به گزارش همشهری، بهدنبال طرح انتقادات و گلایههای حاضران در این نشست بابت عدمتحقق مدیریت یکپارچه شهری، عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشور گفت: ما نهتنها بر لزوم تحقق مدیریت یکپارچه شهری اصرار داریم که معتقد به تحقق مدیریت یکپارچه کشوری نیز هستیم و این مهم اولویت ما در وزارت کشورخواهد بود. وی درعین حال خواستار روشنشدن زمینههای اجرایی مدیریت یکپارچه شهری و چگونگی آن شد.
به گفته وزیر کشور، امروزه حیطه وظایف شهرداریها تنها معطوف به مباحث عمران و آبادانی نیست بلکه سیاستهای مربوط به توسعه اقتصادی، فرهنگی، سلامت، اجتماعی و... همه در شهر اتفاق میافتد و درواقع شهرها سپهر حاکم بر فعالیتهای مجموعه افرادی هستند که در آن زندگی میکنند. لزوم نگاه ساختارگرایانه به شهرداریها و شوراها از دیگر تأکیدات وزیر کشور بود. وی معتقد است هنگامی که 55میلیون نفر در کشور تحت مدیریت شوراها و شهرداریها قرار دارند، پس جایگاه مدیریت شهری بسیار بلند است.
وی تجربه دنیا در واگذاری مسئولیتها و امور مردم بهخودشان را بسیار موفق ارزیابی کرد و بر لزوم فراهم شدن بسترهای استفاده از ظرفیتهای مردمی در اداره شهر تأکید کرد.جمعبندی صورتگرفته از سوی رحمانی فضلی که در آخر این نشست 3ساعته صورت گرفت، نشان داد که عمده مسائل مطروحه از سوی حاضران شامل گلایه از عدمتحقق مدیریت یکپارچه شهری، درخواست بازنگری در قانون شهرداریها مصوب سال 1332، تأمین درآمدهای پایدار، افزایش قدرت شوراها در برابر فرمانداری برای دفاع از مصوبات شوراها و تدوین یک نظام آموزشی برای اعضای شوراها بود.
ساختار اداری و اجرایی کشور دچار مشکل است
محمدباقر قالیباف، شهردار تهران نیز ازجمله حاضران در نشست شهرداران و رؤسای شوراهای شهرهای کشور بود. محور سخنان وی بر لزوم اصلاح ساختار اداری و اجرایی کشور بود و از اشکالات جدی در این حوزه سخن گفت. یکی از مهمترین علل عقبماندگیها و توسعهنیافتگی از نظر قالیباف همین مشکل ساختاری در حوزه اداری و ساختاری است.
راهحل این معضل به گفته شهردار تهران نه تصویب قانون جدید که تغییر رویکرد دولت است زیرا مجموعه مدیریت شهری اعم از شورا و شهرداری بهعنوان بخشی از ساختار اداری و اجرایی کشور که قدرت زیادی هم دارند، همواره از سوی دولت نادیده گرفته شدهاند درحالیکه 70درصد جمعیت کشور شهرنشین هستند. به گفته قالیباف دولت باید به امورات تولی گری و حاکمیتی برسد و اجازه دهد امور مربوط به تصدی گری و اجرا به نهادهای عمومی و غیردولتی مثل شهرداریها واگذار شود. شهرداریها نیز برای اینکه تبدیل به قدرت متمرکز دیگری نشوند باید هرکاری را که میشود به مردم واگذار کنند.
یکی از انتقادات دیگری که از سوی شهردار تهران مطرح شد بحث انتقال پایتخت بود که اخیرا از سوی مجلس به آن پرداخته شده است. وی دراین باره گفت: در شرایط نابسامان اقتصادی فعلی که بابت پرداخت حقوق و یارانه دچار مشکل هستیم آیا امکان هزینهکردن چند هزار میلیاردی برای این جابهجایی مقدور است؟ وی گفت: از یک طرف نگاه ما برای حل مشکلات شهرتهران میتواند حجمی و کالبدی مثل جابهجایی پایتخت و تراکم زدایی باشد که هیچ تأثیری ندارد. یک رویکرد هم توزیع فضای قدرت به معنی تقسیم کار ملی از محلی و اصلاح ساختار تمرکزگرای فعلی است که درست است.
پیشنهاد قالیباف این بود که تنها با تغییر رویکرد به شوراها و شهرداریها میتوان مشکلات پایتخت را حل کرد. این درحالی است که در حال حاضر شهرداریها هیچ جایی در دولت ندارند. شهردار تهران در سخنرانی خود از ظلم مضاعفی که به شهرداریها میشود، سخن گفت؛ به این معنی که در نظام اداری و اجرایی شکسته بسته موجود به شهرداریها کمترین توجه صورت میگیرد بهنحوی که شهرداریها همه امور مردم را انجام میدهند اما اهمیتشان کمتر از ورزش، امور جوانان و بحثهای زیستمحیطی است.
نظام اجرایی با سابقه 100ساله
احمد مسجدجامعی، رئیس شورای اسلامی شهر تهران نیز ازجمله سخنرانان نشست شهرداران و رؤسای شوراهای شهر کشور بود که با حضور وزیر کشور در یکی از سالنهای ساختمان وزارت کشور تشکیل شده بود.اظهارات وی نیز معطوف به تغییر در نگرش قانون نسبت به شوراها و شهرداریها بود. وی گفت: در قانون میتوان یک نگرش متمرکز به دولت مرکزی داشت یا یک نگاه محلی که اینها مکمل یکدیگر است.
بر این اساس اگر زمانی مجلس شورای ملی و مجلس سنا همدیگر را تکمیل میکردند، امروز مجالس ملی و محلی این کار را میکنند اما نظام اجرایی ما متناسب با این دیدگاه خود را تعریف نکرده که دلیل آن عدمتغییر ساختار دستگاه اجرایی در 100سال گذشته است. این درحالی است که از نظر مسجد جامعی، نگاه قانون اساسی تغییر پایدار داشته و در آن بیش از 100بار کلمه شورا تکرار شده که قابل مقایسه با قانون اساسی سایر کشورها نیست.
وی در توضیح وظایف شوراها نخست به بحث نظارت و پس از آن وظایف برنامهریزی، وضع قواعد و مقررات و بودجه ریزی اشاره کرد که ساختار اجرایی متناسب با خود را میطلبد. یکی از محورهای سخنرانی مسجد جامعی به موضوع الزامات مورد نیاز برای تحقق مدیریت واحد شهری اختصاص داشت که در ساختار اجرایی فعلی نیازمند نگرش جدید است. به گفته رئیس شورای شهر تهران هماکنون دستگاههای اجرایی مختلف طبقه بندی مختلفی از شهر دارند که بعضا به جای همپوشانی در تعارض با یکدیگر قرار میگیرند و این امر کار ما را در اداره شهر با مشکل مواجه میسازد.
وی توضیح داد: مردم از مدیریت شهری انتظار ساخت مدرسه، بهداری، نانوایی، تأمین روشنایی و... دارند درحالیکه مدیریت شهری برای پاسخگویی به این نیازها ابزار و امکانات ندارد این درحالی است که طبق قانون برنامه توسعه 23وظیفه دستگاه اجرایی باید به شهرداریها واگذار میشد و نشد. مسجد جامعی گفت: با توجه به نگرش مردم سالارانهای که دولت آقای روحانی دارد انتظار داریم که زمینه تحقق و شکلگیری دولتهای محلی را در کنار مدیریت مرکزی فراهم سازد وگرنه با شهرهای متمرکز روبهرو میشویم.