علیاکبر محزون، مدیرکل جمعیت و آمار سازمان ثبت احوال در اینباره گفت: بهعلت ساختار هرم سنی جمعیت از سال 93به بعد آمار پسران در سنین ازدواج بیش از دختران میشود.این خبر در حالی منتشر میشود که تا پیش از این خبرهای زیادی از افزایش دختران مجرد در برابر تعداد پسران مجرد منتشر شده بود.
2سال پیش در سال 1390اعلام شد که بهدلیل بالا بودن آمار دختران در سن ازدواج امکان مجردماندن یک میلیون دختر وجود دارد. شهلا کاظمیپور، جمعیتشناس در توضیح این مسئله گفته بود که از نظر تناسب تعداد دختران و پسران به یک نسبت است اما اگر اختلاف سن بین زوجین هنگام ازدواج را درنظر بگیریم به این نتیجه خواهیم رسید که تعداد دختران در سن ازدواج بیشتر از تعداد پسران است.
تحقیقات این پژوهشگران نشان میدهد که تفاوت سنی ازدواج در کشور 5سال بوده است یعنی بهطور معمول سن مردان 5سال بیشتر از زنان بود اما این اختلاف سن کمکم تغییر کرد و تعداد دختران مجرد به 400هزار نفر در سال 90کاهش یافت. تغییر الگوی رفتاری در همسرگزینی سبب کاهش فاصله سنی بین زوجین به هنگام ازدواج شد. این تغییر چنان معنادار بود که علیاکبر محزون در مهرماه 1391اعلام کرد:
با ورود جمعیت کشور به میانسالی، با توجه به اختلاف پنجساله سن زوج و زوجه که در بسیاری از ازدواجها رعایت میشود، به مرور اختلاف آمار جمعیتی بین زنان و مردان پدیدار میشود و اگر روند فعلی ادامه پیدا کند، تا سال 97تعداد مردان در سن ازدواج (20تا 34ساله) حدود 2میلیون نفر بیش از زنان در سن ازدواج (15تا 29ساله) خواهد شد. یکی دیگر از متغیرهایی که بر تعداد دختران و پسران مجرد تأثیر گذاشت، افزایش سن ازدواج دختران بود. بر اساس آمار ارائه شده 43درصد از زنانی که در سال 84ازدواج کردند 15تا 19ساله بودند، درحالیکه 39درصد از زنان ازدواج کرده در سال 90سنشان بین 20تا 24سال بود.
مقایسه این دو نتیجه نشان میدهد که در 7سال فاصله بین سال 84تا 90تغییر چشمگیری در سن ازدواج دختران بهوجود آمده و بیشترین گروه دخترانی که در سال 84ازدواج کرده بودند 15تا 19ساله بودند اما دخترانی که در سال 90ازدواج کردهاند بیشتر در سن 20تا 24سال بودهاند، بنابراین سن ازدواج دختران5 سال افزایش نشان میدهد. از سوی دیگر 49.5درصد از مردانی که در سال 84ازدواج کردند 20تا 24ساله بودند و در سال 90هم 38.9درصد از مردانی که ازدواج کردهاند باز هم در سن 20تا 24ساله بودند. تغییر هرم سنی ازدواج سبب برهمخوردن یا واژگونشدن آمارهای دختران و پسران مجرد شد و اعلام شد که رعایت اختلاف سنی 4تا 5ساله در اغلب ازدواجها این چالش را تشدید میکند.
راه برون رفت
با توجه به اینکه آمارها بیانگر افزایش تعداد پسران مجرد نسبت به دختران است یکی از راهحلهایی که برای رهایی از این مشکل پیشنهاد شده، ترویج الگوی همسنگزینی در ازدواج است. محزون در اینباره گفته که با ترویج همسنگزینی میان جوانان، آمار زنان و مردان در آستانه ازدواج به تعادل میرسد و پدیدههایی همچون پیشیگرفتن آمار مردان در آستانه ازدواج بر زنان، مهار میشود. اگر چه ساخت و رواج الگوهای رفتاری در جامعه ناشی از تحولات، رخدادها و حوادثی است که مردم کشور پشت سر میگذارند؛ باید دید که آیا این روش از سوی دختران و پسران مورد قبول واقع میشود یا نه؟ درصورتی که همسنگزینی رواج پیدا نکند ممکن است سال به سال به تعداد پسران مجردی که بختی برای پیداکردن همسر ندارند روزبهروز افزایش یابد.
آمار ازدواج
براساس آمار آخرین وضعیت جمعیت، به ازای هر ۲۶ خانوار یک رویداد ازدواج در کشور رخ میدهد. محزون با بیان اینکه شاخص نرخ ازدواج در سالهای اخیر تغییرات جزئی داشته است، توضیح داد: از مهمترین شاخصهای سن زوجین این است که در حال حاضر حدود ۱۲ درصد ازدواجها در ردههای همسن، ۱۱درصد زنان 2تا ۲۰سال بزرگتر از مردان و 3.65 درصد زنان یکسال بزرگتر از مردان هستند.