به گزارش همشهری آنلاین نخستین فستیوال گروه نوازی دانشجویان کشور از روز شنبه 29 اردیبهشت تا چهارشنبه دوم خرداد در محل دانشگاه صنعتی امیر کبیر جریان داشت. در این فستیوال گروه های دانشگاه امیر کبیر، سبکبال، نفیر، رود و مهتاب از تهران، گروه سازهای ایرانی دانشگاه شیراز، گروه سپهر دانشگاه فردوسی مشهد و گروه بامداد از دانشگاه رازی کرمانشاه به اجرای برنامه پرداختند. نوشته زیر گزارشی کوتاه از کم و کیف این برنامه منحصر به فرد و کم هزینه است که می خوانید:
افتتاح با تکنوازی
مراسم آغازین این جشنواره دانشجویی روز شنبه با تکنوازی محسن نفر، آهنگساز و نوازنده صاحب سبک تار همراه بود. وی پیش از اجرای موسیقی خود ابتدا مطالبی پیرامون بداهه نوازی و خلق موسیقی در لحظه اجرا، بیان کرد. نفر خلاقیت را در ذات کارهای موسیقایی دانست وگفت که دانشجو باید جسارت داشته باشد که د رعرصه های تازه تر گام نهد. نفر بیش از 20 دقیقه تکنوازی کرد که به مانند اجراهای اخیرش َآن را در دستگاه خاصی نمی توانستیم طبقه بندی کنیم. پیش از او نیز جواد بطحایی نوازنده سنتور و سرپرست گروه موسیقی دانشگاه امیر کبیر مطالبی پیرامون اهمیت این نوع فستیوال ها عنوان کرد.
اول شهرستان ها
چنانکه از نقطه نظرات دبیر و دیگر متولیان فستیوال بر می آمد، توجه ویژه به گروه های شهرستانی یکی از دغدغه های مهم آنها بوده است. به همین دلیل نخستین اجرای موسیقی را، اعضای خراسانی گروه سپهر به سرپرستی مرتضی جلیلی از دانشگاه فردوسی مشهد با قطعاتی از هنرمند هم استانی خود محمد علی کیانی‌نژاد آغاز کردند که بسیار مورد توجه قرار گرفت. محور اصلی اجرای ایشان بازآفرینی قطعات آلبوم جاودانه "مندیر" با آهنگسازی کیانی نژاد و خوانندگی ملک مسعودی بود.
اجرای این گروه اجرایی کلاسیک بود و از خلاقیت و ابتکارات تازه دراین گروه کمتر نشانی به چشم می آمد. پس از خراسانی ها، دانشجویان تهرانی گروه "مهتاب" از دانشگاه "علمی کاربردی" به سرپرستی وصال عربزاده نقش آفرینی کردند. این گروه عناصر اصلی گروه نوازی ایرانی را به نحو زیبایی در کار خود لحاظ کرده بودند.
دومین روز با اجرای گروه "بامداد" به سرپرستی سیروان منهوبی از دانشگاه رازی کرمانشاه آغاز شد که اجرای آنها دقیقاً برگرفته از الگوی گروه کامکارها بود.
پس از این گروه،در ادامه گروه "سبکبال" به سرپرستی سینا بطحایی از دانشگاه صنعتی امیر کبیر اجرای برنامه داشت که همه قطعات انتخابی از آثار جواد بطحایی بود. گروه دیگری از همین دانشگاه و به سرپرستی جواد بطحایی روز بعد برنامه اجرا کردند و آهنگ هایی از جواد بطحایی و مجید درخشانی را نواختند.
در پایان روز سوم فستیوال، گروه تهرانی "نفیر" از دانشگاه آزاد هنر با اجرای آثار پرویز مشکاتیان شوری به پا کردند. حمیدشاهسون سرپرست این گروه آهنگی با نام "کوچه های نیشابور" از ساخته های خود را نیز در مجموعه گنجانده بود که بسیار مورد توجه قرار گرفت. در ضمن این قطعه از معدود قطعات این گروه بود که آهنگسازی آن را یک دانشجو انجام داده بود و از این منظر قابل اعتنا بود.
در چهارمین روز، ابتدا گروه "رود" به سرپرستی بهزاد انصاری از دانشگاه هنر به هنر نمایی پرداخت و پس از آن، شیرازی های هنردوست تحت عنوان گروه سازهای ایرانی دانشگاه شیراز، قطعات زیبایی از ساخته های مجید درخشانی را به گوش علاقه مندان رساندند.
گفتنی است مجید درخشانی آهنگساز و نوازنده تار که سرپرستی این گروه را بر عهده دارد، به دلیل همراهی با استاد شجریان در کنسرت های اروپا، خود در این جشنواره حضور نداشت. با این وجود محمد معتمدی خواننده حرفه ای گروه که در گروه بزرگ خورشید نیز به سرپرستی درخشانی خوانندگی می کند، در این اجرا به نوعی جای خالی سرپرست گروه را پر کرد و یکی از زیباترین آوازهای این فستیوال هم از حنجره وی شنیده شد.
پایان شورانگیز
مراسم اختتامیه این فستیوال با حضور گروه سه نفره اردشیر کامکار (کمانچه) ، شروین مهاجر (کمانچه) و کامبیز گنجه ای (تنبک) شور و حال وصف ناپذیری پیدا کرد. دانشجویان در این اجرای چهل دقیقه ای چیزی را شنیدند که در روزهای دیگر نشنیده بودند. به همین دلیل تالار اندیشه حوزه هنری که محل مراسم اختتامیه بود، سراسر از شور و غوغا شد.
در حاشیه
پس از اجرای موسیقی توسط کامکار، مهاجر و گنجه ای، ابتدا سینا بطحایی به عنوان دبیر فستیوال و پس از او رئیس کانون های هنری دانشگاه های کل کشور، هر یک صحبت هایی را ایراد کردند. مجری برنامه پس از ایشان نماینده ویژه وزارت علوم را برای ایراد سخن به پشت تریبون فرا خواند که سخنانش فاصله بسیار زیادی با دو نفر قبلی داشت.
وی با عنوان کردن اینکه قصد داریم برای تک تک دانشگاه ها سرود ملی!! بسازیم شگفتی حاضران را برانگیخت. او همچنین ادامه داد از کانون های موسیقی همه دانشگاه های کشور خواسته ایم سرود ملی!! دانشگاه خود را بسازند! ایشان ظاهراً نمی دانستند واژه "ملی" اصولاً چیست و کجا باید مصرف شود. زیرا با طرز فکر این مقام دولتی هر آینه باید منتظر ترکیباتی نظیر "تیم ملی فوتبال بندرعباس!" ، "سرود ملی کارگران قزوین!" و "تیم ملی المپیاد شهرستان سبزوار!" باشیم.
حضور غیر منتظره
وقتی مجری برنامه در مراسم پایانی بابت حضور کیهان کلهر نوازنده صاحب نام کمانچه خوشامد گفت، تالار سر از پا نمی شناخت. در نتیجه، تشویق های بی امان دانشجویان کیهان کلهر را به پشت تریبون کشاند و او لحظاتی به ایراد سخن پرداخت.
وی ضمن اظهار خوشحالی از این حرکت خود جوش دانشجویی گفت: «خوب است در این نشست که به بهانه فستیول گروه نوازی دانشجویان تشکیل شده است، یادی از استاد فرامرز پایور پدر گروه نوازی ایرانی بکنیم که همچنان در بستر بیماری هستند.»
کلهر با آرزوی سلامتی برای استاد پایور و همچنین استمرار این گونه فستیوال های دانشجویی، به سخنان خود پایان داد.
اهدای لوح تقدیر به همه گروه های شرکت کننده پایان بخش نخستین فستیوال گروه نوازی دانشجویان سراسر کشور بود. این جشنواره نیمه رقابتی در مقایسه با انبوه جشنواره های موسیقی سال های، تفاوت های چشمگیری داشت که در اینجا به چند ویژگی اشاره می‌شود:
اول: جشنواره از ابتدا دارای هدفی روشن بود و قصد داشت بستر مناسبی برای عرضه قوی ترین و بهترین آثار گروه نوازی دانشجویان فراهم آورد. به همین دلیل از میان نمونه اجراهای ارائه شده به دبیرخانه جشنواره تعداد هشت گروه را برتر تشخیص دادند و جدول برنامه ها را بر اساس آن بستند. ضمن اینکه رقابت به معنای اول یا دوم شدن در کار نبود.
دوم: سطح اجرای گروه ها به مراتب از گروه های دانشجویی ده پانزده سال پیش فراتر بود، به طوری که اصولاً نمی توان مقایسه ای بین این دو انجام داد. می توان گفت عنوان دانشجویی که در پیشوند نام گروه ها همواره نوعی تازه کار بودن را به ذهن متبادر می‌کند، دیگر مفهوم خود را از دست داده است و ما امروزه با گروه هایی روبرو هستیم که در عین یدک کشیدن عنوان دانشجویی، کاملاً حرفه ای ظاهر می شوند و در برخی موارد حتی از گروه های صاحب نام چیزی کم ندارند.
سوم: لحاظ کردن چند جلسه پژوهشی با حضور جواد بطحایی، مسعود شعاری و داریوش پیرنیاکان در کنار اجرای گروه های دانشجویی، طعم ویژه ای به این فستیوال داده بود که در کمتر جشنواره دولتی چنین کیفیتی را شاهد بودیم. این موضوع وقتی اهمیت می یابد که هزینه های یک جشنواره دولتی را با یک جشنواره خودجوش دانشجویی مقایسه کنیم. وجود عواملی چون انگیزه بالا و نگاه صرفاً فرهنگی دانشجویان به موضوع جشنواره باعث افزایش کیفیت برنامه از یک طرف و کاهش قابل ملاحظه هزینه ها از سوی دیگر می شود. چیزی که متأسفانه در غالب جشنواره های دولتی به چشم نمی خورد.
چهارم: تأثیرگذاری فرهنگی گروه ها از آثار ماندگار در گروه نوازی موسیقی ایرانی نکته قابل توجهی بود. به جز مواردی که سرپرستان گروه خود موسیقیدانان مطرحی بودند و طبیعتاً آثار خود را به اجرای گروه رساندند، در بقیه موارد دانشجویان انتخاب هایی کاملاً بر اساس زیبایی شناسی خود داشتند که از میان آنها می توان به آثار پرویز مشکاتیان، محمدعلی کیانی‌نژاد و قطعات کردی هوشنگ کامکار اشاره کرد. همچنین الگو برداری از شیوه اجراهای گروه پرآوازه دستان بسیار مشهود بود.
میزگردی که برگزار نشد
از جمله نکات منفی این جشنواره قول و قراری بود که برای برگزاری یک میزگرد درباره مطبوعات وموسیقی گذاشته شد . یکی از دست اندرکاران این جشنواره که سرپرستی بولتن هم با وی بود با مهمانان مدعو صحبت می کند تا برای روز چهارشنبه ( 5 عصر) در میزگردی با موضوع یاد شده شرکت کنند که یکی دو تن از مهمانان اصلی برنامه در محل حاضر می شوند و با در بسته مواجه می شوند و در محوطه هم می بینند که از تبلیغات و پوستری درباره این برنامه خبری نیست . مدتی بعد دبیر جشنواره با یکی از این مهمانان تماس میگردو جریان را جویا می شود که درمی یابد فردی که این میزگرد را برپا کرده ، برهم خوردن آن را به دو تن از روزنامه نگاران شناخته شده حوزه موسیقی که از جمله افراد اصلی این میزگرد بوده اند خبر نداده است.
