این درخواست به این دلیل مطرح شده که شهرداری تهران از عوامل مؤثر در ثبت جهانی پرونده کاخ گلستان بوده است. مسعود سلطانی فر رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری کشور در نامه‌ای که صبح دیروز خبر آن به رسانه‌ها رسید از محمدباقر قالیباف شهردار تهران خواسته است تا دستور توقف ساخت‌وساز در سرای دلگشای تهران را صادر کند. ماجرای ساخت‌وساز سرای دلگشا به سال‌های قبل باز‌می‌گردد.تداوم ساخت‌وساز مغایر با ضوابط میراث فرهنگی در حریم درجه یک کاخ گلستان تهران موجب نقض حریم این کاخ می‌شود و کاخ جهانی‌شده گلستان را از فهرست جهانی یونسکو خارج می‌کند.
نقض حریم درجه یک کاخ گلستان
رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری در نامه خود به شهردار تهران با یادآوری اینکه یکی از شرایط ثبت مجموعه تاریخی و نفیس کاخ گلستان در فهرست میراث جهانی، عدم‌ساخت‌و‌ساز غیرهمگون در حریم اثر جهانی اعلام شده بود، گفته است که سازمان میراث فرهنگی با سپردن تعهد مبنی بر جلوگیری از احداث ساخت‌وساز غیرمجاز (از جمله این پروژه که در آن زمان مورد توجه کارشناسان اعزامی یونسکو قرار گرفته بود) و همچنین با ارائه مصوبه کمیسیون ماده 5 شورای‌عالی شهرسازی و معماری به سازمان یونسکو و ایکروم، موفق به ثبت کاخ گلستان در فهرست میراث جهانی شد. مسعود سلطانی فر تصریح کرده است که کمیسیون ماده 5 شورای‌عالی شهرسازی و معماری در جلسه مورخ 91/11/12با اشاره به اهمیت و ارزش هسته تاریخی شهر تهران و لزوم رعایت حریم مصوب میراث فرهنگی در محدوده بازار و ارگ تاریخی تهران، طی مصوبه شماره 514مقرر کرد، احداث ساختمان در پلاک مذکور تا عمق 30متر از بر خیابان 15خرداد به ارتفاع 10/5متر و بعد از آن حداکثر به ارتفاع 12متر طراحی و اجرا شود.
به‌گزارش همشهری، پس از طرح دعوی نسبت به تصمیم کمیسیون ماده 5 شورای‌عالی شهرسازی و معماری از سوی شرکت بازرگانی دلگشا در دیوان عدالت اداری و درخواست آن شرکت بازرگانی برای ابطال رأی کمیسیون ماده5 شورای‌عالی شهرسازی و معماری به شهردار تهران، شعبه اول دیوان عدالت اداری رأی به ورود شکایت شاکی و ابطال مصوبه کمیسیون ماده5 را صادر کرده است. هرچند سازمان میراث فرهنگی نیز نسبت به رأی صادره اعتراض و درخواست تجدیدنظر کرد و پرونده آن در حال حاضر در شعبه سوم محاکم تجدیدنظر دیوان عدالت اداری مفتوح و در نوبت رسیدگی است اما حل این معضل موضوعی است که سازمان میراث فرهنگی را مجبور به استمداد طلبیدن از شهرداری تهران برای ممانعت از ادامه ساخت‌وساز مالک تا زمان صدور حکم تجدیدنظر کرده است.
سرای دلگشا همانند برج جهان‌نمای اصفهان
سلطانی‌فر در ادامه نامه خود به محمدباقر قالیباف آورده است: از آنجا که هرگونه ساخت‌وساز غیرمجاز در حریم درجه یک کاخ گلستان که با پیگیری‌های مجدّانه و مستمر سازمان میراث فرهنگی و همکاری دلسوزانه شهرداری منطقه 12و شورای شهر تهران در فهرست میراث جهانی به ثبت رسید؛ به‌طور قطع منجر به قرارگرفتن این اثر نفیس در فهرست میراث در معرض خطر و در نهایت خروج آن از فهرست میراث جهانی خواهد شد و با عنایت به اینکه رأی مرجع بدوی (شعبه اول دیوان عدالت اداری) قطعی و لازم‌الاجرا نبوده و شرکت دلگشا کماکان ملزم به تمکین از ضوابط و مقررات شهری و رأی کمیسیون ماده 5 است ولی حسب اطلاع واصله متأسفانه ارتفاع بنای مذکور برخلاف رأی کمیسیون، تاکنون به 13متر رسیده است و ساخت‌وساز تا ارتفاع بیش از 20متر ادامه دارد.
رئیس سازمان میراث فرهنگی در نامه خود به شهردار تهران یادآور شده که ادامه این روند حذف مجموعه بی‌نظیر کاخ گلستان از فهرست سازمان جهانی یونسکو را در پی خواهد داشت. معاون رئیس‌جمهور همچنین از شهردار تهران خواسته است تا زمان به‌نتیجه‌رسیدن اقدامات حقوقی این سازمان در شعبه سوم تجدیدنظر دیوان عدالت اداری، اقدام لازم جهت توقف عملیات اجرایی و ممانعت از نقض رأی کمیسیون ماده 5 شورای‌عالی شهرسازی و معماری (که‌کماکان دارای اعتبار قانونی است) صورت بگیرد و سازمان میراث فرهنگی از نتیجه اقدامات مطلع شود.
دفاع شهرداری از کاخ گلستان
در همین رابطه محمدعلی محمدی مدیر بافت تاریخی منطقه12 تهران به تلاش‌های شهرداری و مدیریت شهری تهران در پرونده ثبت جهانی کاخ گلستان تهران پرداخته و می‌گوید، نه شهرداری و نه سازمان میراث فرهنگی هیچ‌کدام مایل نیستند مشکلی برای کاخ گلستان پیش بیاید.
محمدعلی محمدی به همشهری می‌گوید: ماجرای ساخت‌وساز در سرای دلگشا به سال‌های قبل بازمی گردد. به گفته مدیر بافت تاریخی منطقه12 شهرداری‌تهران، اکنون با اتفاقات پیش آمده در سرای دلگشا نیاز است تا با تلاش و هماهنگی‌های شهرداری و میراث فرهنگی مشکل ایجادشده برای کاخ گلستان حل شود.
محمدعلی محمدی می‌گوید: شهرداری و مدیریت شهری هیچگاه علاقه‌ای به اتفاق‌های ناخوشایند برای کاخ گلستان ندارند. به گفته مدیر بافت تاریخی منطقه12 شهر تهران که به‌عنوان نماینده شهرداری تهران در موضوع پرونده ثبت جهانی کاخ گلستان حضور داشته، شهرداری تهران از عوامل مؤثر در ثبت جهانی پرونده کاخ گلستان بود و تعامل جدی با سازمان میراث فرهنگی و مجری طرح داشته است. به گفته او، شهرداری تهران تلاش زیادی در بهسازی اطراف کاخ گلستان انجام داد که اگر این تلاش‌ها نبود، ثبت جهانی کاخ گلستان میسر نمی‌شد. محمدی تأکید کرد: در ماجرای سرای دلگشا نیز تلاش می‌شود تا با تصمیم‌گیری‌های معقول مشکلات ایجاد شده برای کاخ گلستان برطرف شود.
