در ايران حدود 4/5درصد آقايان و 8درصد خانم‌ها به پوكي استخوان و بيش از 35درصد آنها به درجات خفيف‌تري از كاهش تراكم استخوان (استئوپني) مبتلا هستند. با افزايش سن، استئوپروز به‌طور چشمگيري افزايش مي‌يابد، به‌طوري كه بيش از 20درصد زنان بالاي 50سال دچار درجات قابل توجهي از كاهش تراكم استخوان هستند و اين سبب مي‌شود كه بيشتر در معرض شكستگي‌هاي ناشي از پوكي استخوان باشند. دكتر رئيس‌السادات، عضو هيأت علمي بيمارستان شهيد مدرس دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي مي‌گويد: پوكي‌استخوان حاصل عدم‌تعادل بين ساخت استخوان جديد و برداشت استخوان قديمي است كه در نهايت منجر به از دست رفتن پيشرونده بافت استخوان مي‌شود. براساس تحقيقات انجام شده، تراكم استخوان در انسان بعد از جهش رشد در دوران بلوغ مرتبا افزايش مي‌يابد و در اواخر دهه سوم و اوايل دهه چهارم عمر به حداكثر ميزان خود مي‌رسد.
بعد از آن تراكم استخوان‌ها مرتبا با افزايش سن كم مي‌شود و اين كاهش تا پايان عمر ادامه دارد. دكتر محمد رازي، متخصص ارتوپدي با بيان اينكه براساس آمار‌ها عوارضي مانند پوكي‌استخوان و نرمي‌استخوان (راشيتيسم و استئومالاسي) در كشور نسبتا شايع است، علت اصلي اين بيماري را كمبود ويتامين D مي‌داند، وي مي‌گويد: «كمبود نور آفتاب در زندگي زنان و مرداني كه در شهرها زندگي مي‌كنند، وجود دارد. علاوه بر اين، ويتامين D در تغذيه نيز تأمين نمي‌شود. اين ويتامين در محصولات غذايي مانند جگر، زرده تخم‌مرغ و ماهي سالمون به وفور يافت مي‌شود ولي اين مواد خوراكي كمتر در سبد خانوارها قرار دارد.»
پوكي‌استخوان در كودكان
كمبود ويتامينD در سنين رشد و نوجواني هم اثرات سوئي دارد. دكتر رازي نتايج كمبود ويتامين در اين سن را چنين توضيح مي‌دهد: «تأمين ناكافي ويتامينD به‌خصوص در دختران باعث نرمي‌استخوان و انحراف اندام تحتاني و ايجاد عارضه پاي پرانتزي مي‌شود. با توجه به اينكه اين مشكل بيشتر مردم هست، وزارت بهداشت با انجام يك طرح تحقيقاتي منسجم و سراسري به موضوع پوكي‌استخوان رسيدگي كند.»
دكتر علي‌اكبر سياري، معاون بهداشتي وزير بهداشت نيز كمبود ويتامين D در كودكان ايراني را تأييد مي‌كند و مي‌گويد: «كمبود ويتامين D در كودكان 15تا 23ماهه در سال 1391در مقايسه با سال1380 افزايش شديد، معنادار و نگران كننده‌اي داشته و ويتامينD در كودكان 6ساله در سال91 هم نگران‌كننده است. برهمين اساس قرار است وزارت‌بهداشت با هدف پيشگيري از كمبود اين ويتامين در كودكان ايراني زير 2 سال، دستورالعمل‌هايي ابلاغ كند. غني‌سازي شير با ويتامين D نيز از ديگر راهكارهايي است كه مي‌تواند بخشي از ويتامين مورد نياز را در افرادي كه به كمبود اين ويتامين دچار هستند، جبران كند.
پوكي‌استخوان، بيماري خاموش
با توجه به پيرشدن جمعيت و نظر به تنوع بيماري‌ها در سالمندان، برنامه‌ريزي جهت ارتقاي سلامت سالمندان يكي از مهم‌ترين وظايف سياستگذاران سيستم بهداشت و درمان كشور محسوب مي‌شود. پوكي‌استخوان چه از نوع اوليه و در نتيجه افزايش سن يا سبك زندگي باشد و چه از نوع ثانويه و در اثر بيماري‌هاي مختلف، زندگي فرد و خانواده‌اش را تحت‌تأثير قرار مي‌دهد. روزجهاني مبارزه با پوكي استخوان تنها بهانه‌اي است براي يادآوري بيماري تلخي كه در بسياري از موارد قابل پيشگيري و كنترل است.
نظر شما