در یکی از قطارها دخترکی 10-9 ساله تا ته واگنها راه میرود تا دستمال کاغذی جیبی بفروشد و بعد روی یک صندلی بساطش را پهن میکند، از توی جیبهای کاپشن کهنه و چرکی که به تن دارد دستههای اسکناس 2هزارتومانی و 5هزار تومانی را بیرون میآورد و با حوصله و صبر تکتک اسکناسها را صاف میکند و روی هم میگذارد، واگن خلوت است و کارش که تمام میشود لم میدهد روی صندلی پاهایش را از توی دمپایی رودار پلاستیکی صورتی بیرون میآورد و میگذارد کنارش، ایستگاه بعد همکارانش سوار میشوند یکی از آنها که پسر جوان 20سالهای است کوچکترها را یکجا جمع میکند چند کلمه حرف میزند و پراکنده میشوند مرد 40سالهای هم سوار میشود بهنظر میرسد سرپرست گروه است و آمده تا اعضا را سرشماری کند مبادا کسی جامانده باشد. در پایان یک روز سخت کاری کودکان کار میروند تا چند ساعت بخوابند و صبح فردا دوباره راهی خیابانهای سرد شهر شوند.
اگر چه دولت همواره اعلام کرده که برای حمایت از کودکان کار برنامههایی دارد اما حضور دائمی این کودکان در خیابانها محکمترین دلیل برناکامی برنامهریزی در این زمینه است.محمدنفریه، معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی، در جدیدترین اظهارنظر درباره کودکان کار گفته که در حال حاضر برای برخورد با این کودکان خلأهای قانونی وجود دارد که با تصویب قانون حمایت از کودکان بزهدیده این مشکل حل خواهد شد. محمدنفریه در گفتوگو با خبرگزاری ایسنا گفت: جمعآوری هر کدام از این افراد برای بهزیستی 200هزار تومان هزینه دارد.
خلأ موجود در جمعآوری این کودکان این است که پس از جمعآوری و بعد از چند روز کودکان تحویل خانوادههایشان میشوند و دوباره وارد چرخه کار میشوند. مطابق قوانین موجود تا زمانی که این کودکان سرپرست داشته باشند، بهزیستی مکلف به تحویل آنها به سرپرستهایشان است.
تصویب قانون حمایت از کودکان بزهدیده میتواند مشکلات رسیدگی به کودکان کار اتباع بیگانه را حل کند. این قانون در حال حاضر در مجلس شورای اسلامی در حال بررسی است که با تصویب این قانون میتوان با والدین و سرپرستانی که از کودکانشان سوءاستفاده میکنند چه اتباع بیگانه باشند و چه تابعیت ایرانی داشته باشند آنها را خلعید کرده و برخورد جدی با آنها صورت خواهد گرفت. این قانون این اختیار را به سازمان بهزیستی خواهد داد تا کودکان را از این والدین بگیرد و به خانوادههای جایگزین تحویل دهد.
در این میان شهروندان باید به این نکته توجه کنند که کمک آنها به کودکان کار حضور آنها را در خیابان تضمین میکند و تا زمانی که این کودکان از لحاظ اقتصادی برای والدین و افرادی که از آنها سوءاستفاده میکنند، سوددهی داشته باشد، این کار ادامه خواهد داشت.
شورای ساماندهی کودکان خیابانی پس از 8سال
شورای ساماندهی کودکان خیابانی 8سال گذشته منفعل بوده و بالاخره در آذرماه با دستور رئیسجمهور تشکیل جلسه داد. این شورا مهمترین مرجع برنامهریزیهای کلان برای ساماندهی وضعیت کودکان خیابانی است به همین دلیل وقفه در تشکیل جلسات این شورا لطمه زیادی به کودکان در معرض آسیب وارد کرده است.
دکتر عزتالله سامآرام، رئیس انجمن علمی رفاه اجتماعی، درباره تأثیر برگزاری جلسات شورای ساماندهی کودکان خیابانی گفت: برگزاری جلسات این شورا باعث شد یک فضای اجتماعی مناسب برای گفتوگو پیرامون کودکان خیابانی ایجاد شود که انجام این همایش و دیگر نشستهای تخصصی در این حوزه در همین راستا بوده است.
او که دبیر کمیته علمی سمینار کودکان خیابانی است درباره این سمینار گفت: این سمینار با همکاری وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، سازمان بهزیستی، مرکز مطالعات ناجا، انجمن علمی رفاه اجتماعی ایران، انجمن علمی مددکاری اجتماعی، ستاد سازماندهی سازمانهای مردمنهاد شورای اسلامی شهر تهران و دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی در 4اسفندماه برگزار میشود.