قرار است در این بازار فکر فروخته شود. براساس گفته‌های مدیرعامل فرابورس معاملات این بورس از دی‌ماه آغاز می‌شود. اگر فکر و ایده‌ای دارید می‌توانید آن را در فرابورس بفروشید.
به گزارش همشهری، بورس ایده مکانی است برای مبتکران، مخترعان و صاحبان فکر که ایده‌هایی دارند و نمی‌توانند آنها را به تولید انبوه برسانند اما در فرابورس خریداران بزرگی وجود دارند که حاضرند پول خوبی بابت این ایده‌ها بپردازند. شرکت‌های تجاری بزرگ، هلدینگ‌های سرمایه‌گذاری و خیلی از شرکت‌های حقوقی دنبال این ایده‌ها هستند اما مشکل اصلی این است که اولا این ایده‌ها در یک بازار متشکل و سازمان‌یافته، نمایش داده نمی‌شود. دوما نحوه قیمت‌گذاری و سازوکار مشخصی برای قیمت‌گذاری این ایده‌ها در یک فضای رقابتی و عادلانه وجود ندارد.
همین حالا که بورس ایده هنوز در فرابورس راه نیافته است سالانه دست‌کم میلیارد‌ها تومان دارایی فکری در یک بازار غیرمتشکل خریدو فروش می‌شود و کسی از نحوه سازوکار و قیمت‌های آن خبری ندارد؛ مثلا شرکت‌های داروسازی حاضرند برای خرید یک فرمول جدید دارو مبالغ زیادی را در یک بازار غیررقابتی پرداخت کنند. از طرف دیگر نبود یک بازار متشکل برای ایده‌ای بکر و ناب، موجب شده خیلی از مخترعان و مبتکران ایرانی ایده‌هایشان را به شرکت‌های خارجی بفروشند. هنوز رقم دقیقی که مشخص کند حجم و ارزش کل این بازار چقدر است وجود ندارد اما با راه‌اندازی بورس ایده مشخص می‌شود که چقدر ایده در ایران وجود دارد و قیمت هر ایده چقدر است. پیش‌بینی می‌شود با راه‌اندازی بورس ایده، بازار ایده‌های جدید هم روزبه روزداغ ترشود و فکرهای جدیدتر و زیاد تری تولید شوند.
در چنین شرایطی و با وجود فقدان یک بازار متشکل و کارا چندی پیش مسئولان فرابورس پیشنهاد راه‌اندازی بورس ایده را ارائه کردند. پس از بررسی‌های زیاد نهایتا کمیته فقهی سازمان بورس هم در آخرین نشست خود به لحاظ شرعی راه‌اندازی این بورس را مورد بررسی قرار داد و منعی برای راه‌اندازی آن شناسایی نکرد. قرار است این بورس دی‌ماه امسال راه‌اندازی شود. روش کار به این شیوه است که یک نوع اوراق بهادار مبتنی بر ایده‌ای که تولید شده است منتشر می‌شود و این ایده در قالب آن اوراق بهادار یا سهام به فروش می‌رسد.
از امیر هامونی، مدیرعامل فرابورس درباره زمان راه‌اندازی این بورس پرسیدم. او توضیح داد: با موافقت کمیته فقهی برای راه‌اندازی بورس ایده، این بورس تا پایان دی‌ماه در فرابورس راه‌اندازی می‌شود.او درباره نحوه فروش ایده‌ها یا دارایی‌های فکری گفت: این دارایی‌ها در قالب 4قرارداد فروخته خواهد شد؛ مانند واگذاری قطعی ایده، مشارکت، معاوضه در مدت معین و همچنین اجاره ایده که در مورد اجاره ایده کمیته فقهی سازمان بورس اعلام کرده است باید از مراجع استفتاء دریافت شود.
به گفته او گام‌های نهایی راه‌اندازی این بورس در حال انجام است و فقط تصویب دستورالعمل معاملات این بورس توسط سازمان بورس و اوراق بهادر باقی مانده است. اما پرسش اینجاست که اساسا این بورس محل تلاقی چه گروه‌هایی است؛ یعنی عرضه کننده‌ها و متقاضیان خرید چه کسانی هستند؟ هامونی در این‌باره پاسخ داد: طراحان، مخترعان و کسانی که طرح، ایده و فکر جدیدی تولید کرده‌اند به‌دلیل ارائه این ایده یک حقوق مادی برایشان درنظر گرفته می‌شود که اصصلاحا به آن دارایی فکری گفته می‌شود؛ بنابراین طرف عرضه این دارایی‌های فکری مخترعان هستند و طرف تقاضا هم گروه‌ها و شرکت‌هایی هستند که به آن ایده نیاز دارند و حاضرند آن را بخرند.
هامونی همچنین در پاسخ به پرسش ما درباره اینکه این بورس چه فایده‌ای برای مخترعان دارد؟ گفت: این بورس منابع مالی لازم برای مخترعان را برای اجرای ایده‌شان در صورتی که منابع مالی کافی در اختیار نداشته باشند تأمین می‌کند.شاید سؤال کنید آیا هر کس که ایده‌ای داشته باشد می‌تواند آن را در فرابورس بفروشد؟ پاسخ این پرسش را مدیرعامل فرابورس اینگونه داد: هر کس که ایده‌ای داشته باشد ابتدا می‌تواند با مراجعه به اداره کل مالکیت صنعتی آن را به ثبت برساند و سپس برای عرضه یا فروش این ایده به فرابورس مراجعه کند. این دارایی فکری پس از تصویب در کمیته عرضه فرابورس و طی چند مرحله آماده عرضه در فرابورس می‌شود. برنامه ما این است که دارایی‌های فکری در مرحله نخست در قالب سهام در فرابورس فروخته شود.
مدیرعامل فرابورس ادامه داد: راه‌اندازی بورس ایده یک همکاری چند جانبه میان معاونت علم و فناوری ریاست‌جمهوری، اداره کل مالکیت صنعتی، سازمان بورس و اوراق بهادار و همچنین فرابورس بود که قرار است تفاهمنامه چهارجانبه هم در روز آغاز معاملات بورس ایده میان این گروه‌ها به امضا برسد.
از هامونی همچنین درباره نحوه عرضه یا فروش ایده در فرابورس می‌پرسیم. او توضیح می‌دهد: عرضه ایده‌ها در 2قالب انجام می‌شود؛ یکی در قالب سهام و دوم در قالب انتشار اوراق بهادار که براساس قانون این ارزش را پیدا می‌کند که مورد مشارکت یا واگذاری قرار بگیرد ضمن اینکه عرضه این اوراق بهادار یا سهام به‌صورت بلوکی انجام خواهد شد.
