آلودگی نوری در حقیقت عبارت است از افزایش روشنایی در آسمان شب.
تا بهحال آسمان شب تهران یا شهرهای بزرگ را با آسمان شب کویر یا نقاط دورافتاده از شهرها مقایسه کردهاید؟ آلودگی هوا باعث شکست و انکسار نور در جو و در لایههای نزدیک سطح زمین میشود و همین امر باعث میشود که عملا تعداد بسیار محدودی ستاره در آسمان شهرهای بزگ قابل رویت باشد.
شاید در نگاه اول بگویید: «خب، این یکی از آلودگیهای لوکس است که تاثیر چندانی بر زندگی ما و محیط زیست ندارد.
برای دیدن ستارهها هم به کویر میرویم!» ولی واقعا اینطور نیست. آلودگی نوری تاثیرات وجشتناکی روی محیط زیست و بهخصوص زندگی گیاهان، جانوران و پرندگانی دارد که در شهرها و یا نزدیک محیطهای شهری زندگی میکنند.
با وجود اینکه بسیاری از مردم دنیا به شمار کم ستارگان قابل رویت در آسمان شهرها اهمیت نمیدهند، اما ستارهشناسان و طرفداران حفاظت از محیط زیست از اهمیت مسئله اتلاف نور که موجب روشن شدن آسمان شهرها شده است باخبرند.
آلودگی نوری نه تنها باعث از بین رفتن جلوه آسمان شب در حومه شهرها شده، بلکه نشانگر میزان انرژی و پولی است که به دلیل استفاده نامناسب از منابع روشنایی به هدر میرود.
برای نشان دادن این پدیده به مردم و کمک به بررسی آن، آزمایشی جهانی در نظر گرفته شدهاست.
به گزارش سایت نجوم، بنیاد ملی علوم آمریکا (National Science Foundation) روی این آزمایش که به وسیله «یو سی ای آر» (University Corporation for Atmospheric Research) اجرا میشود سرمایه گذاری کرده است. اسم این آزمایش «شمارش بزرگ ستارگان» است.
با شرکت در پروژه جهانی «شمارش بزرگ ستارگان» میتوانید به سنجش آلودگی نوری در محل زندگی خود و نهایتا در کل جهان کمک کنید.
انجام این کار بسیار آسان است و شما هم می توانید ستارهها را بشمارید! این پروژه در ۲ هفته نخست ماه اکتبر (تا ۲۳ مهر ماه) اجرا میشود و به بررسی میزان آلودگی نوری و شمار ستارگان در یک شب پرستاره میپردازد. انجام این آزمایش بسیار آسان است.
شما میتوانید با مراجعه به وبسایت «شمارش بزرگ جهانی ستاره ها» (Great World Wide Star Count) از نقشههای موجود متناسب با موقعیت محل زندگیتان پرینت بگیرید.
در این دو هفته، ساکنان نیم کره شمالی صورت فلکی دجاجه و ساکنان نیم کره جنوبی صورت فلکی قوس را مورد بررسی قرار خواهند داد.
برای هر صورت فلکی 7نقشه در نظر گرفته شده است که هر یک تا حد قدری خاصی ستارگان آن صورت فلکی را نشان میدهد. نیازی به شمارش تمام ستارگان یک صورت فلکی نیست.
کافی است پس از تاریک شدن هوا از منزل خارج شده و نقشهای که بهترین مطابقت با صورت فلکی مذکور را دارد مشخص کنید؛ یا این که مشخص کنید کم نورترین ستارهای که در صورت فلکی میبینید در کدام نقشه موجود است، سپس گزارش خود را به سایت پروژه بفرستید. انجام این کار بسیار ساده است و با انجام آن میتوانید سهمی در این پروژهی جهانی داشته باشید.