سؤال: سلام آقای دکترجون. معلم ریاضی ما یک مسئله داده که حلش کنیم و ما در آن ماندهایم (البته حس فکرکردن هم نیست!):
فرض کنید در حال بیرونآمدن از یک مهمانی هستید. میخواهید کفشتان را بپوشید اما متوجه میشوید بچهی تخس صاحبخانه کفشها را با هم قاطی کرده و از شانس بد شما برقها هم رفته است. اگر ۱۰ مهمان در خانه باشند و شما یک لنگهی کفشتان را پیدا کرده باشید، احتمال این که لنگه کفش دیگری که در تاریکی برمیدارید مال خودتان باشد، چهقدر است؟
جواب: سلام دوست عزیز. من هم وقتی همسن شما بودم گاهی حس مسئله حلکردن و فکرکردن نداشتم. حالا خیلی نگران نباشید، دانشمندان قرار است ماشینهایی بسازند که به جای ما فکر کنند. اما برگردیم سر مسئلهی ریاضی؛ واقعاً چند درصد احتمال دارد شما به مهمانی بروید، کفشهایتان را دربیاورید، کفشهایتان قاطی شود و موقع خروج برق هم برود؟ (همانطور که دیدی اولین روش جوابدادن به هرسؤالی، طرح یک سؤال تازه است!) احتمال این قضیه خیلی کم است و طراح این مسئله خیلی بیکار بوده که به چنین پیشامد نادری فکر کرده! در زندگی «مسئله»های خیلی مهمتری هست که یک لنگه کفش در مقابلش بیاهمیت است. فوقش یک دمپایی پیدا میکنید و خود را به خانه می رسانید.
جواب خشک و خالی این مسئله هم از این قرار است: ۲۰ لنگه کفش بوده که یکی از آنها در پای شماست. میماند ۱۹ کفش دیگر. پس احتمال اینکه لنگه کفش خودتان را بردارید، یکنوزدهم است! ولی پیشنهاد دکترجون این است که همیشه کفش خود را در جاکفشی یا جای امنی بگذارید تا به این مسئلهها برنخورید!
----------------------------------
* شما هم میتوانید سؤالهای خود را با دکترجون در میان بگذارید. دکترجون آمادهی پاسخگویی به همهی سؤالهای شماست!
سؤالهای خود را به ایمیل هفتهنامهی دوچرخه به نشانی docharkheh@hamshahri.org بفرستید.