عزراییل نازنین همه جا حضور دارد. از چاله چوله‌هایی که وسط پایتخت زیر پایتان سبز می‌شوند تا آن غذایی که بیرون تناول می‌کنید تا صدای شکمتان را بخوابانید اما دو روز بعد صدای روده‌هایتان را در می‌آورد و مسمومتان می‌کند؛ اما خوشبختانه جان‌سخت تر از آن شده‌ایم که با این چیزها جان به عزراییل بدهیم اما نمک شوخی بردار نیست.
مسمومیت و شکستن دست و پا چند روز یا چند ماه بعد خوب می‌شود اما وقتی نمک را خالی می‌کنید داخل غذایتان باید بدانید که دور از جانتان با پای خودتان به استقبال عزراییل رفته‌اید واقعیت هولناک این است که نمک زیاد سالانه جان حدود یک میلیون و شش صد هزار نفر را در سرتاسر جهان می‌گیرد. در نتیجه چیزی از عزراییل کم و کسر ندارد. با ما باشید تا بگوییم نمک چگونه بلای جان می‌شود.
نمک زیاد بلای جان
مطلب کمی تکراری است؛ اما خطر جدی است به همین دلیل لازم است تاکید بیشتری در خصوص آن شود. حتماً می‌دانید که مصرف زیاد نمک باعث افزایش فشارخون می‌شود؛ اما خطرات آن بیش از این حرف است طوری که محققان را به چالش‌های جدی کشیده است. باید بدانید که بیماری‌های قلبی عروقی ناشی از مصرف زیاد نمک سالانه جان بیش از یک و نیم میلیون نفر را در سرتاسر جهان می‌گیرد. این آمار شوکه کننده نتیجه بررسی‌های است که در New England Journal of Medicine به چاپ رسیده است.
در این پژوهش محققان به دنبال پاسخ به سوال اصلی بودند:
1. میزان واقعی سدیم مصرفی در دنیا چقدر است؟
2. آیا کاهش مصرف نمک می‌تواند باعث کاهش خطر ابتلا به فشارخون شود؟
3. کاهش فشارخون چه تأثیری در کاهش مرگ‌ومیر دارد؟
سال‌هاست که نمک یکی از قاتلین حاضر در بشقاب‌های ما شمرده می‌شود. سازمان جهانی سلامت (OMS) توصیه می‌کند که مصرف روزانه‌ی سدیم 2 گرم معادل 5 گرم نمک آشپزخانه باشد. واقعیت این است نمکی که از نمکدان و سر غذا استفاده می‌کنیم صرفاً 10 درصد مصرف روزانه‌ی ما را تشکیل می‌دهد. مشکل بر اثر مصرف زیاد پنیرها، فست‌فودها، سوسیس و کالباس و غذاهای صنعتی است که سرشار از نمک هستند. در نتیجه سدیم بیشتری نیز به بدن ما تحمیل می‌کنند.
محققان این پژوهش تصمیم جدی داشتند که میزان واقعی نمک مصرفی مردم را تخمین بزنند. بررسی بیش از 205 پژوهش انجام‌شده نشان می‌دهد که افراد بزرگسال روزانه به طور متوسط 3.95 گرم سدیم مصرف می‌کنند. در واقع 99.2 درصد مردم جهان بیش از توصیه‌ی سازمان جهانی سلامت سدیم جذب می‌کنند.
محققان همچنین مشاهده کردند که بین کاهش مصرف سدیم و کاهش فشارخون ارتباط مستقیمی وجود دارد. در نتیجه محققان احتمال می‌دهد که کاهش مصرف نمک می‌شود سالانه از مرگ یک میلیون و ششصد و پنجاه نفر بر اثر بیماری‌های قلبی پیشگیری کرد که 40 درصد آن‌ها را افراد زیر 70 سال تشکیل می‌دهند. البته تخمین دقیق مرگ‌ومیر ناشی از مصرف زیاد نمک کار بسیار سختی است و تمام این آمار و ارقام تقریبی هستند.
توجه داشته باشید که تأثیر مصرف نمک روی فشارخون و مرگ‌ومیر ناشی از آن بر حسب جنسیت، سن و سال، رنگ پوست (افراد سیاه‌پوست بنا به دلایل هورمونی حساس‌تر هستند) و عوامل دیگر متفاوت است. وزن افراد نیز تأثیر زیادی در این قضیه دارد. به عقیده‌ی برخی از محققان میزان کالری‌های دریافتی نیز به اندازه‌ی مصرف نمک در سلامت و پیشگیری از مرگ‌ومیر افراد موثر است.
نقش محافظتی پتاسیم
یکی دیگر از عوامل موثر در کنترل فشارخون میزان پتاسیم مصرفی است. فشارخون افرادی که میوه و سبزیجات زیادی مصرف می‌کنند یعنی دریافت‌کننده‌ی بیشتر پتاسیم هستند، کمتر از مصرف‌کننده‌های سدیم یعنی مشتریان دایم نمک و چیپس و غیره تخمین زده شده است. مسئله اینجاست که گاهی افرادی که نمک کمی مصرف می‌کنند نیز در معرض بیماری‌های قلبی عروقی قرار می‌گیرند. چاره‌ی کار حفظ تعادل بین سدیم و پتاسیم بدن است که با افزایش مصرف میوه و سبزیجات ممکن می‌شود.
ما به طعم نمک عادت کرده‌ایم
اضافه کردن نمک به غذا جزو عادت‌های بد غذایی است. در سال 1990 بررسی‌هایی روی شامپانزه‌ها انجام شد. در آن زمان محققان به غذای میمون‌ها نمک اضافه کردند که به طور طبیعی فاقد آن است. 18 ماه بعد از دنبال کردن این رژیم غذایی، محققان مشاهده کردند که فشارخون آن‌ها افزایش یافته است.
جالب اینجاست که بعد از قطع مصرف نمک فشارخون این میمون‌ها به حالت اول برگشت؛ اما محققان مشاهده کردند که میمون‌ها به طعم نمک عادت کرده‌اند و از خوردن غذاهای بدون نمک خودداری می‌کنند. در واقع همه‌ی ما به طعم نمک عادت کرده‌ایم. به همین دلیل است که متخصصان توصیه می‌کنند به غذای کودکان نمک اضافه نشود حتی بعد از 3 سالگی که کلیه‌های آن آمادگی کافی برای دفع سدیم را داشته باشند.
خلاصه اینکه مصرف نمک زیاد بدون شک باعث افزایش مرگ‌ومیر افراد خواهد شد. بهترین راه این است که مصرف مواد غذایی صنعتی را که سرشار از نمک هستند کاهش داده شود و به جای آن مصرف میوه‌های تازه و سبزیجات بیشتر شود. توصیه می‌کنیم ورزش را فراموش نکنید و همیشه تناسب اندام خود را حفظ کنید. از نوشیدن آب کافی غافل نشوید و نمکدان را روی غذایتان خالی نکنید.
منبع: تبیان
نظر شما