این گالری، موزه اصلی هنر در اسلوونی و شامل بزرگترین مجموعه آثار هنرهای تجسمی از قرون وسطی تا اوایل قرن بیستم در این کشور است.
انجمن گالری ملی در سال 1918 تأسیس شد، اگر چه تلاشها برای تأسیس خانهای برای هنر اسلوونی قبلاً در اواخر قرن نوزدهم آغاز شده بود. ایده دایر کردن یک گالری ملی، توسط یک خبرنگار و همچنین شهردار لوبلیانا (پایتخت اسلوونی) در سال 1907 مطرح شد.
سپس به سرپرستی انجمن هنر مسیحی، یک مجموعه از هنر قدیم اسلوونی گردآوری شد.با گذشت چندین دهه، گالری ملی آرزو و تمایل پایانناپذیر مردم اسلوونی برای داشتن یک بنیاد هنری منحصر به فرد را زنده و پویا نگه داشته است؛ خواستهای که سرانجام سال1925 با به دست آوردن «خانه هنر ملی» محقق شد.
در این گالری گردآوری و مالکیت سالانه و مرتب آثار هنری مهم بود؛ البته میتوان گفت با میراثی که این گالری از یک هنرمند مجموعهدار کسب کرد، سرمایه قابل توجهی از آثار هنرمندان داخلی و اروپایی را به دست آورد که در سال1930 برای اولین بار در معرض دید عموم قرار گرفت.
در همان سال، با انتقال برخی آثار از پاریس به لوبلیانا، «لوور اسلوونی» متولد شد. اعطای مجموعه و سرمایه از سوی یک حامی- که پس از آن قائم مقام و سپس رئیس گالری ملی شد- سهم بسزایی در ارزش استثنایی این مجموعه هنری داشته و تا به امروز هم این سرمایه بنیان مجموعه گالری محسوب میشود.
22 ژوئن 1933 گالری با در اختیار داشتن کلکسیون دائمی باارزشی از هنر اسلوونی، افتتاح شد. طی سالها، هر یک از روسای این گالری به نحوی سعی در افزایش اعتبار و ارزش این گالری داشتهاند: به کمک کارشناسان تاریخ هنر، علاوه بر بسط کلکسیون دائمی، کار نوسازی و مرمت همه آثار «خانه هنر ملی» انجام و مقدمات برگزاری نمایشگاههای سالانه، فراهم و اصول آن مشخص شد.
یکی از مهمترین نمایشگاههای این گالری در زمینه تاریخ هنر، «مجسمهسازی گوتیک در اسلوونی» در سال 1973 بود. این نمایشگاه موقعیت هنری اسلوونی در قرون وسطی را معرفی کرد.
اگرچه در سال 1991، گالری ساختمانی جدید در اختیار گرفت و ساخت و ساز برای توسعه فضای آن آغاز شد، اما همزمان بعضی حملات نظامی علیه اسلوونی موجب شد همه کارمندان گالری ملی مجبور شوند به سرعت همه آثار را به مکانی امن در عمیقترین فضای زیرزمین گالری منتقل کنند.
شاید بتوان مهمترین سال برای این گالری را سال 2001 دانست، زمانی که کار ساخت سالن ورودی جدید به پایان رسید. با اجرای طرح این سالن، در واقع گالری ملی وظایف جدید و قالبهای نویی در حفظ و انتقال میراث فرهنگی برای خود معین کرد.
در حال حاضر «آثار اروپایی» و «هنر در اسلوونی» دو بخش اصلی گالری هستند. در بخش اروپایی، آثار نقاشان و مکاتب ایتالیایی، نقاشان فرانسوی، مکتب اسپانیا، نقاشان آلمانی و اروپای مرکزی، نقاشان هلندی و بلژیکی و نقاشان قرن نوزدهم و بیستم در معرض نمایش هستند.
بخش هنر در اسلوونی هم به قرون وسطی و قرن شانزدهم، نئوکلاسیسیزم، رئالیسم، مجسمهسازی قرن نوزدهم و بیستم، آثار قرن هفدهم و هجدهم و مکتب رومانتیسم و مدرنیسم در اسلوونی اختصاص دارد.بدیهی است که بیشتر فضای این گالری هم، مانند بسیاری دیگر، به نمایش آثار موجود در کلکسیون دائمیاش اختصاص دارد.
در عین حال سعی شده که پتانسیل جمعآوری آثار جدید نیز همواره بهطور جدی در حال افزایش باشد. علاوه بر کتابخانه، آرشیو عکس و فضای آموزشی (که برای کارگاههای آموزشی درنظر گرفته شده) و فضای مجزایی با حداکثر امکانات، برای برگزاری نمایشگاههای موقتی انفرادی یا گروهی نیز در نظر گرفته شده است.