محققان استرالیایی چندی پیش گزارشی از بررسی‌هایشان را منتشر کردند که در آن اشاره شده‌بود راننده اگر یک مسافر همراه خود داشته باشد، احتمال تصادف کردنش به 60 درصد می‌رسد. با اضافه شدن تعداد مسافران، این احتمال هم بیشتر و بیشتر می‌شود. این موضوع احتمالاً برای کسانی که دسته‌جمعی با دوستان یا خانواده به سفر می‌روند، باید مهم باشد؛ اگر که دوست دارند دوباره به خانه‌شان برگردند.
به گفته محققان دانشگاه سیدنی استرالیا، این اولین مطالعه‌ای است که اثر عوامل حواس‌پرت‌کن را نه در محیط آزمایشگاه و شرایط شبیه‌سازی‌شده، که از طریق مصاحبه با راننده‌های تصادفی به دست آورده‌است. پایگاه اینترنتی ScienceNOW گزارش داده است این محققان برای نشان دادن اثر وجود مسافر در خودروی راننده بر احتمال تصادفشان، به بیمارستان رفتند و با راننده‌هایی که به خاطر تصادف‌های نه چندان سنگین بستری شده‌بودند، مصاحبه کردند.
از آنها پرسیدند چند نفر همراهشان بود و آیا موقع تصادف حرف و حدیثی با همراهان داشته‌اند یا نه. همین طور ریز مکالمات تلفنی این رانندگان را هم در روز حادثه تهیه کردند و آن را با زمان تصادف تطبیق دادند. (هم صحبت با تلفن همراه و هم ارسال انواع پیام متنی با آن را مرور کردند.)
مقایسه این موارد در راننده‌های تصادف کرده با راننده‌هایی که در همان جاده و همان روز رانندگی کرده بودند و خوشبختانه تصادف نکرده‌بودند، نشان داد که یک مسافر، خطر تصادف را 60 درصد بالا می‌برد؛ چیزی شبیه وضعیت جاده‌های بارانی و لغزنده. دو مسافر یا بیشتر، خطر تصادف را دو برابر می‌کند و استفاده‌های گوناگون از تلفن همراه، باعث می‌شود احتمال تصادف راننده به چهار برابر افزایش پیدا کند.
این نتایج، که در نشریه «تحلیل و پیشگیری از تصادف» منتشر شده‌است، نشان می‌دهد هنوز تلفن همراه در صدر عواملی قرار دارد که با پرت کردن حواس راننده، می‌تواند حادثه‌آفرین باشد.
عجیب هم نیست، چون مسافران اگر حواس راننده را پرت می‌کنند، وجودشان حداقل این حسن را دارد که موقع بروز خطر، وقتی راننده گرم صحبت است، ممکن است توجه او را به جاده جلب کنند و از بروز درصدی از حوادث پیشگیری کنند. (همین نکته باعث شده برخی پژوهشگران روی نتایج این مطالعه علامت سؤال بگذارند و بگویند باید مطالعات بیشتری روی اثر مسافران بر بروز تصادف انجام شود.)
اما تلفن همراه همین خاصیت را ندارد. مطالعات قبلی در آزمایشگاه نشان داده بود استفاده از تلفن همراه موقع رانندگی، حتی از رانندگی در هنگام مستی هم خطرناک‌تر است و احتمال بروز تصادفش بیشتر است.
همه این نتایج را اضافه کنید به یک مطالعه آماری از جامعه آمریکا که احتمالاً با اندکی تفاوت در جامعه ایرانی هم صدق می‌کند. مطالعه‌ای که سال گذشته در این کشور انجام شد و نشان می‌داد مردم این کشور پشت فرمان که می‌نشینند، هر کاری می‌کنند به جز رانندگی! از اصلاح صورت (در مورد آقایان) و آرایش (در مورد خانم‌ها) بگیرید تا چک کردن ای‌میل‌ها و آواز‌خواندن و sms فرستادن و حتی غذا خوردن!
انجام دادن کاری به غیر از رانندگی پشت فرمان، در اکثریت راننده‌ها رایج است، چه ایرانی و چه غیرآن. در حالی که همه ما می‌دانیم این کارها می‌توانند چنان حواس ما را از جاده و رانندگی پرت کنند که حتی جانمان را هم در جاده جا بگذاریم.
