مجید رضائیان محقق و استاد ارتباطات در گفتگو با خبرنگار مهر، درباره کاظم معتمدنژاد پدر علم ارتباطات ایران گفت: من شاگرد مستقیم پروفسور نبودم اما در راهاندازی رسانههایی که به عهدهام بوده با ایشان ارتباط داشته و از نظریاتشان استفاده کردهام. آزادی و حریّت در کار روزنامهنگاری تعریفی دارد که اگر بخواهیم تعریف عملی آن را پیدا کنیم، نمونه بارزش پروفسور معتمدنژاد است و یکی از مسائلی که درباره دکتر معتمدنژاد به عنوان الگو و یک شخصیت تمامنشدنی مطرح میشود، آزادگی و حریت ایشان در عرصه روزنامهنگاری و ارتباطات است. مراد اینکه اگر از منافع مخاطب و ضلع مردم در برابر ضلع دولت، دفاع صورت میگیرد، باید به این معنا باشد که در چارچوب اصول علمی و حرفهای باشد.
وی افزود: کسانی میتوانند از منافع مخاطب، دیدگاههایش و نیازهایش دفاع کنند که خودشان از بار و سواد علمی لازم، یا بهتر است بگوییم کافی، برخوردار باشند. اگر چنین باشند، میتوانند مستقل بودگی و آن آزادگی را حفظ کنند. آقای معتمدنژاد با همه دولتها در مقام یک راهنما و هادی برخورد میکردند و برخوردهایشان هم مشفقانه و راهبردی بود. همین نکته اهمیت زیادی برای روزنامهنگاران داشت و رفتار و زندگی پروفسور در دوره حیاتشان یک درس واقعی بود.
این استاد ارتباطات در ادامه گفت: نکته دوم این است که بسیاری، از کار پژوهش تعریف مشخص دارند. کارهای دکتر معتمدنژاد تعریف مشخص و معینی را گوشزد میکند و فعالیتهای پژوهشی و به طور مشخص در حوزه حقوق ارتباطات، از دید ایشان یعنی نوگشایی. آقای معتمدنژاد با هر تحقیق، برگ جدیدی را به اطلاعات قبلی اضافه کرد و شما نمیتوانید مضمون یا عناوین تکراری را در سلسله پژوهشهایش ببینید. ما هم باید بیش از حد روی این موضوع حساس باشیم که وقتی قرار است کار و فعالیتی پژوهشی انجام شود، حرف تازهای در آن وجود داشته باشد.
رضائیان گفت: نکته سوم این است که شاید در نسلهای امروزی روزنامهنگاری و حوزه ارتباطات یک مورد کمرنگ شده باشد اما باید بدانیم که آن یک مورد هیچموقع از بین نخواهد رفت و آن هم رفتار و اخلاق علمی است که دکتر معتمدنژاد در این حوزه داشت. ایشان به شدت فروتن بود و بدون هیچگونه جانبداری خاص، نصیحت میکرد و خیرخواهی داشت. ایشان هر دیدگاهی که داشت مطرح میکرد. مثلا اگر قرار بود نظام جامع رسانهها تدوین شود، ایشان همه تلاشش در این باره به کار گرفت و نظریاتش را ارائه کرد.
وی در بخشی از سخنانش گفت: دیدگاههای آقای معتمدنژاد که مهمتر از دیگر ویژگیهایش هستند، بسیار گسترده هستند ولی من میخواستم روی این 3 نکته تاکید کنم. ایشان در دورهای که میخواستیم روزنامه ایران را راهاندازی کنیم، نه تنها راهنمایی میکرد، بلکه بحثها را گسترش و توسعه میداد. در مجموع اگر بخواهم این جملات را جمعبندی کنم باید بگویم ایشان نوگشا در پژوهش و نوآور در دیدگاههای رسانهای بود. ما، کسی را که ژورنالیسم را با ارتباطات تلفیق کند، کم داشتهایم. دکتر معتمدنژاد هم ژورنالیسم، هم ارتباطات و هم حقوق را میشناخت و همانمیزان که برای روزنامهنگاران الگوست، بری دانشجویان و فعالان حوزه ارتباطات نیز الگو و شاخص است.