحوم نوذری و رشید کاکاوند.
- رادیو در این چند سال توانسته به خوبی با مردم ارتباط برقرار کند.
***
محمدرضا شهیدی‌فر، مجری: رسانه، لذت و کار
- به طور مشخص یادم نیست و در سالهای انقلاب پدرم یک رادیو خریده بودند و من از آنجا با رادیو آشنا شدم.
- سلام صبح به خیر. صبح جمعه با شما. گفت‌وگوی آقای میرفخرایی.
- مهران دوستی، پریچهر بهروان، جواد آتش‌افروز، امیر نوری و رضا صفدری.
- رادیو رسانه لذتبخشی است هم شنیدن آن و هم کار برنامه‌سازی در آن.
***
رضا رشید‌پور، مجری دوران سپری شده رادیو:
- یک رادیوی دو موج بود.
- قصه‌های ظهر جمعه و ساعت به وقت جوانی
- صدای مریم نشیبا
- یکی، دو سال است که رادیو دوران اوجش را سپری می‌کند.
