در این نشست علاوه بر نویسنده، دکتر محمد دهقانی و دکتر مسعود جعفری به بیان دیدگاه پرداختند. در این نشست کتاب مذکور تلفیقی هنرمندانه از تحقیق و نقد دانسته شد.
کامیار عابدی گفت: کتاب «مقدمه‌ای بر شعر فارسی در سده‌ی بیستم میلادی» ساختار پیچیده‌ای ندارد و کوشیده شده دور از پیچیده‌نویسی باشد. تلاش اصلی من بر ساده‌نویسی مبتنی بوده است. کتاب بین سال‌های ۱۳۸۲ تا ۱۳۸۴ نوشته شده است و نشر آن به‌تأخیر افتاد. بخش نخست کتاب مروری دارد بر تاریخ ایران از دوره‌ی قاجاریه تا پایان جنگ تحمیلی حزب بعث عراق علیه ایران. تلاش کردم در آن روایتی سرراست از این مقطع تاریخی ارائه کنم. ممکن است این فصل برای اهل تحقیق اطلاعات نویی نداشته باشد؛ اما حتما برای کسانی که در این زمینه مطالعه نکرده‌اند، مفید خواهد بود.
این پژوهشگر حوزه‌ی شعر معاصر با بیان اینکه «حرف اصلی من مبتنی بر جریان‌های اصلی هر دوره است و کوشیده‌ام نحوه‌ی شکل‌گیری نحله‌ها را توضیح بدهم و از نظر محتوا و زبان، تفاوت‌شان را با گروه‌های دیگر بنمایانم» افزود: در فصل دوم که تحلیل تاریخی و جریان‌شناختی از شعر فارسی ارائه شده، خواستم در فشرده‌ترین و خواندنی‌ترین شکل مخاطب را در جریان مسائل این مقطع قرار بدهم. در انتخاب زیرفصل‌ها هم جریان‌ها و موضوعات مهم انتخاب شده است. می‌شد جزئیات بیشتری را برگزید، اما ممکن بود حالت یکدستی کتاب از بین برود و فقط برای پژوهشگران مفید باشد. در فصل سوم، ۲۵ شاعر انتخاب شده و در هر فصل نمونه‌ای از مهم‌ترین آثارش آمده و شعرهایش تحلیل شده است.
عابدی در باره‌ی شیوه‌ی تحقیقش خاطرنشان کرد: روش من در بررسی شاعران، قدری با آنچه در ایران جریان غالب شده است، فرق دارد. من سنت‌گرایانه کار می‌کنم و شیوه‌ی کارم آمیزه‌ای است از نقد عملی، محتوا و زبان هر شاعر. البته استفاده از این روش در دو دهه‌ی اخیر کمرنگ شده و منتقدان به سوی مباحث نظری کشیده شده‌اند. من منکر روش‌های نظری و نو نیستم، اما این مباحث را تا جایی می‌پذیرم که برای کارم مفید باشد. انطباق دادن نظریه‌ها با آثار، گرهی از کار ما نمی‌گشاید. مقدار زیادی از مطالب این کتاب حاصل پژوهش روی جزئیات است. با دو دهه کار مدام بر روی شعر معاصر منابع دست‌اول بسیاری گرد آورده‌ام که در واقع آنها را دستمایه‌ی نوشتن کتاب قرار داده‌ام. تلاش دیگر من بر واقع‌بینی و انصاف مبتنی بود و سعی کردم تا جایی که می‌شود، از مسیر انصاف و تعادل خارج نشوم.
«کتاب حاضر از نظر من اثر مهمی است و تمرکز نویسنده در زمینه‌ی پژوهشی بر روی یک موضوع ستودنی است.» محمد دهقانی با بیان نکته‌ی فوق تصریح کرد: در واقع این اثر مجموعه‌ی تجربه‌ها، تحلیل‌ها و تأمل‌های ایشان است درباره‌ی شعر معاصر فارسی که با زبانی موجز و مفید نوشته شده است. وارد نشدن کتاب به دنیای نظریه‌پردازی از امتیازهای روشن کتاب است. نگاه مؤلف نگاه مستقلی است که تحت تأثیر مکاتب و نظریه‌های رنگارنگی که با زبان نپخته به فارسی ترجمه می‌شوند، قرار ندارد. چرا باید مدام بکوشیم تاریخ شعر فارسی را با این نظریه‌ها انطباق دهیم و تحلیل کنیم؟
دهقانی یادآور شد: هیچ سطری از این کتاب نیست که حالت انشا‌ءنویسی پیدا کرده باشد و در آن اطلاعات ارزشمندی ارائه نشود؛ هرچند ایجاز نویسنده گاه مخل معنا نیز شده است. کامیار عابدی توانسته است در یک دوره‌ی صد ساله، از ادیب‌الممالک فراهانی تا فروغ فرخزاد را بررسی کند و به‌باور من ۲۵ شاعری که وی برگزیده است، انتخابی است هوشمندانه. این کتاب دو گروه مخاطب خواهد داشت: نخست مخاطب عام و دوم مخاطب دانشگاهی. به‌باور من این اثر منبعی مهم در بین کتاب‌های کمک‌درسی دانشگاهی خواهد بود.
دکتر مسعود جعفری ویژگی‌های آثاری که پیشتر در زمینه‌ی نقد و بررسی شعر معاصر نوشته شده است را به شرح زیر برشمرد: ۱. غلبه‌ی گرایش چپ ایدئولوژیک، درحالیکه این صف‌بندی متعلق با گذشته است، امروز هم کسانی بر اساس همان تقسیم‌بندی دهه‌ی چهلی به سراغ تاریخ شعر معاصر می‌روند. ۲. داشتن گرایش محفلی و فردی. ۳. غلبه‌ی ژورنالیسم: نقد دانشگاهی و علمی در ادب معاصر به‌قدری ضعیف بوده که صحنه‌گردانان ادبیات معاصر، اغلب، ژورنالیست‌ها بوده‌اند. ۴. بسیاری از منتقدان ما منتقد حرفه‌ای نبوده‌اند؛ یعنی خود شاعر و داستان‌نویس بودند و می‌کوشیدند نگاه ادبی خود را ترویج دهند. ۵. نظریه‌زدگی؛ یعنی برداشتن یک نظریه و انطباق دادن مکانیکی اثر ادبی با آن. ۶. کوتاه شدن دیوار نشر.
جعفری تصریح کرد: کتاب «مقدمه‌ای بر شعر فارسی در سده‌ی بیستم میلادی» در چنین فضایی، به‌دست فردی متخصص نوشته شده است و از آفات مذکور دور است. این اثر تلفیقی است هنرمندانه از تحقیق و نقد.
نظر شما