در تاریخ شفاهی مصاحبه‌کننده با داشتن اطلاعات کافی و شناخت تاریخی از رویدادی خاص، در مقابل مصاحبه‌شونده که روزگاری بازیگر یا تماشاگر یا پژوهشگر همان رویداد بوده، نشسته و نسبت به ضبط و ثبت گفتار او اقدام می‌کند. همین گفتار یا گفت‌وشنود مصاحبه‌کننده با مصاحبه‌شونده، ماده خام پژوهش‌های تاریخی شده و پس از فرآوری‌های لازم علمی، زمینه تحلیل‌های تاریخی را فراهم می‌کند. این رشته دارای پیشینه تاریخی غنی بویژه در کشورهای صاحب تمدن و پیشرفته است؛ پیشینه‌ای که به تاریخ قبل از میلاد مسیح برمی‌گردد. جای تأسف است که باید بگوییم در ایران ما این دانش در میان مدعیان تولی‌گری، فاقد جایگاه درخور و خروجی مشخص است.
بنابراین بسیار منطقی است که مثلاً در حوزه مطبوعات ندانیم تاکنون در کشور چند نشریه منتشر شده، چند نشریه متوقف شده، چند نشریه در حوزه‌های تخصصی فعالیت کرده، تاریخچه توزیع مطبوعات چیست و پرسش‌هایی از این دست! همچنین بسیار منطقی خواهد بود که همچنان پس از مرگ نخبگان و سرآمدان رشته‌های مختلف، آه و افسوس سرداده و بگوییم حیف، تجارب فراوانی داشتند که با خود بردند! بی‌توجهی به تاریخ شفاهی زمینه تحریف تاریخ را نیز فراهم خواهد کرد و چه بسا این بی‌توجهی، خاستگاه حکمرانان وارونه‌گر در طول تاریخ بوده است.
مجموعه‌ای از نیازهای دیروز و امروز سبب شد تا ماهنامه مدیریت ارتباطات با حمایت معاونت امور مطبوعاتی و اطلاع‌رسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و کتابخانه ملی ایران و با مشاوره و راهنمایی استاد فرید قاسمی اقدام به برگزاری نشست‌های تخصصی تاریخ شفاهی مطبوعات ایران کند. امیدواریم با جلب اعتماد بزرگان این عرصه و حضور و گفت‌وگوی ایشان، این تلاش جدید به ثمر نشیند. نتیجه مورد انتظار ما تدوین مستنداتی است تا مسیر پیشرفت مطبوعات در کشور را هموارتر کنیم.
توضیح اینکه اولین نشست تخصصی تاریخ شفاهی مطبوعات ایران در تاریخ 5 آبانماه 93 از ساعت 16 با خاطره گویی استاد بهروز بهزادی در کتابخانه ملی برگزار خواهد شد.
* مدیرمسؤول ماهنامه مدیریت ارتباطات
نظر شما