احتمالاً شما هم در مقالات مختلف در مورد خواص و فواید سویا و توفو (همان پنیر تهیهشده از شیر سویا) زیاد شنیدهاید؛ اما برخی از متخصصان و مصرفکنندگان، مخالف مصرف زیاد این مادهی غذایی هستند. در این مطلب میخواهیم در خصوص پژوهشهای انجامشده در مورد آن روی سکهی سویا یعنی مضرات احتمالی سویا صحبت کنیم. لطفاً با ما همراه باشید.
سویا در دادگاه سلامتی
واقعیت این است که هر 100 گرم لوبیای سویا 16 گرم پروتئین دارد که به طور متوسط دو برابر پروتئین موجود در حبوبات دیگر است. این پروتئینها به کنترل دیابت و کلسترول خون کمک میکند و در کاهش خطر ابتلا به سرطان کولورکتال و بیماریهای قلبی عروقی موثر است.
نخستین اشکالی که به سویا میگیرند
سویا منبع فوقالعاده آهن، فسفر، منیزیم، زینک، کلسیم و ویتامینهای B1 ،B2 و B6 میباشد. علاوه بر اینها سویا حاوی ایزوفلاونهای طبیعی به ویژه «ژنیستئین» و «دایدزئین» میباشد که به عقیدهی متخصصان نقطهی ضعف آن است.
آژانس فرانسوی امنیت سلامت مواد غذایی بر اساس نتایج آزمایشهای انجامشده روی حیوانات آزمایشگاهی، مصرف سویا را به 1 میلیگرم برای هر کیلوگرم وزن افراد محدود کرده است. همچنین این آژانس مصرف سویا را برای کودکان زیر 5 یا 6 ماهه ممنوع کرده است. البته توجه داشته باشید که این نتایج به دست آمده مخالفان خود را دارد و محققان مشغول بررسیهای جزئی و تکمیلی در فواید و مضرات سویا میباشند.
گزارش دانشگاه هاروارد
محققان دانشکدهی سلامت عمومی هاروارد نیز در خصوص مضرات احتمالی سویا بررسیهایی انجام داده و به این نتیجه رسیدند که زیادهروی در مصرف سویا به میزان اسپرم مردان آسیب زده و کمیت و همچنین کیفیت آنها را به طور چشمگیری کاهش میدهد. علاوه بر این مصرف زیاد سویا مکانیسم ترشح شیر مادران را نیز دچار اختلال کرده و میزان شیر ترشحشده را کاهش میدهد.
همچنین باید بدانید که زیادهروی در مصرف سویا اجازه نمیدهد که بدن، برخی از پروتئینها را جذب کند. این مسئله نیز باعث میشود بدن در مقابل آلرژیها به خصوص در برابر گردههای گل و گیاهان معلق در هوا کارایی لازم را نداشته باشد. توجه داشته باشید اگر جزو افراد آلرژیدار و همچنین طرفدار سویا هستید حتماً میزان مصرفتان را کاهش دهید.
نتایج پژوهشهای دیگری که در سال 2006 انجام شده، مصرف سویا را به خانمهای باردار، کودکان زیر سه سال و همچنین افرادی که از کم کاری تیروئید رنج میبرند توصیه نمیکند.
علائم نشاندهندهی آلرژی به سویا
افرادی که به خود سویا آلرژی دارند معمولاً با علائمی مانند افت فشارخون، مشکلات تنفسی، مشکلات گوارشی و حالت اختناق مواجه میشوند.
علاوه بر اینها یکی دیگر از مباحث که در خصوص سویا وجود دارد وجود مادهای به نام «لسیتین» (به غیر از افزودنیهای مجاز) میباشد. این مواد میتوانند دلیل اصلی افت فشارخون، سردرد و حتی سرگیجه و استفراغ شوند.
فواید و مضرات سویا
به عقیدهی برخی از متخصصان سویا فواید زیادی داشته و در پیشگیری از پیری، بالا بردن قدرت ذهن و پیشگیری از ابتلا به سرطان سینه و پروستات نقش دارد؛ اما در عوض عدهی دیگر بر این باور هستند که باید مطالعات بیشتری برای اثبات این فرضیه انجام بگیرد. به عقیدهی متخصصان مصرف سویا میتواند باعث بروز مشکلاتی مانند یبوست جزئی، حالت تهوع، مشکلات گوارشی، قرمزی پوست و یا علائم تنگی نفس شود. مصرف زیاد سویا باعث معده درد نیز میشود.
توجه داشته باشید که بررسیها نشان میدهند مصرف این مادهی غذایی برخی از علائم یائسگی مانند گرگرفتگی را در خانمهای یائسه کاهش میدهد. البته مصرف سویا نباید همزمان با مصرف داروهای هورمونی باشد.
آسیاییها و مصرف سویا
سوالی که ذهن بسیاری از محققان را درگیر کرده این است: اگر مصرف سویا مشکلزا است، تکلیف آسیاییها چه میشود؟ برخی از محققان بر این باور هستند که متابولیسم و میزان تحمل فیبرهای غذایی در افراد مختلف متفاوت است که به ژنتیک آنها بر میگردد. آسیاییها بیشتر از ملتهای دیگر سویا مصرف میکنند و برای همین عوارض سویا را راحتتر تحمل میکنند.
حرف حساب
به نظر میرسد هنوز محققان نتوانستهاند در خصوص فواید و مضرات احتمالی سویا به نتیجهی واحدی برسند. آنچه مهم است نوع رژیم غذایی افراد است. در حالت کلی داشتن برنامهی غذایی متنوع یعنی استفاده از گروههای غذایی مختلف و رعایت تعادل ضامن سلامتی است.
حرف حساب این است که محض احتیاط و تضمین سلامتی خود تنوع را وارد رژیم غذاییتان بکنید. بدون اینکه سویا را به طور کلی از برنامهی غذاییتان حذف کرده باشید از افراط و تفریط دوری کنید. توجه داشته باشید که در مصرف هیچ مادهی غذایی افراط نکنید. مصرف متعادل نعمتهای الهی، رعایت تنوع غذایی، ورزش، آرامش روحی و ذهنی، شما را به سلامتی و شادابی نزدیکتر خواهد کرد. پس سویا بخورید اما به اندازه!
منبع: تبیان