دوشنبه ۱۵ مرداد ۱۳۸۶ - ۱۴:۲۴
۰ نفر

مهدی صارمی‌فر: قوی‌ترین ابرکامپیوتر ایران در دانشگاه صنعتی امیرکبیر (پلی تکنیک تهران) مورد بهره‌برداری قرار گرفت.

این ابرکامپیوتر به سفارش سازمان هواشناسی کشور در مرکز تحقیقات پردازش‌های فوق‌سریع دانشگاه صنعتی امیرکبیر و با همکارِِی دانشکده مهندسی برق و دانشکده مهندسی کامپیوتر و فناوری اطلاعات این دانشگاه و زیر نظر دکتر اکبری، عضو هیأت علمی دانشکده کامپیوتر این دانشگاه ساخته‌شده‌ است.

هدف از طراحی و ساخت این ابرکامپیوتر، ایجاد سیستم سخت‌افزاری پردازش فوق‌سریع برای اجرای مدل‌های عددی پیش‌بینی وضع هوا و اقلیم و همچنین مدیریت ریسک بلایای طبیعی است.

ضعف کشور در پیش‌بینی دقیق وضع هوا و اقلیم، به خصوص در چند سال گذشته بسیار مشهود بوده و  در حالی که حتی سایت‌های خبری معروف دنیا پیش‌بینی وضع هوا و میزان دمای هوای تهران و شهرهای بزرگ کشورمان در یک هفته را با دقت قابل قبولی بیان می‌کنند، سازمان هواشناسی کشور در این زمینه هنوز مشکلاتی دارد.

یکی از مهمترین این مشکلات نبود سیستم‌های نوین کامپیوتری برای انجام محاسبات عددی و مدل‌سازی‌های وضع هوا بودکه با توجه به وضعیت کشورمان که در خرید این‌گونه اقلام در تحریم است، سازمان هواشناسی کشور تصمیم گرفت برای اولین بار در کشور در این ابعاد اقدام به سرمایه‌گذاری و ساخت چنین ابرکامپیوتری کند.

چنین سیستمی می‌تواند پیش‌بینی‌های بلند مدت سازمان هواشناسی را از حالت کیفی به صورت دقیق و کمی بیان کند. دکترجواد بداق جمالی، معاون پژوهشی سازمان هواشناسی کشور درباره مشخصات فنی این سیستم به همشهری می‌گوید:«پردازنده این ابرکامپیوتر از 46 گره محاسباتی دوآل تشکیل شده که 96 سی‌پی‌یو را با اتصالاتی با سرعت بالا، با هم موازی کرده‌اند.

برای مقایسه این ابرکامپیوتر با بهترین سیستم‌های موجود در کشور می‌توان گفت که اگر اجرای یک مدل عددی وضع هوا روی یک PC حدود 12 ساعت طول بکشد، روی این سیستم تنها در عرض چند دقیقه برنامه اجرا می‌شود.» در این طرح که حاصل تلاش دو ساله این گروه تحقیقاتی است، 216 هسته پردازشی اپترون (opteron) با بهره‌گیری از فناوری کلاستر بصورت موازی عمل می‌کنند.

این سامانه حافظه‌ای برابر 56 گیگابایت دارد و ظرفیت ذخیره سازی آن معادل 5800 گیگابایت است. این ابررایانه حداکثر توان پردازشی 860 میلیارد عمل در ثانیه را دارد. این در حالی است که در قوانین تجارت جهانی، ابرکامپیوترهای قوی‌تر از 190 میلیارد عمل در ثانیه، کالای راهبردی محسوب می‌شود و فروش آنها شامل تحریم می‌شود. با ساخت این سامانه که قوی‌ترین ابرکامپیوتر فوق سریع ساخته شده در خاورمیانه است، ایران به جمع چند کشور پیشرفته دارنده این فناوری می‌پیوندد.

جمالی، برای مقایسه این سیستم با سایت‌های معروف هواشناسی که در اینترنت پیش‌بینی‌های بلندمدت در مورد آب‌و‌هوای شهرهای کشورمان ارائه می‌دهند، می‌گوید: اولاً قدرت تفکیک این سیستم 30 کیلومتر در 30 کیلومتر است و می‌تواند برای هرکدام از این نقاط 50 پارامتر مثل میزان حجم بارش را به طور کمی به‌دست آورد، درحالی که پیش‌بینی‌هایی که در اختیار عموم است، همگی کیفی هستند.

جلال‌زاده، مدیر اجرایی مرکز تحقیقات پردازش‌های فوق‌سریع دانشگاه صنعتی امیرکبیر نیز درباره این طرح  به همشهری می‌گوید:‌ 2 سال پیش با حمایت وزیر راه، این طرح آغاز شد و چون طرف انجام کار دانشگاه است، طبق قانون، مناقصه‌ای برگزار نشد اما سازمان هواشناسی کلیه مراحل ترک مناقصه را انجام داد و مجوزهای قانونی را گرفت.

این طرح در سه فاز انجام شد، نخست، مطالعات و طراحی، سپس تامین قطعات و مونتاژ و پیاده‌سازی نرم‌افزار و درپایان مرحله بهره‌برداری آزمایشی که اکنون در این مرحله هستیم. کل این طرح 4 میلیارد ریال هزینه داشته که در مقابل نمونه‌های خارجی بسیار ارزان‌تر است، ضمن این که مهم‌ترین مزیت ساخت این ابرکامپیوتر در کشور، پشتیبانی آن توسط تیم داخلی است.

سیستم عامل مورد استفاده در این سامانه لینوکس است و یک نرم افزار نیز برای مدیریت، نظارت و کنترل سیستم توسط محققان مرکز تحقیقات پردازش‌های فوق‌سریع دانشگاه صنعتی امیرکبیر تهیه شده است.

همچنین مجموعه‌ای از نرم افزارهای کاربردی مانند MM5 و ARPS برای پیش‌بینی وضع هوا برروی این ابررایانه نصب و مورد استفاده قرار گرفته‌است. نتایج به‌دست آمده در این پروژه توسط کارشناسان شرکت‌های اروپایی به تایید رسیده است.

کد خبر 28342

برچسب‌ها

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز