به گفته دکتر محمد میرزایی، از سال 1335تاکنون به جمعیت کشور اضافه شده بهطوریکه هماکنون 78میلیون نفر جمعیت داریم و تا آخر دهه 90نیز جمعیت افزایش پیدا میکند و درصد رشد جمعیت 3.1 است بنابراین میتوان گفت که جمعیت ما رو به کاهش نیست.
رئیس انجمن جمعیتشناسی گفت: از نظر ساختار سنی نیز در وضع ایدهآلی هستیم، کشور ما در آستانه پنجره جمعیتی و فرصت طلایی جمعیتی است که طی آن بیش از 70درصد جمعیت در سنین فعالیت قرار میگیرند و امیدواریم بتوانیم از این فرصت طلایی برای جهش در بستر توسعه استفاده مطلوب کنیم. حتی درصورت سالخوردگی جمعیت هم باز بیش از 60درصد جمعیت در سنین فعالیت (15تا 64) سال قرار خواهد داشت و یک سوم در سن 20تا 35هستند به همین دلیل جای نگرانی نیست بلکه تمامی این موارد امیدوارکننده است.
وی گفت: نکتهای که دغدغه ایجاد میکند این است که فرزند آوری کاهش پیدا کرده، یعنی میانگین فرزندانی که یک زن بهدنیا میآورد پایین آمده و به 8.1رسیده است درحالیکه سطح جانشینی 1.2است یعنی هر 10تا زن 18تا بچه بهدنیا میآورند و برای این باید چارهاندیشی کرد چون اگر ادامه پیدا کند در 30یا 40سال آینده دچار مشکل میشویم.
به گفته میرزایی، باید روی این موضوع؛ از نظر فرهنگی و اقتصادی فرهنگسازی شود بهطوریکه سطح باروی را به بالای سطح جانشینی مثلا به3.2برسانیم. همچنین مشکل دیگر تأخیر در ازدواج جوانان است و در این خصوص باید بسترسازیهای لازم انجام شود و شرایط و امکانات لازم در اختیار آنان قرار گیرد.
وی با اشاره به اینکه در حال حاضر میانگین سن ازدواج زنان 24سال است، گفت: اگر بتوانیم با برنامهریزی و فرهنگسازی این سن را به 22برسانیم مشکل فرزند آوری نیز تا حدودی برطرف خواهد شد.این جمعیت شناس در مورد سالخوردگی جمعیت ایران نیز تأکید کرد: سالمندی جمعیت اجتنابناپذیراست چون وقتی باروری پایین بیاید حتی اگر میانگین فرزند آوری به 5.2هم برسد بازهم جمعیت سالخورده میشود اما مزیت آن این است که مانند ژاپن سالخوردگی افراطی نیست.
میرزایی با اشاره به اینکه در نیمهدوم قرن 21تمام کشورهای دنیا حتی آفریقا جمعیتشان سالخورده میشود، افزود: در این صورت جمعیت بالای 65سال به 15درصد میرسد و این اجتنابناپذیر و پیامد باروری کنترل شده است اما باز هم نباید نگران باشیم.
وی اظهار داشت: حتی در ژاپن نیز که 20درصد جمعیت آن بالای 65سال است 60درصد 15تا 64سال هستند ولی سالخورده شدن جمعیت همه کشورها اجتنابناپذیر است. کشورهای صنعتی 70سال است که جمعیت سالخورده دارند اما بر تمام دنیا
حکومت میکنند.