به گزارش روابط عمومی معاونت امور اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران، در این نشست مدیرکل مطالعات اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران ضمن صحبت درباره «ملاحظات مطالعاتی آمایش محله‌ای» تاکید کرد: در پروژه های شهری هر چه میزان سرمایه گذاری در حوزه پژوهش و مطالعات بیشتر باشد؛ صرفه جویی و کاهش هزینه های سایر بخش ها را منجر می‌شود.
وی در خصوص طرح آمایش محله هرندی، ضمن اشاره به ضرورت همسویی مساله جامعه هدف با مساله شهرداری بر اهمیت نیازسنجی، ظرفیت سنجی و امکان سنجی و همچنین سنجش تاثیرات، بازخوردگیری و رضایت سنجی در جهت ایجاد این همسویی تاکید کرد.
مدیرکل مطالعات اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران با تاکید بر نگاه مشارکتی محله محور گفت: در انتخاب این دیدگاه به عنوان اساس اقدام هم به چالش های محیطی مانند تضعیف انسجام اجتماعی، تضعیف اعتماد اجتماعی، تضعیف احساس تعلق، بروز وضعیت آنومیک، کاهش سرمایه اجتماعی، انسداد بازتولید هویت توجه داشته ایم و هم به مبانی تئوریک و هم تجارب مدیریتی شامل مدیریت غیرمتمرکز، مدیریت جهادی، تغییر الگوی برنامه ریزی، راهبرد چندجانبه، مدیریت هوشمند منعطف و تقدم نگاه فرهنگی.
- تشریح ملاحظات مطالعاتی آمایش محله‌ای
وی با تشریح ملاحظات الگوهای مداخله اجتماعی اظهار داشت: مداخله باید توسط سازمان هایی صورت گیرد که به مردم نزدیک ترند، باید مبتنی بر مطالعات فراتحلیلی؛ کیفی؛ پدیدارشناسانه باشد. اجتماعات تعلق و علایق باید همزمان با هم، بالا به پایین و پایین به بالا شکل بگیرد. همچنین باید نیت اصلاح گری در نزد ارکان و اجزای مدیریت شهری تقویت شود.
محکی بر لزوم میانبر زدن بین تاریخ، هویت، انتخاب عقلانی و نفع فردی با واسطه های اخلاقی و فرهنگی تاکید کرد و افزود: در این مسیر به کمک کسانی نیاز داریم که می توانند با مهارت های شخصی و حمایت های سازمانی، به تغییر عادت واره ها در یک مسیر میانبر یاری رسانند.
مدیرکل مطالعات اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران با اشاره به ابعاد گوناگون تسهیلگری در الگوهای مداخله اجتماعی گفت: این ابعاد شامل تسهیل تولید و ترویج دانش (بنیادی، سیاستگذاری، کاربردی)؛ تسهیل گفت وگوها و تسهیل در فعالیت سمن ها می شود.
وی، مواردی چون لزوم مستندسازی مستمر و انتشار شبکه ای و آنلاین تمامی طرح ها، فعالیت ها، پیش بینی ساز وکار ارزیابی فرآیندهای اقدام و بازخوردگیری دائم به منظور اصلاح فرایندها و ضرورت اتخاذ استراتژی چندگانه و همزمان برای موفقیت در برنامه های توسعه را در این زمینه ضروری دانست.
محکی تصریح کرد: باتوجه به اهمیت مشارکت همه جانبه اعضای جامعه محلی، نخست باید حداقل فرصت های موجود مشارکت را شناسایی کرد و در مرحله بعد با حمایت از آنها و تعمیم و سرایت دادن آن در این زمینه گام برداشت. علاوه بر توسعه مشارکت معطوف به جامعه و شبکه سازی و سازماندهی و توانمندسازی؛ باید به درون سازمان نیز از نظر شناسایی توانایی های مرتبط، ساختارها، روش ها، روابط درون و برون سازمانی و ... نیز توجه ویژه داشت.
وی تاکید کرد: الگوی مناسب مداخله اجتماعی مشارکتی - محله محور؛ بهتر است کنش محور باشد تا ساحت محور و شایسته است مدیریت کریدورهای فضای ذهنی، احساسات و رفتار شهروندان محله هدف را بیش از مدیریت سازه ها و کالبدها مدنظر داشته باشد.
مدیرکل مطالعات اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران خاطرنشان ساخت: الگوی مناسب مداخله اجتماعی؛ بر آگاه سازی اجتماعی؛ جلب مشارکت ها؛ تقویت حس مسئولیت، تعهد، امید و سرزندگی و تاب آوری و پایداری اجتماعی تاکید دارد.
محکی، برخی از اهداف شهرداری از مداخله در محله هرندی را چنین برشمرد: ارائه نمونه عینی از پیاده سازی یک طرح انسان محور و اجتماع محور آمایش و توسعه، چرخش در نگرش مدیران شهرداری تهران در باره رویکرد اجتماعی و فرهنگی به توسعه شهری، قرار دادن محله هرندی (به عنوان مشکل خیزترین محله شهر) به مثابه پایلوت و نمونه ای از اقدام منطقی و درست برای سایر محله های شهر، نمایش عملی مدیریت جهادی نتیجه بخش در یک محدوده مشخص از شهر است و همچنین تمرین کار هماهنگ و منسجم درون سازمانی در تعامل با بیرون از سازمان، به طوری که خروجی آن فراتر از تغییرات کالبدی، حوزه های نگرش و رفتار را هم دربرگیرد.
- پیشگیری از آسیب های اجتماعی با افزایش مشارکت مردمی
زهرا زارع استاد جامعه شناسی و عضو هیئت علمی دانشگاه در خصوص عوامل موثر بر پروژه شیوع آسیب های اجتماعی سخنرانی کرد و با اشاره به نظریه های جامعه شناسانه در این زمینه راهبردهایی را برای تغییر نگرش عمومی در موضوع آسیب های اجتماعی ارائه داد.
وی با اشاره به نظریه «پنجره شکسته» گفت: بر اساس این نظریه بین ظاهر آشفته و بی نظم محیط زندگی و وقوع جرم پیوند مستقیمی وجود دارد و خوشبختانه شهرداری تهران با شناسایی این معضل درصدد بهسازی و مرمت فضاهای بی دفاع شهری برآمده و با اجرای پروژه هایی چون اتاف نیز در راستای کاهش مخاطرات محیطی گام برمی دارد.
این استاد دانشگاه بر لزوم آگاه سازی تخصصی در حوزه آسیب های اجتماعی و محل سازی در ارائه خدمات به آسیب دیدگان اجتماعی تاکید کرد و افزود: راهکارهای کاهش و کنترل آسیب های اجتماعی باید با رویکرد پیشگیری از جرم از طریق طراحی محیطی و همچنین رویکردهای اجتماع محور در حوزه آسیب ها صورت گیرد.
وی، اجرای برنامه ها بر اساس رویکردهای اجتماع محور را موجب افزایش سرمایه های اجتماعی، مشارکت مردمی، ظرفیت سازی و افزایش اعتماد شهروندان دانست و افزود: برنامه هایی که برای حل مسائل اجتماعی و کاهش فقر و آسیب ها اجرا می شود باید از پایین به بالا باشد و با درگیرسازی ساکنین محلی و بیان مشکلات از زبان آنان در صدد رفع آن برآمد.
زارع، بر اهمیت پیشگیری و کاهش آسیب های اجتماعی، افزایش مشارکت مردمی، کمک به توانمندسازی افراد آسیب دیده و آسیب پذیر و همچنین لزوم توسعه و حمایت از انجیوها به عنوان یکی از راهکارهای موجود در این زمینه تاکید کرد.
- ایجاد فرصت برای بهره گیری از امکانات آموزشی
در ادامه، سید حسن موسوی چلک رییس انجمن مددکاری اجتماعی ایران با ارائه تجربه خود در خصوص پروژه دروازه غار (محله هرندی) در سالهای گذشته، از برقراری ارتباط مستمر با مردم منطقه و تهیه پرسشنامه به منظور جمع آوری اطلاعات و شناسایی نیازها و مشکلات مردم، تدوین برنامه اولیه با محوریت خدمات بهداشتی، فرهنگی و اجتماعی در منطقه و تصویب در جلسه با حضور مسئولین ارشد دستگاه ها، حمایت بیشتر از افراد تحت پوشش این مناطق، ارائه خدمات بهداشت باروری و قد و وزن، برگزاری مسابقات ورزشی و سرگرمی برای کودکان، ارائه خدمات درمانی اعتیاد به عنوان بخشی از اقدامات انجام شده یاد کرد.
رییس انجمن مددکاری اجتماعی ایران بر لزوم ایجاد فرصت برای استفاده بیشتر از امکان آموزشی و مشارکت سازمان های غیردولتی در این زمینه، توجه و اولویت دادن به نیازها و مشکلات مردم منطقه، لزوم استفاده از ظرفیت ها سازمان های غیر دولتی و معتمدین محله، اجرای پروژه های اعتمادساز در مشارکت مردم، بلند مدت بودن این اقدامات، اعتقاد و همکاری مسئولین و تسهیل گری و ظرفیت سازی آنان در این نوع مداخلات، نهادسازی برای استمرار برنامه ها، اولویت بخشیدن به نیازها و مشکلات افراد دارای نیازهای خاص، توجه به شرایط فرهنگی، شناسایی خلاهای قانونی و توسعه خدمات اجتماعی، بهداشتی و فرهنگی و بهسازی و نوسازی محله تاکید کرد.
در پایان این نشست، بهسازی اجتماعی محله هرندی بر اساس رویکرد پدیدارشناسانه و کنش محور از سوی فهیمه حسین زاده (مدیر این پروژه) تشریح شد.
وی در سخنان خود بر لزوم شناسایی گودال های شهری آسیب، توجه به امور فرهنگی و زیرساخت های فضاهای کالبدی، بهره گیری از ورزش برای جذاب کردن فعالیت ها، اجرای برنامه های سلامت محور در حوزه های اجتماعی، روحی، معنوی و جسمی، برنامه های مخصوص بانوان در محور خانواده و همچنین اهمیت یکپارچه گرایی و همگرایی بخش ها تاکید کرد.
وی در پایان خواستار همکاری بین بخشی دستگاه ها و نهادهای مختلف با شهرداری تهران برای برقراری امنیت از طریق ساماندهی سکونت، مشارکت اجتماعی برای هویت محله، کاهش آسیب های اجتماعی و افزایش نظارت اجتماعی در محله هرندی شد.
نظر شما