یک رژیم در دنیا اما وجود داشت که ماندلا، نه توانست آن را ببخشد نه فراموش کند. از زمان اعلام خبر درگذشت نلسون ماندلا، قهرمان مبارزه با نژاد پرستی در آفریقا، رهبران و مقامات مختلف دنیا در ستایش او پیام دادهاند و حرف زدهاند اما شاید تنها پیام گرامیداشت مقامهای رژیم صهیونیستی بود که باعث تعجب خیلیها شد. دولت اسرائیل سالها تنها حامی حکومت نژادپرست آفریقای جنوبی بود. زمانی که ماندلا به اتهام تروریستبودن در زندان جزیره روبن بود اسرائیل رابطه بسیار نزدیکی با رژیم آپارتاید آفریقای جنوبی داشت و تسلیحات و موشکهای خود را در اختیار این رژیم قرار میداد. اگر کمکهای اسرائیل نبود شاید رژیم آپارتاید آفریقای جنوبی خیلی زودتر سقوط میکرد.
گزارشها نشان میدهد که علاوه بر پول، مقامهای رژیم صهیونیستی از مقامهای وقت آفریقای جنوبی در مقابل تحویل تسلیحات، اورانیوم برای ساخت بمبهای هستهای خود دریافت میکردند و دوطرف همکاری هستهای گستردهای داشتند. زمان زندانیبودن ماندلا دقیقاً در مقطعی بود که مقامهای رژیم صهیونیستی تلاشهای خود را برای دستیابی به تسلیحات هستهای به اوج رسانده بودند و به گزارش شبکهتلویزیونی انبیسی، این رژیم حداقل۶۰۰ تن اورانیوم از رژیم آپارتاید تحویل گرفته بود. ماندلا پس از سالها زندان، بهعنوان یک قهرمان آزاد شد اما رژیم اسرائیل تنها دولتی بود که از او برای سفر دعوت نکرد تا دشمنی آنها بیشتر از گذشته مشخص شود.
الون لیل، سفیر سابق رژیم صهیونیستی در آفریقای جنوبی در این رابطه گفته است: نلسون ماندلا به ما گفت که از همکاری اسرائیل با دولت آفریقای جنوبی بهشدت خشمگین است و هرگز آن را فراموش نخواهد کرد.
این خشم ماندلا از اسرائیل را میتوان به خوبی در میان حرفهای او و حمایتش از فلسطینیها پیدا کرد.
ماندلا در سال ۱۹۹۰ و زمانی که از او میخواستند سازمان آزادیبخش فلسطین را بهعنوان گروهی تروریستی بخواند، گفت: ما این کار را نمیکنیم. اگر کسی بخواهد گروهی را تروریست بخواند باید دولت اسرائیل را تروریست بداند چون آنها کسانی هستند که عربهای بیگناه و بیدفاع را در سرزمینهای اشغالی قتل عام میکنند.
ماندلا همچنین رابطه نزدیکی با یاسر عرفات، رهبر فقید تشکیلات خودگردان فلسطین داشت. وقتی عرفات در گذشت ماندلا او را «نماد مبارزه در راه آزادی» خواند. ماندلا در سال ۱۹۹۹ یعنی ۹ سال پس از آزادی خود و تنها زمانی که امیدوار بود ایهود باراک، نخستوزیر وقت رژیم صهیونیستی پیمان صلح با فلسطینیها را امضا کند به سرزمینهای اشغالی سفر کرد؛پیمانی که با وجود تلاش ماندلا امضا نشد. او رو در روی مقامهای رژیم صهیونیستی در این سفر، از انتقاد دست برنداشت و زمانی که در نشست وزارت امور خارجه این رژیم بود گفت: تا زمانی که اشغال سرزمینهای فلسطینی ادامه دارد، صحبت از صلح بیفایده است.
او تنها راه تحقق صلح را عقبنشینی رژیم صهیونیستی تا مرزهای ۱۹۶۷ میدانست و بارها اعلام کرده بود که اسرائیل باید از همه مناطقی که در سال 1967از اعراب گرفته و بلندیهای جولان عقبنشینی کند. نلسون ماندلا، عمر خود را وقف مقاومت و مدارا کرد تا پس از سالها به رژیم آپارتاید آفریقای جنوبی پایان دهد.
اسرائیل اکنون شاید تنها رژیمی است که بسیاری از گروههای حقوق بشر و فعالان صلح به سیاستهای آپارتایدی و نژادپرستانه آن اذعان دارند. جیمیکارتر، رئیسجمهور آمریکا در سال ۲۰۰۶ کتابی با عنوان فلسطین؛ صلح، نه آپارتاید (Palestine: Peace Not Apartheid) منتشر و در آن تأکید کرد که سیاستهای اسرائیل مانع اصلی در دستیابی به صلح است. شاید همین سیاست آپارتایدی اسرائیل است که باعث شد این رژیم تنها حکومتی باشد که ماندلا هیچ وقت نه آن را بخشید و نه حاضر شد فراموش کند.