در میان دوران‌های مورد اشاره، 2 عصر قاجاریه و پهلوی از اهمیت زیادی برخوردارند. به این دلیل کاملا واضح که در دوران قاجاریه نخستین تحول بزرگ اجتماعی و سیاسی در ایران به وقوع پیوست که اوج آن درانقلاب مشروطه بود.
مهم‌ترین دستاورد این تحول مشروط‌شدن قدرت سیاسی به رأی و انتخاب مردم بود اما در عصر پهلوی شاهد تحولات دیگری بودیم که در نهایت به انقلاب اسلامی منجر شد. خوشبختانه درباره تحولات اجتماعی و سیاسی ایران در عصر قاجاریه و پهلوی کتاب‌ها و مقاله‌های زیادی نوشته و یا به فارسی برگردانده شده‌اند اما هنوز کار در این عرصه ناتمام بوده و نیازمند بررسی‌های بیشتری است.
یکی از زمینه‌هایی که نیازمند پژوهش‌های بیشتری است، شناخت عوامل خارجی و نقش قدرت‌های بزرگ در تحولات ایران معاصر است؛ اینکه مثلا از چه زمانی و چگونه و با چه انگیزه‌ای قدرت‌های خارجی دیپلمات‌های خود را به ایران گسیل داشتند، یکی از زمینه‌های حساس این دست پژوهش‌هاست.
کتاب رجال و دیپلمات‌های عصر قاجار و پهلوی که توسط جمعی از دیپلمات‌های خارجی نگاشته شده است، می‌تواند برای کسانی که در زمینه تاریخ پهلوی و قاجار درصدد کسب اطلاعات جامع‌تری درخصوص تحولات سیاسی و به‌ویژه رجل سیاسی هستند، سودمند باشد.
این کتاب که نوشته ریدر ویلیام بولارد، یاسنت لوئی رابینو و جورج پرسی چرچیل است باترجمه غلامحسین میرزا صالح و توسط نشر معین روانه بازار شده است. در واقع این کتاب مجموعه‌ای از یادداشت‌ها و دست‌نوشته‌های کارمندان سفارت انگلیس در ایران است. پیش از این کتاب «خاطرات سر ریدر ویلیام بولارد» سفیر انگلیس در ایران، شامل نامه‌های خصوصی و گزارش‌های محرمانه، همراه با شرح حال رجال عصر پهلوی از همین مترجم به چاپ رسیده بود.
در بخشی از پیشگفتار این کتاب آمده است: «سر ریدر ویلیام بولارد در پاییز 1939و در پایان 4 سال ماموریت در اتحاد شوروی به ایران آمد و در مدت 6 سال اقامت در تهران، سکاندار سیاست خارجی بریتانیا در منطقه بود. میزان دخالت او در امور داخلی ایران حد و مرزی نداشت. بولارد تقریبا هر سال شرح حال رجال و گزیدگان اجتماعی ایران را با ذکر محرمانه‌بودن آن برای وزارت امور خارجه در لندن ارسال می‌کرد.»
