زمانی برای زندگی مجدد

چرا نتوانستم موفق شوم؟ چرا تنها شدم؟ آيا مي‌توانم در ارتباط بعدي موفق شوم؟ و...» مطرح شدن اين «چراها» براي هركدام از ما بعد از نبود همسر، كاملا طبيعي است. ولي ما بايد به ‌خودمان فرصت دهيم، صبور باشيم و جوابي براي سؤالاتمان بيابيم. بدين‌ترتيب مي‌توانيم بهتر و با تواني مضاعف به استقبال آينده و ارتباط جديد برويم و اميدوار باشيم. در اين خصوص، دكتر سپيده شبان، متخصص مشاوره ازدواج و خانواده راهكارهايي پيشنهاد داده كه مي‌تواند به شما كمك كند.

چرا‌هاي اوليه

وقتي افراد به هر دليلي همسرشان را از دست مي‌دهند و تنها مي‌مانند قطعا با دنياي جديدي روبه‌رو مي‌شوند كه بايد بتوانند هر چه زودتر با آن كنار بيايند. معمولا ذهن اين افراد بر مشكلات مختلفي متمركز مي‌شود كه در هر ارتباطي متفاوت است. به اين ترتيب ما كم‌كم متوجه مي‌شويم بايد سبك زندگي خود را عوض كنيم. چيزي كه در اين هنگام مهم است اين است كه ما هنگام ازدواج، تنهايي و نيز ازدواج مجدد، با آگاهي انتخاب كنيم، دچار هيجانات زودگذر نشويم و نسبت به كاري كه مي‌كنيم شناخت داشته باشيم و با درنظر گرفتن تمام جوانب و مسائل حاشيه‌اي آن تصميم بگيريم؛ «يعني چرا داريم اين كار را مي‌كنيم، به چه چيزي مي‌خواهيم برسيم، هدفمان چيست و چقدر از يكديگر شناخت داريم.»

در اين زمينه معمولا افراد خودشان يا با مشورت گرفتن از ديگران مي‌توانند به نتيجه برسند؛ يعني همان‌قدر كه هنگام ازدواج احتياج به شناخت داريم، وقتي تنها مي‌شويم هم بايد كاملا دليل تصميمي را كه گرفته‌ايم بدانيم و به دور از هرگونه هيجان منفي و خشم رفتار كنيم؛ بايد ببينيم حالا كه تنها شده‌ايم چگونه مي‌توانيم بهترين راه را انتخاب كنيم. بدين‌ترتيب مي‌توانيم مشكل را بشناسيم. مثلا ممكن است مشكل ما باورهاي اشتباهي باشد كه در ازدواج قبلي داشته‌ايم، فشارهاي اقتصادي يا توقعات بسيار بالايي كه وجود داشته و... . در هر صورت ما به هر دليلي تنها مانده‌ايم و ديگر همسرمان در كنارمان نيست.

چرا من؟

اگر شما جزو آن دسته افرادي هستيد كه به‌خاطر مرگ همسرتان تنها مانده‌ايد، نخستين سؤالي كه به ذهنتان خطور مي‌كند اين است كه «چرا چنين بلايي سر من آمده؟ آيا مي‌توانم تحمل كنم؟ بچه‌ها را چگونه بدون همسر بزرگ كنم؟ و...» البته درست است كه تحمل فقدان همسر كار آساني نيست ولي دير يا زود بايد به شرايط جديد عادت كرد. زنان معمولا ديرتر عادت مي‌كنند و بيشتر از آينده مبهمي كه در انتظارشان است مي‌ترسند. ولي بهتر است خصوصا اگر فرزندي دارند، به‌خودشان اجازه دهند كه به دور از هيچ پيش‌داوري در زمان مناسب، دوباره ازدواج كنند و تشكيل خانواده دهند. ولي مردان هم در فقدان همسرشان مشكلات خاص خود را دارند. شايد از لحاظ اقتصادي و زندگي اجتماعي كمتر مشكل داشته باشند اما نمي‌توانند مدت زيادي تنها بمانند و بهتر است دوباره ازدواج كنند چرا كه براي تأمين جنبه‌هاي عاطفي نياز به همدم دارند. ضمن آنكه تنها بزرگ كردن بچه‌ها برايشان كار آساني نيست. در هر صورت، اين حق شماست كه به زندگي طبيعي خود ادامه دهيد. فكر نكنيد قرار است كسي جاي همسر‌تان را كه حالا فوت شده بگيرد. ياد او هميشه براي شما محترم است. پس اين افكار را رها كنيد و فرصت شروعي دوباره را به‌خود‌تان بدهيد.

به‌خودتان اعتماد داشته باشيد

متأسفانه بسياري از افراد بعد از جدايي احساس مي‌كنند با مسئله بغرنجي روبه‌رو شده‌اند، آينده مبهمي پيش رويشان است و فكر مي‌كنند بعد از اين نمي‌توانند به اندازه كافي خوشبخت باشند. بخشي از اين مسئله برمي‌گردد به اينكه نسبت به شرايط جديد شناخت كافي ندارند و از آن آگاه نيستند. در اينجا 2 مسئله وجود دارد؛ يكي مسئله شخصي و دروني كه مربوط به‌خود ماست و ديگري مسائلي كه ما در زندگي اجتماعي با آن روبه‌رو هستيم. در نبود همسر، يكسري مسائل براي 2طرف به‌وجود مي‌آيد كه معمولا زنان بيشتر در اين خصوص مشكل دارند و اين مسائل گاهي آنها را بيش از حد نگران مي‌كند؛ نگراني‌هايي در مورد خودشان و فرزندانشان؛ اين مشكلات باعث مي‌شود در تصميم براي ازدواج مجدد با كشمكش‌هايي مواجه شوند. اما همانگونه كه اگر يك بار هنگام رانندگي تصادف كنيم نبايد خودمان را براي هميشه از رانندگي محروم كنيم، با يك‌بار شكست در ازدواج يا تنها ماندن هم نبايد بترسيم و فكر كنيم ديگر نمي‌توانيم موفق شويم. اين اشتباهات و تصورات غلط از ذهن و افكار ما ناشي مي‌شوند؛ يعني اگر بخواهيم اين گونه مسائل را بغرنج و پيچيده كنيم، حل آنها هم مشكل‌تر خواهد شد. دلايل شكست در ازدواج قبلي را شناسايي كنيد تا بتوانيد جلوي بروز دوباره‌شان را بگيريد.به‌ خودتان اعتماد داشته باشيد و فراموش نكنيد كه اين مشكل هم مانند بسياري از مشكلات ديگر كه ابتدا پيچيده و غيرقابل حل به‌نظر مي‌رسيد، با صبوري و گذشت زمان حل مي‌شود؛ يعني بايد باورتان را درست كنيد و به‌خودتان اجازه دهيد كه به استقبال آينده و ارتباط جديدي برويد كه مي‌تواند موفق بشود يا خير؛ اينكه شما فكر كنيد حالا كه تنها شده‌ايد شايد براي هميشه تنها بمانيد، استدلال غلطي است و ناشي از ترس‌هايي است كه در وجودتان رخنه كرده. پذيرش، رها كردن، نترسيدن و داشتن صبر و حوصله براي داشتن ارتباط موفق بسيار مؤثر است؛ اگر بپذيريد گاهي مي‌توانيد اشتباه كنيد و هميشه نبايد موفق شويد، هنگامي هم كه شكست مي‌خوريد، يا به هر دليلي همسرتان را از دست مي‌دهيد راحت‌تر آن را مي‌پذيريد؛ يعني مي‌توانيد به جاي اينكه از برقراري ارتباط جديد هراس داشته باشيد با آگاهي و شناخت بيشتر به استقبال آن برويد.

عزت نفس داشته باشيد

معمولا بسياري از زوج‌ها بعد از تنهايي، فكر مي‌كنند شايد به اندازه كافي دوست داشتني و لايق نبوده‌اند يا اينكه نكند در ارتباط بعدي طرد شوند. يا اگر همسرشان فوت شده باشد فكر مي‌كنند تحمل اين جدايي فراتر از توانشان است يا امكان زندگي به خوبي گذشته را نخواهند داشت. يا چه كار كرده‌اند كه چنين مشكلي برايشان اتفاق افتاده! البته هيچ‌كس دليل واقعي بروز اين مشكلات را نمي‌داند ولي هر اتفاقي هر قدر سخت هم كه باشد، حكمتي دارد.

اگر به هر دليلي نتوانسته‌ايد در كنار همسرتان بمانيد به اين معنا نيست كه ديگران هم نمي‌توانند شما را به اندازه كافي دوست بدارند يا شما را خوشبخت كنند. اما چگونه مي‌توان با اينگونه افكار مبارزه كرد؟ بايد بدانيد ريشه بعضي از اينگونه افكار ما در دوران كودكي است. متأسفانه وقتي والدين يا مربيان ما تنبيه‌مان مي‌كردند، اينگونه به ما پيام مي‌دادند كه «چون شيطوني كردي، به حرف من گوش ندادي يا نمره خوبي نگرفتي ديگر نمي‌تونم تو رو دوست داشته باشم». درصورتي كه والدين يا مربيان و معلم‌ها بايد بدانند وقتي مي‌خواهند بچه‌ها را تنبيه كنند بايد به آنها بگويند: «اين كار تو را دوست ندارم؛ ولي تو در هر صورت براي من دوست داشتني خواهي بود». اينكه كسي براي مورد خاصي با شما اختلاف داشته باشد، به اين معنا نيست كه ديگر شما را دوست ندارد. البته امكان دارد اعتماد به نفس شما بر اثر شكست يا هر عامل ديگري آنقدر پايين آمده باشد كه براي اينكه بتوانيد به حس بهتري برسيد، بهتر باشد از مشاور كمك بگيريد. شما بايد بدانيد كدام فكر است كه نگران و مضطربتان مي‌كند؛ اينكه دوباره شكست مي‌خوريد، طرد مي‌شويد، تنها مي‌مانيد، برچسب خاصي به شما بخورد يا اينكه ديگران در مورد شما چه فكر مي‌كنند و... بهترين كار اين است كه تمام افكار خود را روي كاغذ بياوريد. بعد از نوشتن اين افكار، تك‌تك آنها را بررسي كنيد و ببينيد ريشه اين افكار كه بسياري از آنها باعث ترس‌هاي شما شده‌اند، كجاست. بايد بتوانيد به طريقي جلوي افكار اشتباه خود را بگيريد، خواست‌هاي واقعي خود را بشناسيد و به جاي ترس، با شهامت به استقبال شرايط جديد برويد. فراموش نكنيد ارزشمند بودن خودتان را مشروط به شرايط خاص بيروني نكنيد.

به استقبال آينده برويد

معمولا بعد از تنها شدن و فقدان همسر، شرايط جديدي به‌وجود مي‌آيد. اين موضوع كاملا طبيعي است؛ يعني شما مراحلي پيش‌رو داريد كه بايد قدم به قدم طي شود. ولي اگر بتوانيد بيشتر به‌خودتان كمك كنيد تا اين مراحل را زودتر و راحت‌تر پشت سر بگذاريد، زودتر هم مي‌توانيد وارد ارتباط جديدي شويد و دوباره ازدواج كنيد. اما با آگاه شدن از اين مشكلات، ديگر لزومي ندارد نگران تكرار آنها باشيد. موقع بررسي مشكلات بايد منصف باشيم و هميشه طرف مقابل، ديگران يا شرايط بيروني را مقصر شكست خودمان ندانيم. يادمان باشد ما اين كار را براي رسيدن به حس بهتر، موفقيت در ازدواج بعدي و تكرار نكردن مشكلات قبل و تجربه‌هاي تلخ گذشته انجام مي‌دهيم چون اگر نتوانيم مشكلات واقعي خودمان را تشخيص دهيم، امكان تكرار آنها خيلي بيشتر خواهد بود. ما بايد بپذيريم كه گاهي هم اشتباه مي‌كنيم. پس نبايد از پذيرش و اعتراف به آن بترسيم. اما اين به آن معنا نيست كه مي‌توانيم بار‌ها و بارها همان اشتباه را تكرار كنيم. در واقع كار ما بعد از شناسايي مشكل، اين است كه بدانيم چرا اينطور رفتار كرده‌ايم و چطور مي‌توانيم آن را اصلاح كنيم. البته اين مراحل يكباره اتفاق نمي‌افتد و بايد صبور باشيم و به‌خودمان فرصت دهيم. شايد هم احتياج داشته باشيم از مشاور كمك بگيريم يا با ديگران مشورت كنيم. در مورد ازدواج مجدد، شناخت مشكلات رابطه قبلي يا چگونگي طي كردن شرايط سوگواري همسر، براي موفقيت در ارتباط جديد بسيار مهم است. پس حتما با خودتان صادق باشيد و سهمتان را در بروز مشكلات پيدا كنيد.

آگاهانه رفتار كنيد

يكي از مسائلي كه براي برقراري يك ارتباط صحيح و موفق بايد مدنظر داشته باشيد اين است كه بدانيد چه موقع بايد چگونه رفتار كنيد؛ يعني اين خيلي خوب است كه هر وقت مشكلي پيش مي‌آيد يا ناراحت مي‌شويد، آن را مطرح كنيد. اما بايد بتوانيد چگونگي مطرح كردن آن و زمان مناسبش را هم بلد باشيد. مثلا اگر فكر مي‌كنيد همسرتان بيش از حد تحت‌تأثير خانواده‌اش است و تكرار اين موضوع شما را ناراحت مي‌كند، بايد با درنظر گرفتن شرايط و صبر و حوصله، زمان مناسبش را براي صحبت‌كردن در اين‌باره پيدا كنيد و با توجه به روحياتش ببينيد چطور بايد رفتار و صحبت كنيد كه مؤثر باشد. در واقع بايد بدانيد در هر شرايطي چگونه بايد عمل كنيد. فراموش نكنيد براي موفقيت در اين رابطه بايد شناخت كافي از همسرتان، فرهنگ خانوادگي او و انتظاراتش از خودتان داشته باشيد؛ يعني اينكه بتوانيد با توجه به آگاهي‌هاي خود رفتار كنيد.

سخت نگيريد

فراموش نكنيد هر مرحله از زندگي مشكلات خاص خود را دارد. اگر شما يك‌بار ازدواج كرده‌ايد و حالا به‌خاطر مرگ همسر يا طلاق، تنها مانده‌ايد و او در كنارتان نيست، با سرزنش كردن خود، بي‌اعتمادي به ديگران و مقصر دانستن آنها مشكل‌تان حل نخواهد شد. بنابراين براي شروع دوباره و ازدواج مجدد سخت نگيريد. با خودتان مهربان باشيد و به‌خودتان فرصت بيشتري بدهيد. صبور باشيد و بدانيد كه بالاخره دوران سختي‌هاي پس از جدايي مي‌گذرد و بعد از آن مي‌توانيد همه‌‌چيز را از نو شروع كنيد. در واقع برداشت شما از آينده‌اي كه در انتظارتان است تعيين مي‌كند كه چه اندازه مي‌توانيد موفق باشيد. پس ديد‌تان را تغيير دهيد. فكر نكنيد حالا كه تنها مانده‌ايد، ديگر نمي‌توانيد احساس خوبي داشته باشيد. شما بعد ازمدتي مي‌توانيد به روال قبلي زندگي برگرديد. پس نااميد نباشيد و ارتباط مجدد خود را با اميد و انگيزه بيشتر شروع كنيد.