در دسامبر همان سال، در کنفرانس بینالمللی افغانستان، گروههای افغان و کشورهای خارجی در بن آلمان، مردی پشتونتبار متولد قندهار را به ریاست دولت موقت بعد از سرنگونی طالبان، انتخاب کردند. حامد کرزی در آن زمان چهره چندان شناختهشدهای نبود. اصلیترین توصیف و ویژگیای که برای او برمیشمردند، نزدیکی به آمریکا بود. او در آمریکا تجارتی خانوادگی داشت و گفته میشود که در سالهای جنگ مجاهدین با شوروی، با سازمانهای اطلاعاتی آمریکا همکاری نزدیکی داشتهاست.
این چهره پشتونتبار نزدیک به آمریکا که به چند زبان محلی و بینالمللی هم مسلط است و از بعد از سرنگونی طالبان تاکنون رئیسجمهور افغانستان بودهاست، اکنون با اظهارنظرات تندش علیه واشنگتن به چهرهای متخاصم و حتی رقیب برای واشنگتن تبدیل شدهاست. اظهارات کرزی علیه آمریکا و ناتو از یک سال پیش شدت گرفته و با گذشت زمان لحن انتقادات شدیدتر شدهاست.
هفته گذشته او در مصاحبهای با بیبیسی، عملیات آمریکا و ناتو در افغانستان را ناموفق خواند و گفت، هدف این عملیات 13ساله، برقراری امنیت در افغانستان بوده که محقق نشدهاست. تنش میان کابل و واشنگتن تنها به اظهارات تند مقامات دوطرف علیه یکدیگر خلاصه نمیشود.
این رویارویی اکنون به نحوه مقابله با طالبان که زمانی دشمن مشترک کرزی و واشنگتن بود هم کشیده شده، بهطوریکه اکنون در افغانستان 3نیرو یعنی آمریکا، دولت افغانستان و شبهنظامیان طالبان علیه یکدیگر در حال مبارزه هستند. یکی از نمونههای این رویارویی همین هفته گذشته وقتی روی داد که مأموران اطلاعاتی دولت افغانستان مشغول گفتوگو با لطیف محسود از فرماندهان ارشد طالبان پاکستان بودند اما کماندوهای آمریکایی وارد شدند و این فرمانده طالبان را دستگیر کرده و با خود بردند. دولت افغانستان این اقدام آمریکا را نوعی آدمربایی اعلام کرد و آن را مانعتراشی در راه صلح با طالبان خواند و محکوم کرد.
دلیل این اظهارات تند و رویارویی میان دولت کرزی با واشنگتن را باید در 2واقعه جستوجو کرد؛ نخست اینکه با نزدیک شدن زمان خروج نظامیان ناتو از خاک افغانستان، رابطه این کشور با غرب وارد مرحله تازهای میشود. طبق زمانبندی اعلام شده، نظامیان ناتو پایان سال 2014خاک افغانستان را ترک میکنند. واشنگتن بعد از این تاریخ چند هزار نیرو در خاک افغانستان حفظ میکند اما این کار در چارچوب توافقنامه امنیتی صورت میگیرد که میان دوطرف قرار است امضا شود.
دولت کرزی روی 2شرط جدی در این توافقنامه پافشاری میکند که این دو شرط مورد قبول واشنگتن نیست؛ اول اینکه عملیات نظامی نیروهای آمریکایی در آینده در خاک افغانستان با اجازه و اطلاع دولت افغانستان باشد و دیگر اینکه، واشنگتن مشخصا متعهد شود از افغانستان دربرابر تهاجم نظامی خارجی که اینجا منظور تحرکات نظامی پاکستان است، دفاع کند.
دولت اوباما این دو شرط را آنگونه که کرزی اصرار دارد قبول ندارد و تهدید کرده که اگر تا 3هفته دیگر دوطرف درباره این شرایط به توافق نرسند، آمریکا نیروی نظامی در خاک افغانستان نگه نمیدارد. نیروهای امنیتی و ارتش افغانستان هنوز قدرت و ثبات کافی ندارند و برای مقابله با حملات طالبان به نظامیان خارجی نیاز دارند. واشنگتن از این نقطه ضعف بهعنوان اهرمی برای فشار بر دولت کرزی و تحمیل شرایط خود در توافقنامه امنیتی استفاده میکند. انتخابات سرنوشتساز ریاستجمهوری افغانستان نزدیک است و این دومین دلیل شدت گرفتن تنش میان دولت کرزی با واشنگتن بهحساب میآید.
کرزی میخواهد خرداد آینده قدرت را در شرایطی به رئیسجمهور بعدی تحویل دهد که نام خود را بهعنوان مدافع منافع ملی و عزت افغانها در تاریخ ثبت کرده باشد. کابل و واشنگتن روزهای دشواری در پیش دارند و گویی جنگ با طالبان در افغانستان اکنون دیگر اولویت خود را در میان این چالشها از دست دادهاست.