عملیات کربلای 5 از بزرگترین و ماندگارترین نبردهای دوره دفاع مقدس، در بامداد نوزدهم دی 1365 هجری خورشیدی با رمز یازهرا(س) آغاز شد. هدف از انجام این عملیات تصرف شلمچه و پیشروی به سوی بصره بود و فرماندهی آن را قرارگاه مرکزی خاتم الانبیاء(ص) بر عهده داشت.
این عملیات 70 روز و در چهار قرارگاه عملیاتی کربلا، نوح، قدس و نجف صورت پذیرفت.
محورهای عملیات کربلای5 از شمال به آب گرفتگی جنوب زید، از شرق به دژ مرزی ایران و عراق، از جنوب به رودخانه اروند و از غرب به کانال زوجی، شهرهای تنومه و الحارثه تقسیم می شد.
نخستین روز این عملیات با پیشروی سریع نیروهای ایران از سیل بند به مواضع دشمن در شرق ˈکانال ماهیˈ و توسعه نیروهای خودی شروع شد، نیروهای ایران در این روز موفق به تصرف مثلث غرب ˈکانال زوجیˈ شدند.
این عملیات در دومین شب با آگاه شدن دشمن از تلاش فرماندهی عملیات کربلای پنج همراه شد. حزب بعث یگان هایی را که به فاو و دیگر منطقه های عملیاتی برده بود به سرعت به منطقه شلمچه منتقل کرد.
نیروهای بعث در روز دوم عملیات؛ پاتک های سنگینی را در غرب کانال پرورش ماهی شروع کردند اما دلاوران ایران یگان های دشمن را به عقب راندند. همچنین در روزهای بعد نیروهای ایران موفق به دستیابی به جاده شلمچه شدند.
فرماندهی عملیات در هفتم بهمن با هدف بازسازی تجهیزات تصمیم گرفت تا به یگان های عمل کننده مهلت 2هفته ای بدهد تا در این زمان آمادگی لازم را برای ادامه عملیات به دست بیاورند.
سرانجام در سوم اسفند مرحله دیگر عملیات آغاز شد و نیروهای ایران موفق به تصرف چهارراه شلمچه شدند. سربازان اسلام در ادامه در غرب کانال ماهی پیشروی کردند و یکی از مستحکم ترین قرارگاه های دشمن در منطقه را به تصرف خویش درآوردند.
رزمندگان در این عملیات از سدهای نفوذ ناپذیر دشمن در شرق بصره عبور کردند و موقعیت سیاسی و نظامی عراق را ضعیف و اوضاع جبهه های نبرد را به سود قوای نظامی ایران تثبیت کردند.
همچنین ایثار و دلاورمردی سربازان این مرز و بوم در این عملیات باعث بیشتر شدن تلاش های بین المللی برای پایان دادن به جنگ و تصویب قطعنامه 598 شد.
نیروهای ایران، خسارت های بسیاری به حزب بعث در عملیات کربلای پنج وارد آوردند، بیش از 42 هزار و 700 تن از نیروهای دشمن کشته، زخمی و اسیر شدند. بیش از 80 فروند هواپیما، 700 دستگاه تانک و نفربر، 250قبضه توپ صحرایی و ضد هوایی، 1500دستگاه خودروی نیروهای عراقی و 81 تیپ و گردان مستقل از بین رفت.
عملیات کربلای5 که به شکستن استحکامات دشمن و پیشروی نیروهای ایران در شرق بصره منجر شد به خوبی ضعف نظامی عراق را به جامعه بین الملل نشان داد و توانایی نظامی ایران اسلامی را بیش از پیش آشکار ساخت.
سالروز عملیات کربلای 5، یادآور حماسه ای جاودان در تاریخ دفاع مقدس است که در آن رزمندگان ایران اسلامی با ایثار، رشادت و شجاعت خویش از مام وطن دفاع کردند و به جهانیان نشان دادند که در راه دفاع از سرزمین خویش، دست از تلاش نخواهند کشید.
ایرنا
