کاهش سن پوکی استخوان در زنان ایرانی

این مسئله هم به نوبه خود باعث شده سن پوکی استخوان در زنان ایرانی به 35 سال کاهش یابد.

دکتر احمدرضا درستی، متخصص تغذیه و رئیس انستیتو تحقیقات تغذیه و صنایع غذایی ایران، با تایید این خبر می‌گوید: در پی مطالعاتی که طی سالهای 79تا 81 در انستیتو انجام شد، ما به این نتیجه رسیدیم که بیشترخانواده‌های ایرانی با کمبود کلسیم مواجه هستند، اما این آمار بالا یعنی 90درصد، از آنجایی به دست آمده است که RDA (جیره غذایی روزانه) برای کلسیم در سال‌های اخیر بالا رفته است و نه تنها در ایران که در تمام دنیا شاهد آمار بالایی از افراد هستیم که به این  کمبود دچار هستند. یعنی اگر قرار بود معیار سنجش RDA قدیمی‌باشد، این کمبود این‌قدر بالا نبود.

دکترسیدمرتضی صفوی، مدیرکل دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت نیز با اشاره به تحقیقاتی که در سال61 انجام شده و در گزارش بررسی مصرف انستیتو تغذیه که تمام کشور را دربر می‌گیرد نیز آمده است می‌گوید: براساس این مطالعات، متوجه شدیم که دریافت لبنیات و در نتیجه آن، کلسیم دریافتی بالای 90درصد افراد کم است و تنها 10درصد از افراد جامعه به میزان کافی، کلسیم دریافت می‌کنند.

وی در ادامه به عوارض خطرناک ناشی از این کمبود اشاره می‌کند و می‌گوید: خبر بدی که ریشه در این کمبود کلسیم گسترده دارد، این است که سن پوکی استخوان در زنان ایرانی به 35 سال کاهش یافته است و اکثر این خانم‌ها با پوکی استخوان وارد دهه چهارم زندگی شان می‌شوند.

صفوی در پاسخ به این سؤال که پس ازآگاهی از این آمارها، وزارت بهداشت چه راهکارهایی را برای بهبود دریافت کلسیم در افراد انجام داده است به همشهری می‌گوید: ما به عنوان اولین قدم، فرهنگ‌سازی را شروع کردیم چرا که معتقدیم هر اصلاحی در نتیجه فرهنگ‌سازی صحیح و اطلاع رسانی  مناسب، هم نتیجه بخش خواهد بود و هم تثبیت خواهد شد.

وی در ادامه به اقدامات دیگر وزارت بهداشت از جمله تغییرنوشیدنی‌های مورد استفاده در ادارات دولتی اشاره می‌کند و می‌گوید: طبق مصوبه شورای عالی سلامت و امنیت غذایی که رئیس جمهور، ریاست آن و وزیر بهداشت، سمت دبیری آن را به عهده دارد، از دی ماه سال 1384به بعد، دوغ جایگزین نوشابه در ادارات دولتی شد و از آن زمان تا به حال، نوشیدنی‌های شیرین گازدار جایگاهی را در میان نوشیدنی‌های مورد استفاده در ادارات دولتی ندارند؛ بنابراین، هم یکی از منابع مفید دریافت کلسیم یعنی دوغ را وارد برنامه غذایی افراد کردیم و هم از سوی دیگر یکی از عوامل پیشگیری از جذب کلسیم  و بروز پوکی استخوان راکه همان نوشیدنی‌های شیرین گازدار است، حذف کردیم.

صفوی به عنوان اقدام دیگر وزارت بهداشت، از برنامه شیر مدرسه یاد می‌کند و می‌افزاید: در حقیقت برنامه توزیع200میلی‌گرم شیر، به صورت یک روز در میان، طرحی است که برای کودکان سنین دبستان به اجرا در آمده است و چون این بچه‌ها در سنین رشد هستند و از گروه‌های در معرض خطر به شمار می‌آیند، دریافت شیر می‌تواند تا حدودی کمکی برای جبران کمبود کلسیم باشد.

دکتر درستی هم در اشاره به گروه‌های در معرض خطر به دو گروه اشاره می‌کند و می‌گوید: هم کسانی که نیاز بالاتری به ماده مغذی کلسیم دارند و هم افرادی که در سنین رشد و نمو قرار دارند در صورت دریافت کمتر از حد توصیه شده کلسیم، در معرض خطر هستند که از این افراد می‌توان به زنان باردار، شیرده و کودکان در حال رشد اشاره کرد و اولویت برنامه‌های اصلاحی هم باید بر این افراد متمرکز شود.

اما، صفوی، مدیرکل دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت، به این سؤال که برای مادران باردار و شیرده چه اقدامی‌صورت گرفته است، بازهم به فرهنگ سازی و اطلاع رسانی در رسانه‌های ارتباط جمعی فراگیر اشاره می‌کند و البته در پی آن خبر از آغاز غنی سازی محصولات لبنی از جمله شیر با کلسیم و ویتامین D می‌دهد.

به گفته صفوی، تسهیلاتی هم برای شرکت‌های تولیدکننده این مواد غذایی غنی شده از جمله صدور مجوز سریع و اجازه قیمت گذاری بالاتر از محصولات لبنی معمولی، ایجاد شده است تا شرکت‌های تولیدکننده هم به این غنی سازی ترغیب شوند که البته مدیرکل دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت تاکید می‌کند در این زمینه جای کار زیادی وجود دارد.

این در حالی است که دکتر درستی پیش از این، در اشاره به مطالعات تکمیلی انستیتو تحقیقات تغذیه در زمینه راهکارهای مناسب برای جبران کمبود کلسیم، به طرحی اشاره کرده و گفته بود: ما در بررسی طرح غنی‌سازی شیر و آبمیوه‌ها به این نتیجه رسیده‌ایم که نتیجه به دست آمده در حد انتظار ما از این طرح نبوده است و دریافت کلسیم از راه آبمیوه‌ها و شیر، احتیاج به بررسی‌های بیشتری دارد.

در این میان و با توجه به فعالیت‌های وزارت بهداشت در راستای ارائه راهکارهای عملی برای جبران کمبود کلسیم در خانوارهای ایرانی و گنجاندن منابع غذایی حاوی کلسیم در برنامه روزانه افراد، به نظرمی‌رسد چیزی که اهمیت بیشتری دارد، گذشته از پرداختن به شیوه‌های تبلیغاتی مفید در راستای افزایش سرانه مصرف مواد لبنی و مواد غذایی حاوی کلسیم، هماهنگی‌های بین بخشی و حتی اختصاص یارانه به محصولات لبنی است تا این کمبود در سال‌های آینده برطرف شود.