2 اسفندماه در هشتمین همایش تکریم چهرههای قرآنی از آیت الله سیدعلی اکبر قرشی تجلیل شد. برای آشنایی مخاطبان با این چهره قرآنی به طور اجمالی به معرفی وی میپردازیم.
سید علی اکبر قرشی در سال ۱۳۰۷ ش در شهرستان بناب دیده به جهان گشود. پدر وی از روحانیون معروف و از ائمهی جماعت آن شهر بود. در تشییع پیکر پدر وی در سال ۱۳۲۳ ش مردم چنان اجتماع عظیمی برپا کردند که در آن زمان کمنظیر بود و سبب شد که همه اعضای یک خانوادهی بهائی مسلمان شوند. مادر وی از زنان مؤمنه و اهل عمل و ولایت بود.
سید علی اکبر قرشی دروس فارسی را در مدراس ملی آن روز خواند. چون خانوادههای مذهبی از فرستادن فرزندان خود به مدارس دولتی تازه تأسیس خودداری میکردند، مقدمات عربی را نزد پدر و در حوزهی علمیهی بناب فرا گرفت و در سال ۱۳۲۴ ش برای تکمیل دروس خود وارد حوزهی علمیهی قم شد. اساتید وی در آن حوزه عبارت بودند از: آیات بروجردی، سلطانی، سید حسن قاضی، لنکرانی (پدر آیتالله فاضل لنکرانی) و میرزاتقی زرگر.
وی در حوالی سالهای ۱۳۳۴ ش به ارومیه رفت و در آنجا سکونت گزید (خبرگان ملت، ۱/۳۷۳) و تا سال ۱۳۴۲ ش کموبیش در مبارزات ضد رژیم شرکت میکرد. از سال ۱۳۴۲ که امام خمینی(ره) مبارازت خود را به اوج رساند، پیوسته در خط امام و پیرو آن بزرگوار بود. از سال ۱۳۴۲ تا ۱۳۵۷ ش یکی از کارهای روزمرهی او احضار شدن به ساواک و شهربانی بود. وی بارها از منبر رفتن منع شد و حتی یکبار این ممنوعیت تا یک سال طول کشید و سرانجام در ارومیه کمیسیون حفظ امنیت اجتماعی آن شهرستان تشکیل و وی به مدت یک سال به بافت کرمان تبعید شد.
اوایل اردیبهشت ۱۳۵۷ وی را تحتالحفظ به بافت کرمان بردند و به مأموران آن شهرستان سپردند. پس از گذشت چند ماه، در اثر تشنج در ارومیه، تبعید شکست و رئیس شهربانی بافت به وی گفت که او آزاد است و میتواند به ارومیه برگردد. در آن سالها آیتالله علی مشکینی نیز در ماهان کرمان در تبعید بود و آیتالله سید محمود طالقانی را هم از بافت به نقطهی دیگری انتقال داده بودند. در بازگشت از ارومیه استقبال کمنظیری از سید علی اکبر قرشی شد؛ بهطوری که ساواک و شهربانی آن شهر متحیر شدند.
وی پس از بازگشت از تبعید، امامت جماعت مسجد اعظم ارومیه را به عهده گرفت و آن مسجد را کانون مبارزات خود قرار داد. به علت تجمع جوانان و مردم انقلابی در مقابل مسجد، بیشتر روزها جلوی مسجد توسط مأموران رژیم گاز اشک آور انداخته میشد. پس از پیروزی انقلاب اسلامی، آن شهر گرفتار مشکلاتی شد ولی او توانست همراه با سایر روحانیون در برابر توطئههای ضد انقلاب در بین مردم روشنگری و تلاش نماید. وی از سال ۱۳۵۸ ش از سوی مردم استان آذربایجان غربی به نمایندگی مجلس خبرگان قانون اساسی انتخاب شد.
در سال ۱۳۶۱ ش به اولین دوره مجلس خبرگان رهبری، در سال ۱۳۶۹ به دومین مجلس خبرگان و در سال ۱۳۷۷ به سومین دوره این مجلس راه یافت. از سال ۱۳۵۸ ش نمایندگی امام و ولی فقیه را در جهاد سازندگی استان آذربایجان غربی و نمایندگی نهاد رهبری در دانشگاه ارومیه را نیز به عهده داشته است. کارهای عمده وی در این دوره، تبلیغ، ارشاد، منبر و تدریس در حوزهی علمیه و دانشگاه ارومیه و رسیدگی به مشکلات مردم بوده است.
وی هماکنون علاوه بر نمایندگی مردم استان آذربایجان غربی در چهارمین دوره مجلس شورای اسلامی، امامت جماعت مسجد اعظم ارومیه و ریاست کانون توحید آن شهر را برعهده دارد.
از جمله فعالیتهای آموزشی قرشی که به صورت غیر رسمی و مستمر از پیش از انقلاب تا به حال ادامه یافته است، برگزاری جلسات تفسیر قرآن در مساجد و خانهها میباشد و تاکنون بیش از پنج بار کل قرآن از اول تا آخر توسط وی تفسیر کرده است.
جوائز و نشانهای دریافتی وی تاکنون عبارتند از: 1- دریافت جایزه زیارت حج عمره به مناسبت انتخاب وی به عنوان محقق سال کشور در سال 75 2- دریافت جایزه زیارت حج عمره به مناسبت انتخاب وی بعنوان خادم القرآن سال 75 3- دریافت لوح تقدیر بعنوان واقف بزرگ.
تألیفات
مهمترین تألیفات این استاد قرآن عبارتند از:
المعجم المفهوس لالفاظ الصحیفه السجادیه، این کتاب 823 صفحهای در اصل کاشفی برای صحیفه حضرت امام علی بن الحسین (ع) میباشد که نظیر المعجم المفهرس محمد فواد عبد الباقی نگاشته شده است.
تفسیر احسن الحدیث، این تفسیر 13 جلدی که دربردارنده تفسیر تمام قرآن کریم میباشد در مدت 9 سال یعنی از سال 1355ش تا 1364 ش نگارش یافته است. سبک تفسیر چنین است که آیات نوشته شده و بلافاصله ترجمه میشوند و در (شرحها) آیات تفسیر میشوند و در (نکتهها) برداشتهایی از آیات و مطالبی ذکرمیشود که اگر در شرحها گفته میشد مطلب طولانی میگردید.
خاندان وحی، این کتاب در 850 ص نگاشته شده و در بردارنده شرح حالی از 14 معصوم (ع) میباشد. قاموس قرآن؛ قرآن مجید با حذف مکررات و مشتقات هزار و هشتصد و شصت کلمه می باشد در قاموس قرآن همه این کلمات و مشتقات آنها از منظر قرآن، روایات و تفاسیر بررسی شده است این کتاب که دائرةالمعارف کوچکی برای کلام الله مجید می باشد در 7 جلد و جمعا 3000 صفحه نگارش یافته و مدت تألیف آن حدود 5 سال یعنی از سال 1349 ش تا 1354 ش بطول انجامیده است.
مرد مافوق انسان، این اثر شرح قیام حضرت امام حسین(ع) و تحلیل واقعه عاشوراست. مفردات نهج البلاغه؛ نهج البلاغه امام علی(ع) با حذف کلمات تکراری و مشتقات آنها در حدود 2300 کلمه می باشد که در این کتاب دو جلدی همه آنها بررسی شده و برای دانستن نهج البلاغه وسیله کاملی است. نگاهی به قرآن، این کتاب دربردارنده تاریخ کوتاهی از قرآن مجید و بررسی حدود هفتاد موضوع از موضوعات قرآنی میباشد و در حقیقت یک تفسیر موضوعی مختصر است.
خبرگزاری مهر ـ گروه دین و اندیشه