غلامحسین افشردی معروف به حسن باقری در 25 اسفند 1334 هجری خورشیدی برابر با سوم شعبان هجری قمری در خانواده‌ای مذهبی، در تهران دیده به جهان گشود.
وی تحصیلات ابتدایی را در مدرسه مترجم الدوله سپری کرد و در دبیرستان مروی دوره ی متوسطه را با موفقیت گذراند. در 1351 هجری خورشیدی وارد میدان مبارزه شد و فعالیت های سیاسی خود را علیه حکومت پهلوی آغاز کرد.
او در رشته ی دامپروری دانشگاه ارومیه پذیرفته شد و همزمان با تحقیق و مطالعه در زمینه مسایل اسلامی، در جمع دانشجویان به سخنرانی علیه رژیم می پرداخت.
حسن باقری در اسفند 1356 هجری خورشیدی برای انجام خدمت سربازی به نقده، شهری در استان آذربایجان غربی اعزام و پس از گذراندن دوره ی آموزشی به ایلام منتقل شد. او از هر فرصتی برای هدایت و راهنمایی سربازان استفاده و با علمای شهر ایلام ارتباط برقرار می کرد.
همزمان با گسترش انقلاب اسلامی ایران در 1357 هجری خورشیدی و فرمان امام خمینی(ره) مبنی بر فرار سربازان از پادگان ها، خدمت سربازی را رها کرد و به موج خروشان و توفنده ملت آزادی خواه پیوست و برای پیشبرد هدف های انقلاب همه ی همت خود را بکار بست. وی به هنگام ورود امام خمینی(ره) به میهن اسلامی، در فعالیت های کمیته استقبال حضوری چشمگیر داشت.
این فعال انقلابی به همراه سایر اعضای خانواده و دوستانش نقش بارزی را در تصرف کلانتری 14 و پادگان عشرت آباد در تهران برعهده داشت.
او در 1358 هجری خورشیدی به کمیته انقلاب اسلامی پیوست و همزمان در سرویس فرهنگی و سیاسی روزنامه جمهوری اسلامی به فعالیت پرداخت. در این زمان با دعوت جنبش امل لبنان، به عنوان خبرنگار، سفر 15 روزه ای به لبنان و اردن داشت و در این سفر، گزارش تحلیلی جامعی از اوضاع نابسامان مسلمانان در آن منطقه تهیه کرد.
تهاجم دشمن بعثی به مرزهای کشور اسلامی و آغاز جنگ تحمیلی، نقطه عطفی در زندگی باقری بود. با احساس تکلیف در دفاع از اسلام و میهن اسلامی به سرعت پس از شروع جنگ در یکم مهر 1359 هجری خورشیدی راهی جبهه های جنوب شد.
حسن باقری واحد اطلاعات و عملیات سپاه را راه اندازی کرد و این واحدها در همه ی محورهای جنوب، از آبادان تا دزفول مستقر شدند.
وی با استفاده از تجربیاتی که در زمان خبرنگاری خود در ایران و لبنان به دست آورده بود، به جمع آوری اطلاعات و نقشه های عملیاتی در جبهه های ایران پرداخت و این اسناد را به گزارش های سازمان یافته تبدیل کرد.
این مبارز راه آزادی جهت دستیابی به اطلاعات از وضعیت دشمن با شجاعت بی نظیر بارها به یگان های ارتش بعث نفوذ کرد.
وی در تحلیل اطلاعات دشمن و پیش بینی حرکت های احتمالی ارتش عراق، استعداد بالایی داشت.
بایگانی اسناد جنگ، ترجمه اسناد و بخش شنود بی سیم های دشمن، از اقدام های بسیار موثر باقری بود که در آن دوره پایه ریزی شد.
او در دی 1359به عنوان یکی از معاونان ستاد عملیات جنوب انتخاب شد و در شکست محاصره سوسنگرد و فرماندهی عملیات امام مهدی(عج) نقش اساسی ایفا کرد.
پس از برکناری بنی صدر و با توجه به شرایط سیاسی آن زمان، در اجرای عملیات «فرماندهی کل قوا خمینی روح الله» شرکت کرد و پس از مجروح شدن فرمانده این گردان، هدایت عملیات را به عهده گرفت و در این عملیات به عنوان فرماندهی لایق و کاردان شناخته شد.
باقری در عملیات طریق القدس معاونت فرماندهی کل سپاه را برعهده گرفت.
در جریان آزادسازی خرمشهر و در عملیات بیت المقدس، نیروهای حسن باقری در قرارگاه نصر، با محاصره دشمن و جلوگیری از پیشروی آنان در ناحیه شلمچه، زمینه محاصره و آزادسازی خرمشهر را فراهم کردند.
این سردار سپاه اسلام با طرح ریزی و موفقیت عملیات محرم در قرارگاه کربلا، به عنوان جانشین فرماندهی یگان زمینی سپاه منصوب شد.
سرانجام حسن باقری مجاهد راه حق و آزادی در 9 بهمن 1361 هجری خورشیدی و در 27 سالگی زمانی که در منطقه فکه در حال شناسایی منطقه دشمن و آماده سازی عملیات والفجر مقدماتی بود، در سنگر دیده بانی مورد اصابت گلوله خمپاره قرار گرفت و به آرزوی دیرین خود نایل آمد و به شهادت رسید. پیکر پاک این شهید والامقام در قطعه 24 گلزار شهدای بهشت زهرای تهران به خاک سپرده شد.
با الهام از: کتاب روایت زندگی حسن باقری
ایرنا
