در حالی که خداکرم جلالی رئیس سازمان جنگلها روز گذشته در حاشیه مراسم گشایش ششمین نشست منطقهای اتحادیه جهانی حفاظت از حیات وحش و محیطزیست اعلام کرد طی 40 سال گذشته مساحت جنگلهای شمال کاهش 11 درصدی داشته اما این روند طی 10 سال گذشته تقریبا به صفر رسیده است، کارشناسان محیطزیست ضمن رد این ادعا بر ادامه تخریب جنگلهای شمال تاکید کردند.
دکتر اسماعیل کهرم، استاد دانشگاه تهران در این باره گفت: زمانی روند تخریب به صفر میرسد که عوامل تخریب یعنی چرای دام در جنگل، معیشت متکی بر جنگل جنگلنشینان، برداشت قانونی چوب و قاچاق چوب متوقف شده باشد. آیا به راستی این عوامل ظرف 10 سال گذشته به صفر رسیده است؟
این مدرس محیطزیست افزود: چطور ممکن است تخریب به صفر رسیده باشد در حالی که به گفته مسئولان سازمان جنگلها تاکنون از 6 میلیون رأس دام داخل جنگل فقط 5/1 میلیون رأس از جنگل خارج شده و 5/4 میلیون رأس دیگر در جنگل به چرا مشغولند. همچنانکه سالانه 5/3 میلیون مترمکعب چوب جنگلهای شمال فقط برای سوخت مصرف میشود.
افزون بر این، صنایعی چون کارخانه چوکا، کارخانه چوپ در سنگده همچنان به فعالیت خود ادامه میدهند. کمااینکه برای جنگلنشینانی که معیشت آنها متکی بر جنگل است هنوز چارهای اندیشیده نشده است.
با این وصف مشخص نیست براساس کدام آماری اعلام میشود روند تخریب جنگلهای شمال به صفر رسیده است.
این گزارش میافزاید: در حالی که رئیس سازمان جنگلها، اعلام کرده است برای جبران کاستی پوشش گیاهی سالانه 100 هزار هکتار جنگلکاری در کشور انجام میشود، دکتر کهرم معتقد است: صرف کاشت 100 هزار هکتار جنگل در سال نمیتواند باعث جبران روند تخریب شود چرا که 5 سال نخست عمر درخت، سالهای بحرانی است و تنها پس از 5 سال میتوان براساس تعداد درختهایی که سبز شده اعلام کرد مثلا 5 هزار هکتار جنگلکاری شده است.
اما نکته قابل توجه این است که آیا درخت اکالیپتوس میتواند جایگزین درختان خزاندار هیرکانی شود. آیا صرف سبز کردن درخت میتواند نابودی جنگلهای هیرکانی را که متعلق به دوران سوم زمینشناسی است جبران کند؟
دکتر علی محمدی مدرس دانشگاه در این باره به خبرنگار همشهری گفت: روند تخریب اراضی جنگلی و عرصههای منابع طبیعی طی چند دهه اخیر همواره سیر صعودی داشته است چرا که مشکلات منابع طبیعی هیچ گاه در سیاستگذاریها مورد توجه قرار نگرفته و از همه مهمتر آن که به دلیل زیر مجموعه بودن این بخش در بخش کشاورزی، وزارت جهاد کشاورزی طی همه این سالها با رویکرد افزایش سطح اراضی زیر کشت و باغات در مواردی خود مسبب این تخریبها و تجاوزات بوده است.
وی گفت: اینکه رئیس سازمان جنگلها با چنین قاطعیتی اعلام میکند روند تخریب جنگلهای شمال طی 10 سال گذشته به صفر نزدیک شده بسیار بحثبرانگیز است چرا که معاون پیشین محیططبیعی و تنوع زیست سازمان حفاظت محیطزیست در دوران تصدی خود اعلام کرد تخریب جنگلها به نقطه غیرقابل برگشت رسیده به طوری که حتی اگر همین الان جلوی تخریب گرفته شود باز هم به نقطه قبلی نمیتوانیم بازگردیم.
وی تاکید کرد: ظرف 30 سال گذشته مساحت جنگلهای شمال کشور بر اثر تخریب از 25 میلیون هکتار به 12 میلیون کاهش یافته است.