قرآن‌های خطی نفیس چیده شده در مقابل جایگاه برگزاری مراسم رونمایی از ثبت ملی نسخه‌های نفیس خطی که با حضور سفرای کشورهای اسلامی و رئیس سازمان میراث فرهنگی برگزار شد، نزدیک به 2 ساعت زیر تابش مستقیم نور خورشید قرار داشتند. همزمان با غروب آفتاب نیز نورهای مصنوعی و پروژکتورهای قدرتمند بر این نسخه‌های کتابت شده قرآن‌های خطی تابانده شدند.
ویترین‌های نمایش نسخه‌های خطی قرآن که به ثبت ملی نیز رسیده‌اند غیراستاندارد بودند چون به گفته کارشناسان مرمت نسخ خطی، ویترین‌های موجود در نمایش نسخ نفیس قرآن‌های تاریخی خطی کشور دمای هوا را به داخل ویترین منتقل می‌کنند و موجب فرسودگی نسخه‌ها می‌شوند.
تاثیر ماورای بنفش خورشید بر نسخ خطی
براساس آنچه یک کارشناس مرمت نسخ خطی که در میان مهمانان حاضر در مراسم رونمایی از 30نسخه قرآن خطی حضور داشت درخصوص قراردادن ویترین‌های حاوی قرآن‌های خطی تاریخی زیر نور مستقیم آفتاب و تأثیر اشعه ماورای‌بنفش خورشید بر نسخه‌ها و تابش نورهای مصنوعی بر نسخ خطی نفیس قرآن‌های تاریخی گفت، متأسفانه شیوه نمایش قرآن‌ها بدون درنظر گرفتن اصول مرمت انجام شده است.
به گفته این مرمتگر نسخه‌های خطی که خواستار عدم‌درج نام خود در این گزارش شد، اشعه فرابنفش خورشید و نورهای مصنوعی تابانده شده در این مراسم بر نسخه‌های خطی به نمایش درآمده، در درازمدت تأثیر خود را بر نسخه‌های خطی می‌گذارند.
به گفته این کارشناس مرمت نسخه‌های خطی، شرایطی که تابش مستقیم نور آفتاب و نورهای مصنوعی و همچنین تغییر دما و رطوبت ایجاد می‌کند، برای نسخه‌های خطی خطرناک است.این کارشناس مرمت نسخه‌های خطی تأکید می‌کند: وقتی اثر از فضای خشک به یک فضای مرطوب منتقل می‌شود سلامت نسخه خطی به خطر می‌افتد و این تغییر دمای ناشی از جابه‌جایی، در نخستین حالت موجب تاب برداشتن صفحات کاغذ می‌شود و بعد که دوباره اثر به محیط خشک بازگردانده می‌شود یک شوک جابه‌جایی به نسخه وارد می‌شود که مناسب نیست و موجب خشک شدن و شکنندگی کاغذها می‌شود.
به گفته وی، نور خورشید به‌دلیل داشتن اشعه فرابنفش برای نسخه‌های خطی مضر است؛ چون اشعه فرابنفش در نور خورشید موجب زردی کاغذها و حشک شدن آنها می‌شود و نورهای مصنوعی نیز به‌دلیل برخورداری از طیف‌های مختلف رنگ موجب رنگ‌پریدگی مرکب‌ها می‌شوند.
ویترین‌های غیر استاندارد
کارشناس مرمت نسخ خطی ویترین‌های مورد استفاده برای نمایش 30 قرآن نفیس خطی متعلق به موزه ملی قرآن کریم که تنها برای مراسم رونمایی از ثبت ملی برای یک روز به کاخ نیاوران به امانت داده شده بودند را غیراستاندارد و حتی فاقد استانداردهای امنیتی یک موزه خواند و گفت: ویترین‌هایی که 30نسخه نفیس خطی در آنها به نمایش درآمدند نه‌تنها فاقد قفل بودند بلکه حتی جای پلمب هم نداشتند و به ناچار ویترین‌ها را با یک نوار کاغذی پلمب کرده‌اند.
جدای از نظرات کارشناسی این مرمتگر نسخ خطی، امین اموال مجموعه تاریخی و فرهنگی نیاوران که 30نسخه خطی نفیس ثبت ملی شده از قرآن‌های تاریخی کتابت شده از دوره تیموریان تا دوره صفویه و قاجاریه را از موزه ملی قرآن کریم به امانت گرفته است این مطالب را رد می‌کند و به همشهری می‌گوید: نمایش قرآن‌های خطی در مراسم رونمایی از ثبت ملی قرآن‌های تاریخی کشور به لحاظ احترام به ساحت قرآن کاملا درست بوده و به‌دلیل فضایی که برای نمایش آنها درنظر گرفته شده بود چاره‌ای جز نمایش این آثار در مکان درنظر گرفته شده نبود.
اگرچه مشاهدات همشهری بیانگر قرار داشتن قرآن‌های خطی نفیس برای نزدیک به 2 ساعت در معرض تابش مستقیم نور خورشید است ولی امین اموال کاخ‌موزه نیاوران که قرآن‌های خطی به نمایش درآمده تحویل او شده بود می‌گوید زمانی ویترین‌ها در جایگاه چیده شد که آفتاب رفته بود. البته تصویر منتشر شده در این گزارش به روشنی صحت و سقم ادعای وی را مشخص می‌کند.
به گفته وی، حتی اگر این نسخه‌های خطی برای 2 ساعت در آفتاب قرار داده شده باشند مشکلی ایجاد نمی‌شود. امین اموال کاخ موزه نیاوران می‌گوید: اگر قرار بود نسخه‌های خطی قرآن برای یک‌ماه در نیاوران قرار داده شوند باید در مکان داخلی موزه نگهداری می‌شدند.
جدای از ادعاهای مطرح شده، فروغ کاسب، امین اموال فرهنگی موزه ملی قرآن کریم که 30نسخه خطی ثبت ملی شده نفیس قرآن متعلق به آن موزه است در گفت‌وگو با روزنامه همشهری درخصوص ارزش قرآن‌های ثبت ملی شده کشور و همچنین درخصوص قرآن کتابت شده توسط« آقاجان پرتو» که قرار است به‌عنوان قرآن ملی ایران به چاپ برسد گفت: از نظر قدمت نسخه‌ها، قرآن کتابت شده متعلق به دوره تیموری بوده و بسیار باارزش است؛ چون نسخه‌های خطی مربوط به این دوره کمتر در دسترس قرار دارند و دارندگان این نسخه‌ها کمتر برای فروش نسخ خطی متعلق به این دوره اقدام می‌کنند.فروغ کاسب افزود: قرآن‌های همه دوره‌ها برای ما ارزشمند هستند. ولی آنچه ارزش تاریخی آنها را مشخص می‌کند مربوط به کاتب آنها، دوره تاریخی، نوع نقوش، تزیینات و نوع جلدهایی است که در قرآن‌ها به‌کار رفته است.
امین اموال فرهنگی موزه ملی قرآن کریم با تأکید بر اینکه از میان 30قرآن ثبت ملی شده کشور برخی‌شان نام کاتب ندارند گفت: با توجه به نوع نقوش و خط آنها کارشناس‌ها تشخیص می‌دهند که این نسخه‌ها در کدام دوره تاریخی کتابت شده‌اند. همچنین باتوجه به مشخصات خاص آنها اعم از نقوش و تزئینات می‌توان متوجه شد که کتابت آنها مربوط به دوره قاجار است یا در عهد صفوی و پیش‌تر کتابت شده‌اند. به گفته وی تنها یک نسخه از قرآن‌های خطی نفیس کتابت شده در دوره تیموری به ثبت ملی در کشور رسیده وخصوصیات ویژه این نسخه از قرآن، داشتن جلد بسیار خوب، دارابودن سرطبل جلد و کتیبه دار بودن این نسخه است که آن را از دیگر نسخه‌های موجود از عصر تیموریان شاخص و متمایز کرده است.
امین اموال فرهنگی موزه ملی قرآن کریم همچنین درخصوص ویژگی‌های قرآن نگاشته شده توسط یک هنرمند ایرانی به نام «آقاجان پرتو » گفت: نسخه تاریخی کتابت شده توسط کاتب ایرانی، آقاجان پرتو، مانند نسخه کتابت شده عثمان طه با پیچیدگی‌های اعراب‌گذاری روی حروف نیست و به راحتی قابل قرائت و خواندن است.
به گفته وی، نسخه قرآن کتابت شده توسط آقاجان پرتو دارای تزیینات بسیار فاخر است و خط آن به قدری قابل خواندن است که به راحتی می‌توان این قرآن را خواند و البته دارای حاشیه نویسی است که موزه قرآن نیز درخواست چاپ آن را به‌عنوان قرآن ملی کشور دارد.
