این کنفرانس دو روزه با حضور پژوهشگران، معماران، مهندسان، کارشناسان و دانشجویان و با شرکت 16 سخنران داخلی و خارجی، شامل 10 سخنران از کشورهای انگلستان، آلمان، پرتغال، ژاپن، چین، استرالیا، هلند و شش سخنران از کشورمان برپا شد. تلاش در جهت توسعه پایدار به صورت جامع با اتکا بر استفاده بهینه از همه امکانات و توانمندیها در معماری از جمله اهداف برپایی این کنفرانس عنوان شده است.
پروفسور «برنارد لچ» یکی از سخنرانان این کنفرانس مقاله خود را با عنوان «پیشنهاد یک بوم شهر ایرانی جدید با استفاده از دانش هزاران نسل ساکن در کویر» ارائه داد.
«لچ» سخنرانیهای متعددی در تهران و اصفهان داشته و ساختمانهای بومی متعددی را در شهرهای کویری در سال 1977 مورد مطالعه و بررسی قرارداده است. وی بعد از 27 سال بازگشت به ایران، با مشاهده آثار باستانی اسلامی و فرهنگ ایرانی که به خوبی محافظت شدهاند، خرسندی خود را ابراز کرده است.
به اعتقاد «لچ» بدون شک نیاز شدید به جابجایی با واگنهای حمل و نقل با مقیاس کوچک در مراکز قدیمی شهر و همچنین شهرهای در حال رشد که دچار کمبود حمل و نقل عمومی هستند را باید پذیرفت.
دود منتشره در هوا ناشی از موتوسیکلتها، توسط اکسایش شدیدی که بر اثر تابش فرابنفش قوی آفتاب در ایران سطحی متجاوز از هزار متر ارتفاع تاثیرگذارتر شده است.
توسعه آشکار سه دهه اخیر برای اکولوژیستهای شهری بحث برانگیز بوده و آنها همچنین معماری ایرانی و خرد طراحی شهری اسلامی را در مناطق کویری مورد تحسین و تمجید قرار میدهند. براین اساس، این کارشناس اتریشی ساخت یک «بوم شهر» تجربی را، نه در فاصلهای دور از مناطق پرتراکم اصلی ایران، بلکه در جایی که از سیستم حمل و نقل عمومی کارآمد نیز بهره میگیرد را پیشنهاد میکند.
این پیشنهاد باید مزیتهای خانههای سنتی و ویژگیهای اصلی طراحی شهری اسلامی را به خصوص آنهایی که از لحاظ انطباق اقلیمی و اجتماعی و از نظر دانش علمی امروزی کاربردیتر هستند، نشان دهد. پروفسور اردشیر مهدوی نیز یکی دیگر از سخنرانان این کنفرانس با موضوع «رویکرد تجربی به مطالعه علمی معماری سنتی» به ارائه مقاله پرداخت.
به نظر این کارشناس، تمام ساختمانهای سنتی در سراسر جهان دارای ویژگیهای طراحی هوشمندانهای هستند که در روند تاریخی انطباق با شرایط اقلیمی محلی و موقعیتهای اجتماعی شکل گرفته و متعاقباً بهبود یافتهاند. به منظور اینکه این دانش طراحی در دسترس معماری امروزی قرار گیرد، درک کاملی از عملکرد ساختمانهایی که سازگار با محیطزیست هستند، ضروری به نظر میرسد.
مهدوی در مقاله خود به یک تلاش تحقیقاتی مداوم برای جمعآوری اطلاعات اقلیمی و محلی و اجرایی ساختمان در ارتباط با تعدادی از ساختمانهای سنتی در کشورهای آفریقای شمالی و مدیترانهای تاکید و اشاره کرد.
پروفسور جورج کانزرایتیس معمار و مدرس انگلیسی نیز در مقاله خود این نکته را یادآور شد که معماری میتواند برای پایداری و بقای خود، فرآیندهای طبیعت را سرمشق قرار دهد.
وی که با موضوع «بوم (ریختشناسی تکوینی)» سخن میگفت، اظهار داشت: معماری ابتدا به حالت دینامیک و انطباقی درآمده و سپس ویژگیهای ارگانیک را به خود میگیرد. محدوده بین معماری ارگانیک و غیرارگانیک، مبهم و نامشخص است.
همگونیهای محیطی، ابزاری برای بقاء و عملکرد است. همرنگی استتاری (انطباق با محیط اطراف با هدف فریب تعقیبکننده) در حیوانات ابزاری برای بقای آنهاست. با استفاده از حرکات و انمایانه موجود زنده، خود را با اشیاء اطراف خود یکسان میکند.
این موضوع کلیدی است برای بررسی این سوال که چگونه انسان میتواند خود را در معرض محیط قرار دهد.
این معمار همچنین عقیده دارد که اکنون معمار، یک سازنده سیستمهای شکلی است تا فضاهای ایستا. این وضعیت جدید به معماری یک وضعیت آرمانی مشابه با دینامیک زیستی میبخشد. همچنین معماری میتواند به طوری معماگونه و موشکافانه و در عین حال اسرارآمیز و درونگرا شود.
«پایداری شهری، نگرشی به الگوهای معماری سنتی» عنوان مقالهای از امیربنایی کاشانی کارشناس ارشد معماری بود که بحث خود را با توجه به انجام مطالعات میدانی و تحلیلی در شهر کاشان مطرح کرد. از دیدگاه وی شهرهای گذشته براساس دانش بومی و به طور کاملاً حساب شده در قالب یک بافت:
«خرد اقلیم»های مشخصی را به وجود میآوردند. شهرسازی معاصر با اولویت حمل و نقل فنآوی و بدون در نظر گرفتن معماری زنده شهر باعث شده است تا این «خرد اقلیم» حیات فعال و زنده را از دست بدهد و مبرا شود. توجه و تاکید براستفاده از الگوهای کهن سکونت بدون رویارویی با مسائل شهر امروز امکانپذیر نخواهد بود یا دستکم تاثیر لازم را نخواهد داشت.
دکتر بهروز محمد کاری نیز در مقاله خود به طرح این مسئله پرداخت که آیا همچنان امکان استفاده از روشها و جزئیات ساخت متداول در معماری سنتی در معماری امروزی وجود دارد یا خیر. وی با اشاره به این نکته که بخش قابل توجهی از میراث فرهنگی یک کشور درمعماری سنتی نهفته است، گفت: روشن است که با حذف تدریجی ساختمانهای قدیمی، هویت ودستاوردهای گذشتگان نیز با آن فنا میشود.
با توجه به مشکلات خاصی که در این زمینه در کشور وجود دارد، لازم است بررسیها و امکان سنجیهای لازم صورت گیرد تا مشخص شود در صورتی که قرار باشد ساختمانهای قدیمی با تغییر کاربری مجدداً مورد بهرهبرداری قرار گیرند، چه تمهیداتی باید در نظر
گرفته شود.
پروفسور پیترباربر استاد ارشد معماری دانشگاه وست منچستر انگلستان نیز در این کنفرانس به ارائه مقاله پرداخت و این نکته را یادآور شد که تمام پروژههای معرفی شده براساس ایده «خیابان» به عنوان ایده اصلی طراحی شهری موفق است. خیابان، مکانی است که با هدف فراهم آوردن فضایی برای دیده شدن و ملاقات ساکنین آن طراحی شده است.
اینها پروژههایی هستند که برای ارتقاء سطح استقبال بین افراد طراحی شدهاند و امید است که در طولانی مدت در قدرتمندسازی گروههای مستقل مردمی کمک کند. تمام پروژهها از یک بینش و ایده خوشبینانه و در نظر ما واقعگرایانه اجتماعی و معماری است که میتواند منجر به ایجاد شهرهایی پایدار از لحاظ اقتصادی، اجتماعی و محیطی باشد.