به گزارش خبرنگار همشهري آنلاين، دكتر مهدی محسنیان راد در نشست بين‌المللي «سلامت و سبك زندگي: فرهنگ و فضاي مجازي» در دانشكده مطالعات جهان دانشگاه تهران كه با عنوان «پیامدهای نابرابری جهانی در دوفضایی شدن» سخنراني مي‌كرد، با اشاره به تقسیم‌بندی دوگانه فضای واقعی و فضای مجازی و نظریه «دو فضایی شدن جهان» دكتر سعيدرضا عاملی و همچنين تقسیم‌بندی سه‌گانه شبکه‌های اجتماعی شامل دوران قبل از ابزارهای ارتباطات راه دور (نسل اول)، ارتباطات شبکه‌ای در دوران حضور همگانی پست، تلگراف و تلفن (نسل دوم) و شبکه‌های اجتماعی موجود در فضای وب (نسل سوم)، گفت: بر اساس یافته‌های آماری در حال حاضر، کشورها در جهان معاصر، بر اساس سهم حضور هر یک از اين سه نسل به سه دسته قابل تقسیم هستند.
استاد ارتباطات دانشگاه امام صادق (ع)، در برشمردن اين سه دسته از كشورها به کشورهایی که «اکثریت جمعیت آنان در شرایط نسل اول به سر می‌برند»، «كشورهایی که اکثریت جمعیت در شرایط نسل دوم، در کنار دو اقلیت نسل اول و نسل سوم هستند» و «کشورهایی که در کنار دو اقلیت نسل اول و دوم، اکثریت جمعیت در شرایط نسل سوم زیست می‌کنند» اشاره كرد و افزود: با این دسته‌بندی، می‌توان گفت که اکثریت جمعیت دسته اول و دوم، عملاً «فضای مجازی» را تجربه نکرده و اصولاً مشمول پیامدهای دوفضایی شدن نشده‌اند.
دكتر محسنيان راد تصريح كرد: اگرچه اکثریت جمعیت کشورهای هر دو دسته اول و دوم فقط در «فضای واقعی» به سر می‌برند، اما گویی با توجه به تفاوت ارتباط مستقیم با غیرمستقیم، فضای ارتباط‌گران دسته اول واقعی‌تر از دسته دوم است و مشابه همین وضعیت را می‌توان در کشورهایی دید که اگرچه اکثریت جمعیت‌شان در شرایط نسل سوم زیست می‌کنند، اما جمعیتی که «فضای مجازی» آن‌ها از اینترنت پرسرعت، با پهنای بالا و فاقد فیلترینگ ساخته شده است، متفاوت با کشورهایی است با همان درصد جمعیت، اما محاط در اینترنت با پهنای کم، سرعت کم و در معرض فیلترینگ.
وي با بررسي نابرابري جهاني از منظر سه نظريه «اكوسيستم يا بوم‌سازگان ارتباطي»، «سه گونه‌اي شبكه‌هاي اجتماعي» و «فضاي مجازي و دوفضايي شدن جهان»، گفت: اصطلاح بوم‌شناسي رسانه‌اي در سال 1970 ميلادي به كار برده شد و مبين روابط نمادين ميان مردم، فناوري‌هاي رسانه‌اي آنان و شيوه مصرف آن فناوري‌هاست. در سال 2014 اصطلاح جديدي به نام اكوسيستم ارتباطي مطرح شد به اين معنا كه همان طور كه اكوسيستم هاي مختلفي داريم، در دنياي معاصر نيز اكوسيستم‌هاي ارتباطي مختلفي داريم و آدم‌ها در آن اكوسيستم زندگي مي‌كنند.
محسنيان راد افزود: به تقليد اكوسيستم كه حاصل تعامل ارگانيسم، ماده و انرژي است، اكوسيستم ارتباطي عبارت است از تركيب پيام توده شده، ابزار و وسايل ارتباطي و تمام هنجارهاي نوشته و نانوشته و قانون و غيرقانون. اكوسيستم كشورهاي مختلف اسلامي اعم از كشورهاي مختلف اسلامي، در حال توسعه و توسعه يافته، با يكديگر فرق مي‌كند چون عوامل اكوسيستم گاهي به‌روز تركيب مي‌شوند.
اين استاد ارتباطات با بيان اينكه اكوسيستم در نظام‌هاي غيردموكراتيك «اجباري» است، خاطرنشان كرد: يك نابرابري اكوسيستم ارتباطي در دنياي معاصر وجود دارد كه کاهش اين نابرابری جهانی منوط به «امکانات و اراده ملی» و «امکانات و اراده فردی» است.
نظر شما