کارتونهای ژاپنی که اصطلاحاً آنها را «انیم» مینامند، در طول دهههای قبل چندین بار در گیشه سینماهای جهان فروش قابل توجهی داشتهاند و البته همواره از ژانرهای پرطرفدار در داخل ژاپن به حساب میآمدهاند.
در سال 2006 چهار فیلم از بین 10 فیلم پرفروش ژاپن کارتون بودهاند که شامل فیلم جدید گورد میازاکی به نام «داستانهایی از زمین دریا» صاحب فروش 3/64میلیون دلاری شد. در ژاپن علاقهمندان موج اصلی کارتون، انتظارات ثابتی دارند و به همین دلیل است که سری کارتونهایی چون پوکهمن، دورائهمون، کونان کارآگاه و کوایونشینچان پیدرپی نمایش داده میشوند و شرکتهایی چون استودیو گیبلی و یا استودیو توییانیمیشن در پی ساخت مجموعههای جدیدی هستند.
تقریباً تمامی فیلمهای کارتون پرفروش براساس مجموعههای کارتونی موفق تلویزیونی ساخته شدهاند و خود این کارتونهای تلویزیونی نیز اقتباسی از کتابهای کمیک هستند که همیشه مخاطبان خاص خودشان را دارند. اما نگاه دقیقتری به خالقان این کارتونها و شرکتهای تولیدکننده آنها نشان میدهد که استراتژیهای جدیدی برای جذب مخاطبان تازه در شرف انجام است. در عین حال خبرهای بدی چون رکود فروش دیویدی کارتونها در سطح بینالمللی و کمبود استعدادهای جدید از دغدغههای شرکتهای تولیدی محسوب میشود.
یکی از این شرکتها که موفقیت غیرقابل کتمانی در عرصه بینالمللی داشته، شرکت «مدهاوس» است که سابقه موفقیتهای آن به سال1973 باز میگردد و تولیدات پرطرفداری از مجموعههای تلویزیونی و مانگاتا انیمیشنهایی چون پاپریکا را داشته است. در همین حال شرکت «مدهاوس» اعلام کرده که با الگو قرار دادن اقتباسهای پرطرفدار از کتابهای کمیک، گفتوگوهایی را با استودیوهای سینمایی آغاز کرده تا دو کارتون قدیمی را بدل به فیلمهای اکشن کند.
یکی از مدیران اجرایی این استودیو اظهار میکند که ساخت فیلمهای جدیدی که بتواند با مخاطبان در سراسر جهان ارتباط برقرار کند از اهداف اصلی این شرکت است.یکی دیگر از شرکتهایی که در آستانه تغییر استراتژی بینالمللی قرار دارد، شرکت production I.G است که در دنیا برای تولید سری فیلمهای «روح در پوسته» مشهور شد. این سری فیلمها از سال 1995 پخش شد و اولین فیلم ژاپنی بود که در صدر دیویدیهای پرفروش آمریکا قرار گرفت. این استودیو نیز قصد ساخت نسخهای غیرانیمیشن از این کارتون را دارد.
شرکت «میکوت» نیز از جمله شرکتهای فعال در عرصه انیمیشن است که به تازگی ساخت یک سری انیمیشن سه بعدی را آغاز کرده است. این شرکت با مشارکت دو شرکت آمریکایی و هنگکنگی قصد ساخت دنبالهای برای فیلمBx machina را به شیوه سهبعدی دارد و برای نخستین بار حاضر شده تا در تولید و سود این انیمیشنها با دو شرکت یاد شده شریک شود در حالی که تا پیش از این شرکتهای ژاپنی ترجیح میدادند تا هزینههای پرداخت شده از سوی شرکا را به شکل مستقیم به آنها پرداخت کنند.
یکی دیگر از شرکتهایی که در این زمینه فعالیت جدی را آغاز کرده است، شرکت Studio 4oc نام دارد که دو فیلم شناخته شده Animatrix و بازی ذهن را به بازار عرضه کرده بود. این شرکت در یک اقدام غیرمنتظره اعلام کرد که قصد ساخت یک انیمیشن هفت قسمتی تحت عنوان «میهمانی هوشمندانه» را دارد. این شرکت برای ساخت این انیمیشن 7 قسمتی از چند انیماتور باسابقه از جمله ماساکییوساکا (کارگردان فیلم بازی ذهن) استفاده کرده است و البته آزادی عمل آنها را در خلق فیلمهای مورد علاقهشان تضمین کرده است.
یوکیساکی یکی از تهیهکنندگان این سری فیلم پرخرج در این زمینه میگوید: رقابت آنها میتواند باعث بهبود کیفی این سری فیلم شود. در حال حاضر فیلم دوم این سری در دست تولید است و به احتمال فراوان دستمزدهای خوبی دریافت خواهند کرد.البته اکثر انیماتورهایی که در بازار انیمیشن ژاپن هستند، افراد نابغهای محسوب نمیشوند و به همین دلیل دستمزدهای بالایی دریافت نمیکنند و در پارهای از اوقات افراد تمام وقت حقوق هزار دلاری دریافت میکنند در شرایطی که باید ساعتها روی پروژههای مورد نظرشان کار کنند.
نتیجه این سیاست نه چندان منطقی مالی، کوچ عمده این انیماتورها به شرکتهای تولید بازی کامپیوتری بوده است. یکی از این کارگردانان در مورد شرایط نه چندان مطلوب مالی میگوید: بخش اعظم سودآوریها به شرکتهای توزیعکننده، شبکههای تلویزیونی و بنگاههای تبلیغاتی میرسد و خالقان انیمیشنها سودآوری چندانی ندارند.
در مقابل برخی از شرکتهای تولید انیمیشن نیز همچون استودیوهای بزرگ فیلمسازی رو به ایجاد کارگاههای انیمیشن در کره، چین و سایر کشورهای آسیای شرقی کردهاند تا بتوانند هزینهها را تا حد قابل ملاحظهای کاهش دهند. یوکیساکی در این زمینه میگوید: این اقدام در کوتاه مدت میتواند برای شرکتها موفقیت مالی به همراه داشته باشد ولی در بلندمدت میتواند آسیبهای فراوانی به شرکتهای سازنده انیمیشن بزند و موجب کاهش تعداد انیماتورهای بااستعداد شود و در واقع انیماتورهای خوب آینده را با گذرنامههای چینی و کرهای خواهیم دید.یوکیساکی راهحلی را در یافتن یک راهحل مالی مناسب و حمایت کامل تکنولوژیک و هنری از روند تولید فعلی میداند و معتقد است که انیمیشن ژاپن همچنان باید به آینده امیدوار باشد.
منبع: ورایتی، 5ژوئن