تو تقلب کردی، همین الآن شمردنت تمام شد، چهطور مرا پیدا کردی؟
هه! فکر اینجایش را نکرده بودی، نه؟ من روی گوشی هوشمندم، دستگاه وای-وای دارم، میتوانم هرچیزی را از پشت دیوار ببینم...!
تعجب نکنید، این مکالمه بهزودی بهحقیقت بدل خواهد شد. البته امیدوارم کسی از این فناوریها در بازی قایمباشک استفاده نکند، چون هم تقلب است و هم مزهی بازی را از بین میبرد.
محققان دانشگاه ام.آی.تی (در ایالت ماساچوست آمریکا) به تازگی فناوری تازهای طراحی کردهاند که میتواند امواج انسان و اشیا را از پشت دیوار تشخیص دهد.
«دینا کاتابی»، محقق این پروژه استاد دانشگاه ام.آی.تی است. او که یک محقق سوریالاصل است با همکاری دانشجوی لبنانیاش «فاضل ادیب»، انقلابی در پرتوهای راداری پدید آوردهاند.
محققان این پروژه تصمیم گرفتند اسم آشنایی برای آن انتخاب کنند. پس چون این دستگاه عملکردی همچون دستگاه وای-فای داشت، دینا کاتابی و همکارانش نام وای-وای (Wi-Vi) را برای آن انتخاب کردند. نامی که ترکیبی است از دو کلمه: وایرلس (Wireless) به معنای بیسیم و ویژن (Vision) به معنای تصویر.
پردهبرداری از این پروژه موفقیت عظیمی بود برای دینا کاتابی و تیمش، چرا که قبلاً محققان و دانشمندان زیادی بر روی چنین پروژهای کار میکردند و البته به موفقیتهایی هم رسیده بودند. ولی همهی سیستمهایی که قادر بودند امواجی را از پشت دیوار بفرستد، باید برای دریافت و بازگرداندن امواج به یک دستگاه مرکزی (روتر بیسیم) مجهز میبودند، اما وای-وای برای فرستادن این امواج به هیچ دستگاهی احتیاج ندارد. فقط کافی است که شما در یک پیادهروی تاریک تک و تنها باشید و ناگهان چیزی در میان بوتهها تکان بخورد، خب کاری ندارد که، گوشی هوشمندتان را بیرون میآورید و با فناوری وای-وای خیلی راحت میفهمید که پشت بوته چه چیزی پنهان شده، آیا شما میتوانید با خیال راحت به راه رفتن ادامه دهید یا باید فرار کنید؟
اما وای-وای چهطور کار میکند؟
به این سادگیها هم نیست، درست که این اختراع الهام گرفته از وای- فای است، اما عملکردی بسیار پیچیدهتر از آن دارد.
پژوهشگران برای ردیابی امواجی که از انسان و اشیا ساطع شود، کار سختی در پیش داشتند. چون این امواج بسیار ضعیف بودند و در میان امواج مزاحم و قوی گیر میافتادند و اصلاً قابل ردگیری نبودند، البته مگر با دستگاه روتر بیسیم. کاری که دینا کاتابی و تیمش برای غلبه بر این مشکل انجام دادند، طراحی یک الگوریتم برای حذف امواج مزاحم بود.
این الگوریتم طوری طراحی شده که میتواند امواجی به سوی امواج مزاحم بفرستد و در برخورد با این امواج، آنها را خنثی کند. در غیاب امواج مزاحم حالا ردیابی انسان، حیوان و اشیا بسیار راحت میشود و هرکسی در میدان وای-وای قرار بگیرد امواجی میفرستد که قابل دریافت است.
البته دینا کاتابی و تیمش فکر میکنند هنوز راه زیادی تا دریافت تصاویر از امواج در پیش داریم و تصاویری که فعلاً وای-وای از امواج انسان دریافت میکند، چیزی شبیه به تصاویر راداری است.
اما فقط تصور کنید این اختراع با همان تصاویر راداریاش، میتواند چه خدمت بزرگی به عملیات امداد و نجات بکند. این دستگاه بهراحتی میتواند تشخیص دهد، آیا کسی در زیر آوار مانده یا خیر، و اگر بله، آیا زنده است یا نه؟ همچنین وای-وای در عملیات پلیسی هم بسیار کارآمد است و با استفاده از این فناوری در آینده نرخ تلفات عملیات پلیسی بسیار پایین خواهد آمد. با این حال همیشه افرادی هستند که از فناوریهای مدرن سوءاستفاده کنند. اما مهم این است که اختراعاتی از این دست، میتوانند در آینده چه لطف بزرگی به انسان کنند و این جنبهی ماجرا حتماً بر سوءاستفاده از این اختراعات میچربد.