این درحالی است که در طول سالهای گذشته، میلیاردها دلار برای یارانه های روغن و شکر، صرف شده، اما هنوز یارانه مناسبی به محصولات لبنی اختصاص داده نشده است.
تازه ترین خبر نیز این است که در راستای اجبار برای عرضه محصولات لبنی کم چربی با نرخ دولتی، شرکتهای خصوصی میزان تولید شیرهای کم چرب را کاهش دادهاند و بیشتر تمایل به تولید محصولات پر چرب لبنی دارند.
در حال حاضر، صنایع شیرایران، تنها سازمان دولتی باقی مانده است که بخش عظیمی از بار تولید محصولات کم چرب را به دوش می کشد و با توجه به مقرون به صرفه نبودن نرخ تولید در مقایسه با نرخ عرضه، می رود تا دچار مشکلاتی در این زمینه شود.
در این رابطه، دکترسید مرتضی صفوی، مدیرکل دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت، به لزوم انجام اقدامات تازه برای حل بحران معتقد است و می گوید: قیمت گذاری محصولات لبنی امری نیست که در اختیار وزارت بهداشت باشد و مربوط به وزارت بازرگانی می شود، اما وظیفه ای که وزارت بهداشت به عنوان یکی از نهادهای مرتبط ایفا میکند، طرح موضوع
یارانه ها در شورای عالی سلامت است.
وی با اشاره به اقدامات پیشین وزارت بهداشت، میافزاید: ماپیش از این هم برای اختصاص یارانه به محصولات لبنی در شورای عالی سلامت طرح موضوع کرده و مسئله را این گونه بررسی کرده بودیم که می توان از محل یارانه ای که پیش از این به سهم شکر کارخانه های نوشیدنی داده می شد و اکنون برداشته شده است، قسمتی از اعتبار لازم برای شیر را تامین کرد، اما این طرح هم هنوز نهایی نشده است.
دکتر ربابه شیخ الاسلام، متخصص اپیدمیولوژی تغذیه هم با اشاره به لزوم در دسترس بودن محصولات کم چرب میگوید: با توجه به شیوع بالای بیماریهای قلبی-عروقی، دیابت و چاقی در کشور، دسترسی آسان افراد به محصولات لبنی کم چرب ضروری به نظر می رسد، چرا که چربی های موجود در شیر از نوع اسیدهای چرب اشباع هستند و لبنیات پرچرب، به جز برای کودکان که سنین رشد راسپری می کنند، به افراد دیگر توصیه نمی شود. بنابراین باید سیاستی وجود داشته باشد تا کارخانه ها به ساخت محصولات کم چرب تشویق شوند.
در همین حال، دکتر صفوی با اشاره به نیاز گروهی از افراد به مصرف لبنیات کم چرب راه حل کنونی را برخورد موردی برمی شمارد و با بیان اینکه لازم است که در اجرای این طرح ها به سود و زیان شرکت های خصوصی هم توجه شود چرا که ما نمی توانیم آنها را مجبور به تولید محصولاتی کنیم که سودآوری چندانی ندارد، میگوید: پس از اینکه مسئله کمبود کلسیم در اکثر افراد جامعه برای وزارت بهداشت محرز شده است، باید با استفاده از همکاریهای بین بخشی و اقدامات کارشناسی بین وزارت بازرگانی، سازمان مدیریت و برنامه ریزی و جهاد کشاورزی به نتایج کاربردی تری دست بیابیم و با همکاری، مسئله را حل کنیم.
دکترشیخ الاسلام نیز معتقد است که تنها ارگان های دولتی هستند که می توانند اقدامات موثر در این زمینه را حمایت کنند و بخش خصوصی تنها می تواند به محاسبه راهکارهای عملی برای اجرای طرح بپردازد.
او همچنین میگوید: لبنیات پرچرب می تواند دغدغه ارگان هایی چون اداره بیماریهای غیرواگیر و انجمن های پیشگیری از بیماریهای قلبی-عروقی نیز باشد، چرا که طیف وسیعی از مصرف کنندگان محصولات لبنی کم چرب را بیماران قلبی عروقی که از بالا بودن
چربی های خون رنج می برند، تشکیل می دهند.
البته به نظر میرسد در چند هفته گذشته وزارت بازرگانی قدم های مثبتی هم برداشته است، از جمله آن که سهمیه شیر یارانه ای استان تهران را از 1200 تن به 1300 تن در روز افزایش داده است.
مهندس عباس احمدی، معاون استاندار تهران هم با اشاره این اقدام مثبت، می گوید: جهاد کشاورزی استان تهران نیز بنا به توافقات انجام گرفته 45 تن دیگر به صورت روزانه وارد عرصه توزیع خواهد کرد.
معاون برنامه ریزی استانداری تهران در جلسه ستاد تنظیم بازار استان تهران با انتقاد از نحوه توزیع نامناسب شیر در مناطق شهر تهران و برخی از شهرستانهای استان می افزاید: متاسفانه صف های دریافت شیر صحنه های ناراحت کننده ای را به وجود آورده که رفع این مشکل با یک برنامه ریزی و توزیع قابل رفع است.
به هر ترتیب، به گفته کارشناسان، رعایت نکات بهداشتی و سلامت از سوی افراد، مستلزم سال ها فرهنگ سازی و صرف هزینه های هنگفتی از سوی متولیان امربهداشت درهرجامعه ای است.
مثلا موضوع مصرف محصولات لبنی، چگونگی پیشگیری از کمبود کلسیم و بیماری هایی نظیر پوکی استخوان از طریق افزایش مصرف لبنیات و لزوم انتخاب مناسب انواع مختلف محصولات لبنی برای گروههای سنی خاص، از موضوعاتی است که چندین سال طول کشیده تا با پخش برنامه های آموزشی در رسانه های جمعی، فرهنگی برای مصرف روزانه شیر در کشور را جا انداخته است و اکنون باید شرایط را برای دسترسی مردم به این محصولات فراهم کرد.