پوکی استخوان در ایران در سن ۳۰ سالگی

تبلیغات زیادی برای مصرف شیر و تأثیر آن در جلوگیری از پوکی استخوان شده است ولی این تبلیغات و بعضا هشدارها در سبک زندگی مردم تأثیری نگذاشته است.

پوکی استخوان بیماری ساکتی است که به آهستگی شروع می‌شود و ناگهان فرد را گرفتار می‌کند. نتیجه مصرف کم شیر 20سال آینده خود را نشان خواهد داد؛ درست زمانی که جمعیت کشور میانسالی را سپری کرده و به سالمندی رسیده‌اند. در این زمان فرد علاوه بر ابتلا به بیماری‌ها و ناتوانایی‌های شایع در این سن، پوکی استخوان را نیز تجربه خواهد کرد.

ترس از لیز خوردن و شکسته شدن استخوان‌ها همیشه با آنها خواهد بود. این ترس سبک زندگی آنها را مانند زمانی که استخوان‌هایشان شکسته شده باشد تغییر خواهد داد. برخی از سالمندان خانه ماندن را به تردد بیرون از منزل ترجیح می‌دهند. مصرف سرانه شیر در ایران 430کیلو از سرانه جهانی کمتر است. مشاور مدیرعامل صنایع شیر ایران دلیل آن را اقتصادی می‌داند.

حسین چمنی به ایسنا گفت: افزایش قیمت نهاده‌های دامی و ارائه آن با ارز مبادله‌ای منجر به افزایش قیمت محصولات لبنی خواهد شد. با روند موجود، احتمال افزایش ۳۰درصدی قیمت شیر خام و ۲۱درصدی فراورده‌های شیری پیش‌بینی می‌شود. وی گفت: طبق آخرین آمار، مصرف شیر در کشور ۲۲درصد کاهش داشته است.

میزان مصرف سرانه شیر در دنیا ۳۰۰ تا ۵۰۰کیلوگرم است درحالی‌که مصرف سرانه ما ۷۰کیلوگرم در سال برآورد می‌شود. براساس تحقیقی که وزارت بهداشت انجام داده است به‌نظر می‌رسد عدم‌مصرف شیر به میزان کافی جزو سبک زندگی ایرانی‌هاست. مدیرکل دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت در این باره گفت: طبق مطالعه‌ای که در سال ۸۰ انجام شده ۹۰درصد خانوارهای ایرانی کمبود کلسیم دارند و بعد از حذف یارانه شیر و افزایش قیمت مواد لبنی خرید مواد لبنی ۱۴درصد کاهش داشته است.

زهرا عبداللهی نیز مسائل اقتصادی را در کاهش سرانه مصرف شیر مؤثر دانست و گفت: احتمال می‌رود این رقم بعد از حذف یارانه شیر و افزایش قیمت لبنی کمتر هم شده باشد چرا که خرید شیر و مواد لبنی 14درصد در این مدت کاهش داشته است. خیلی از خانواده‌ها مواد لبنی را از سبد غذایی خود حذف کرده‌اند. وی به فارس گفت: اکنون کاهش تراکم استخوانی در کشور ما در سنین پایین اتفاق می‌افتد درحالی‌که پوکی استخوان باید در میانسالی بروز کند در کشور ما در سنین زیر 30سال مشاهده می‌شود.

این متخصص تغذیه در پاسخ به اینکه ماست خامه‌ای و لبنیات پرچرب تا چه‌حد می‌تواند نیاز بدن نسبت به کلسیم را تأمین کند، گفت: ماست خامه‌ای، پنیر خامه‌ای و شیر پرچرب کمترین میزان کلسیم را دارد و نمی‌توانیم به لحاظ منبع غنی کلسیم به اینها تکیه کنیم. شیر به هر دلیلی گران و دور از دسترس باشد عدم مصرف آن تأثیرات مخرب و جبران‌ناپذیری بر سلامت افراد به‌خصوص زنان می‌گذارد.

رئیس انجمن جراحان ارتوپدی کشور به فارس گفت: بیماری پوکی استخوان به‌دلیل استخوان‌خواری سلول‌ها اتفاق می‌افتد که در کودکان به شکل نرمی استخوان و در بزرگسالان به شکل پوکی استخوان بروز می‌کند. غلامعلی عکاشه به مناسبت فرا رسیدن روز جهانی پوکی استخوان گفت:

استخوان قوی‌ترین و محکم‌ترین بافت بدن است که این بخش از بدن قوام بالایی دارد که از 2 قسمت مواد آلی شامل پروتئین‌ها و مواد کانی که کلسیم، فسفر و منیزیم رادر بر می‌گیرد تشکیل شده است. گاهی سلول‌های استخوانی علاوه بر اینکه استخوان‌سازی را انجام نمی‌دهند، استخوان‌خواری هم می‌کنند.

در این زمان این سلول‌ها سعی می‌کنند مواد اضافی را از استخوان‌ها خارج کنند و در نتیجه قوام استخوان کاهش می‌یابد. پوکی استخوان در بزرگسالی در افراد بالای 60 تا 65سال به دلایل مختلفی ایجاد می‌شود. عدم‌تحرک کافی، تغذیه نامناسب و ناکافی و تغییرات هورمونی در افراد بزرگسال از دلایل ابتلا به پوکی استخوان است. پوکی استخوان در زنان بیش از مردان است چرا که بعد از دوران یائسگی تنظیمات هورمونی و تغذیه‌ای متفاوت می‌شود.