دكتر پرويز گرشاسبي، معاون آبخيزداري، امور مراتع و بيابان سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخيزداري كشور با اعلام اين خبر به همشهري گفت: براساس تصاوير ماهواره‌اي بيش از 150هزار هكتار از اراضي حوضه آبخيز درياچه اروميه مستعد تبديل شدن به كانون بحران گردوغبار است برهمين اساس، 3شركت مشاور براي مطابقت دادن تصاوير ماهواره‌اي با محدوده‌هاي مورد نظر از 20روز قبل كار خود را در منطقه آغاز كرده‌اند و طي 20روز آينده ابعاد اين كانون‌ها به‌طور دقيق مشخص مي‌شود.
آنطور كه گرشاسبي مي‌گويد در اين مطالعات قرار است علاوه بر تعيين محدوده‌هاي توليد گردوغبار، اطلاعات ديگري از قبيل ميزان شوري خاك، وضعيت پوشش گياهي، وضعيت چراي دام و وضعيت آب‌هاي زيرزميني مشخص شود تا براساس آن، اقدامات لازم براي احياي پوشش گياهي و مهار كانون‌هاي گردوغبار انجام گيرد.
وي علت شكل‌گيري كانون‌هاي گردوغبار در محدوده درياچه اروميه را ناشي از عقب نشيني آب درياچه، افت سفره‌هاي زيرزميني آب، دام مازاد در مراتع و تغيير اقليم عنوان مي‌كند و يادآور مي‌شود هيچ تصوري از ايجاد كانون بحران گردوغبار در محدوده درياچه اروميه وجود نداشت زيرا اين منطقه، منطقه بياباني نيست و در چنين مناطقي انتظار بيابان‌زايي وجود ندارد ؛ با وجود اين، ستاد احياي درياچه اروميه به استناد تصاوير ماهواره‌اي از شكل‌گيري 150هزار كانون گردو غبار در منطقه خبر داد و در پي آن، اقدامات اجرايي براي مهار اين كانون‌ها در دستور كار سازمان جنگل‌ها ومراتع قرار گرفت.به گفته گرشاسبي، فعاليت‌هاي انساني باعث بروز پديده بيابان‌زايي در محدوده درياچه اروميه شده‌است.
معاون آبخيزداري، امور مراتع و بيابان سازمان جنگل‌ها افزود: عمليات اجرايي احياي پوشش گياهي در حوضه اروميه از سال قبل آغاز شد و درنيمه دوم سال گذشته، عمليات احياي پوشش گياهي در محدوده‌اي به وسعت تقريبي 8هزار هكتار از مراتع تخريب شده حاشيه درياچه به اجرا درآمد.
او درباره عرصه‌هايي كه درآن عمليات احياي پوشش گياهي اجراشده است گفت كه اين مناطق بخش‌هايي از مراتع تخريب شده حاشيه درياچه اروميه بود كه خارج از حريم زيست‌محيطي درياچه و در حد فاصل اراضي كشاورزي و محدوده زيست‌محيطي درياچه واقع شده است.
آنطور كه گرشاسبي مي‌گويد اقدامات اجرايي براي مهار 8هزار هكتار كانون گردوغبار در قالب طرح‌هاي مختلف ازجمله پخش رواناب، احياي پوشش گياهي با گونه‌هاي بومي، نهال كاري با استفاده از گونه‌هاي بومي سازگار با زيست‌بوم، مديريت چرا و ساماندهي دام به اجرا درآمده ضمن آنكه بخشي از اين عمليات در قالب طرح ترسيب كربن با هدف توانمندسازي روستاييان در حال اجراست.
به گفته وي، 2ايستگاه پايش فرسايش بادي هم در اين مناطق در حال تاسيس است. اين مقام مسئول درسازمان جنگل‌ها درباره اعتبارات تخصيص يافته براي مهار كانون‌هاي گردوغبار در اطراف درياچه اروميه هم گفت كه سال گذشته 15ميليارد تومان اعتبار از طرف ستاد احياي درياچه اروميه به اين امر اختصاص‌يافته و درسال‌جاري نيزقرار است 35تا 50ميليارد تومان اعتبار ديگر از سوي اين ستاد براي مهار كانون‌هاي گردوغبار در اختيار سازمان جنگل‌ها ومراتع قرار بگيرد.
- احياي پوشش گياهي با گونه‌هاي بومي
پيش ازاين دكتر حسين آخاني، استاد زيست شناسي دانشگاه تهران درباره احياي پوشش گياهي اطراف درياچه اروميه به همشهري گفته بود كه سازمان جنگل‌ها و محيط‌زيست قبل از هر اقدامي براي احياي پوشش گياهي، بايد چراي دام در اطراف درياچه را كنترل كنند.
آخاني در همان گفت‌وگو تأكيد كرده بود: حفظ پوشش گياهي موجود بايد اولويت اول سازمان حفاظت محيط‌زيست و سازمان جنگل‌ها باشد، سپس اين دو سازمان مي‌توانند با مطالعه دقيق، امكان كشت گياهان بومي را بررسي كرده تادرصورت مناسب‌بودن وضعيت، نسبت به كاشت گياهان بومي اقدام كنند. استاد دانشگاه تهران با هشدار نسبت به احياي پوشش گياهي با گونه‌هاي غيربومي تصريح كرد:اگر كشت گياه موفق نباشد عمليات صورت گرفته براي كاشت نتيجه معكوس خواهد داشت و به توليد ريزگرد دامن مي‌زند.
اين پژوهشگر گياه‌شناس درادامه يادآور شد: ايجاد پوشش گياهي نيازمند 4لايه مطالعاتي است كه طي آن بايد «كميت و كيفيت پوشش گياهي»، «شوري خاك در كل منطقه»، «وضعيت آب‌هاي زيرزميني» و«كاربري اراضي منطقه كه در كجا كشاورزي صورت مي‌گيرد، كجا معدنكاوي مي‌شود و كجا چراي دام وجود دارد» به‌طور كامل بررسي و مطالعه شود وبراساس نتايج اين مطالعات، نقاط مستعد براي اجراي عمليات بيو مكانيكي با هدف كنترل ريزگرد انجام شود.
كارشناس مسئول زيستگاه‌هاي خشك اداره كل حفاظت محيط‌زيست آذربايجان غربي هم روز گذشته به ايرنا گفت : طرح تثبيت شن‌هاي روان در 400هكتار از اراضي جبل كندي در حوضه درياچه اروميه اجرا مي‌شود. حجت جباري مي‌گويد كه شن‌هاي روان 58هزار هكتار از اراضي كشاورزي اين منطقه را تهديد مي‌كند.
نظر شما