مفاد طرح تلفیقی آتش‌بس‌ در یمن

به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، طرح احتمالی که گفته می‌شود ترکیبی از قطعنامه اخیر شورای امنیت و طرح هفت ماده‌ای سلطنت نشین عمان است، مورد توافق گروه‌های داخلی یمن از جمله انصارالله، علی عبدالله صالح، رئیس جمهوری پیشین و جریان‌های اسلام‌گرا همانند حزب اصلاح واقع شده است.

عبدربه منصور هادی، رئیس جمهوری مستعفی یمن و نیروهای همپیمان او نیز که از مواضع کشورهای عرب حوزه خلیج فارس به ویژه عربستان پیروی می‌کنند منتظر موضع‌گیری شورای همکاری خلیج فارس هستند و نظر مستقلی در رابطه با این طرح ندارند.

شورای همکاری خلیج فارس که با تحمل هزینه‌های سنگین نزدیک به یک ماه است مناطق مختلف یمن را بمباران می‌کند، پس از گذشت چهار هفته اکنون دیگر امید اولیه خود مبنی بر شکست زود هنگام نیروهای انصارالله را از دست داده و تمایل خود را برای مذاکرات سیاسی اعلام کرده است.

آخرین مورد از این ابراز تمایل از سوی ملک سلمان بن عبدالعزیز، پادشاه عربستان و در گفت‌وگوی تلفنی با ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه روی داد که سلمان در آن به پوتین تاکید کرده، ریاض از مذاکرات سیاسی برای حل بحران یمن استقبال می‌کند. وی پیشتر این مساله را در گفت‌وگو با شی جینپینگ، رئیس جمهوری چین و باراک اوباما، رئیس جمهوری آمریکا نیز مطرح کرده بود.

طرح احتمالی برای پایان درگیری‌ها در یمن در بردارنده قطعنامه اخیر شورای امنیت -به غیر از بندهای مربوط به تحریم- و طرح پیشنهاد‌ی عمان است که با پیگیری‌های برخی کشوره‌های منطقه به ویژه ایران به جریان افتاده است.

مهمترین بندهای این توافق احتمالی را که می‌تواند به درگیری‌ها در یمن پایان دهد، توقف حملات هوایی عربستان و تشکیل دولتی انتقالی با حضور تمامی گروه‌های سیاسی یمن است.

در این طرح همچنین عقب‌نشینی انصارالله و نیروهای همپیمان با آن از مناطقی که هم اکنون در تصرف آنهاست مد نظر قرار گرفته و از انصارالله خواسته شده تا سلاح‌هایی را که از پادگان‌های ارتش به غنیمت گرفته، به دولت بازگرداند اما به آنها این حق داده می‌شود تا سلاح‌هایی که متعلق به خودشان است را همچنان در اختیار داشته باشند.

چشم انداز بلند مدت این طرح خلع سلاح کامل گروه‌های یمنی از جمله انصارالله را نیز در نظر دارد و تاکید می‌کند که پس از بهبود اوضاع این گروه‌های شبه نظامی باید به شکل احزاب سیاسی به فعالیت خود ادامه دهند.

پیش بینی می‌شود انصارالله یمن برای توقف درگیری‌ها و قتل عام غیر نظامیان با باقی ماندن موقت منصور هادی در قدرت تا برگزاری انتخابات سراسری موافقت کند به این شرط که برخی کرسی‌های کابینه را در اختیار این گروه قرار دهند.

در طرح احتمالی بند‌هایی از قطعنامه شورای امنیت که به اعمال تحریم علیه انصارالله مربوط می‌شود گنجانده نشده. از جمله بندهای حذف شده بلوکه کردن دارایی‌های رهبران انصارالله و ممنوعیت داد وستد با آنهاست.

زمان قطعی توافق بر سر مفاد این طرح و جزئیات کامل آن مشخص نیست اما با توجه به تمایل شورای همکاری خلیج فارس و نیروهای انصارالله برای اجرایی کردن آن، پیش‌بینی می‌شود هرچه سریعتر به امضای طرف‌های ذی‌ربط برسد.

در همین راستا منابع دیپلماتیک در قاهره اعلام کرده‌اند که ظرف چند ساعت آینده توافقنامه آتش‌بسی در ریاض، جایی که منصورهادی در آنجا اقامت دارد قرائت خواهد شد که زمینه را برای آغاز گفت‌وگوهای سیاسی هموار می‌کند.

این منابع به رسانه‌های مصری گفته‌اند که قاهره در دو روز گذشته شاهد رایزنی‌های سیاسی فشرده میان ابوبکر القربی، وزیر خارجه پیشین یمن و فرستاده ویژه عبدالله صالح با مسئولان مصری بوده است.

روز گذشته و پس از انجام مذاکرات در قاهره سامح شکری، وزیر خارجه مصر سفری اعلام نشده به ریاض داشته است تا شرایط برای امضای توافقنامه آتش‌بس را فراهم کند و پس از چند ساعت بار دیگر به مصر باز گشته‌ است.

ابوبکر القربی که یکی از اعضای ارشد حزب کنگره ملی یمن به رهبری صالح نیز هست، علاوه بر مصر به جیبوتی، آمریکا، روسیه و انگلیس نیز سفر کرده بود و در خصوص چگونگی رسیدن به یک توافق برای توقف حملات عربستان با مسئولان این کشورها رایزنی کرده بود.

نیروهای وابسته به عبدالله صالح که از زبده‌ترین و مسلح‌ترین نظامیان یمنی هستند در کنار حوثی‌ها دو جریان اصلی درگیر با نیروهای نزدیک به منصور هادی محسوب می‌شوند.

منابع مصری گفته‌اند که به احتمال زیاد مذاکرات صلح که پس از آتش بس در یمن قرار است برگزار شود در جیبوتی و یا عمان خواهد بود و نمایندگان منصور هادی، علی عبدالله صالح و اعضای ارشد جنبش انصارالله در آن حضور خواهند داشت.