براساس برآوردهاي آماري طرح جامع، ايران سالانه به ساخت يك‌ميليون و 200هزار واحد مسكوني نياز دارد. آمارها نشان مي‌دهند كه ميانگين توليد سالانه مسكن در 10سال اخير كمتر از 600هزار واحد، يعني 50درصد كمتر از برآوردها بوده است.
در اين ميان بارزترين سياست اجرايي دولت يازدهم براي مقابله با ركود مسكن، افزايش سقف تسهيلات اين حوزه و كاهش نرخ سود آن بوده است گرچه در اين زمينه هم آمارهاي رسمي بانك مركزي نشان مي‌دهند كه سهم بخش مسكن و ساختمان از كل وام شبكه بانكي در بازه زماني ۱۳۹۰ تا ۴ماه نخست سال 1395نصف شده است به‌گونه‌اي كه در پايان سال ۹۰ از كل وام اعطايي شبكه بانكي ۱۷درصد آن به بخش ساختمان و مسكن اختصاص داشته، اما در پايان تيرماه سال‌جاري سهم اين بخش به ۸.۱۳ درصد رسيده است.
به گزارش همشهري اكنون دولت يازدهم پا به 4سالگي گذاشته و گرچه برنامه توليد حدود يك ميليون و 200هزار واحد مسكوني در سال را هدفگذاري كرده بود اما آمارها خلاف اين مسئله را خبر مي‌دهند به‌گونه‌اي كه متوسط مسكن ساخته شده در سال‌هاي 92و 93به‌دليل ركود در اقتصاد ايران سالانه بين 350تا 400هزار واحد تخمين زده مي‌شود كه چيزي كمتر از يك‌سوم نياز يك‌ميليون و 200هزار واحدي كشور به مسكن را پوشش مي‌دهد. هادي حق‌شناس، كارشناس اقتصادي، به همشهري مي‌گويد: براي روشن كردن وضعيت بازار مسكن اول بايد ببينيم برآورد تقاضا براي مسكن در 5سال آينده چقدر است و ديگر اينكه در 5سال گذشته چه تعداد توليد كرده‌ايم.
به گفته او در سال حدود 800هزار ازدواج داريم كه در 5سال 4ميليون تقاضاي بالقوه ايجاد مي‌كند و از ديگر سو با توجه به‌وجود حدود 17ميليون خانوار در كشور، با احتساب ضريب فرسودگي مسكن اين خانوارها در بدترين حالت سالانه 500هزار واحد مسكوني در شهرها ساخته شود كه در 5سال 2.5ميليون واحد مي‌شود. براين اساس در 5سال آينده حداقل به 6.5تا 7ميليون واحد مسكوني نياز داريم درحالي‌كه آمارها نشان مي‌دهند در 5سال گذشته در خوش‌بينانه‌ترين حالت حتي با احتساب مسكن مهر، بيش از 5ميليون واحد ساخته نشده است. از يك سو به‌نظر مي‌رسد خواب ركودي بازار مسكن سنگين‌تر از آن باشد كه با برنامه‌هاي فعلي وزارت راه و شهرسازي آشفته شود و از سوي ديگر، افت توليد ساختمان به‌دليل ركود، زنگ خطر بحران مسكن در آينده را به صدا در مي‌آورد كه البته به گفته عضو هيأت مديره انجمن انبوه‌سازان، برخي با خلط مبحث و دادن آمارهايي نظير تعداد خانه‌هاي خالي در تلاش هستند آن را‌ساكت كنند.
ايرج رهبر در گفت‌وگو با «همشهري» مي‌گويد: دولت برنامه‌اي در حوزه مسكن ندارد چراكه برنامه بايد عملياتي باشد و نظريه پردازي و صحبت كردن چندان دليلي بر وجهه عملياتي اين برنامه‌ها نيست. دولت گرچه از ابتداي كار بحث مسكن اجتماعي را مطرح كرد اما عملا آن را به پايان مسكن مهر موكول كرد كه هنوز به پايان نرسيده است. او اظهار مي‌كند: عده‌اي مثلا مي‌گويند در تهران فلان تعداد خانه خالي وجود دارد پس نيازي به توليد نداريم درحالي‌كه اين اظهارات خلط مبحث است و در آمايش سرزمين اگر جايي مسكن اضافه ساخته باشند ربطي به اين ندارد كه در جاهاي ديگر اين نياز وجود نداشته باشد. او معتقد است متوليان حوزه مسكن بايد اين ذهنيت كه خانه‌هاي خالي نشانه تعادل در عرضه و تقاضاست را فراموش كنند و سرسري از بحث توليد مسكن نگذرند. عضو هيأت مديره انجمن انبوه‌سازان با انتقاد از اينكه فعلا تلاش‌هاي دولت در حوزه مسكن به تخصيص تسهيلاتي محدود به طرف تقاضاي مسكن منحصر شده است، تصريح مي‌كند: اين تسهيلات سالانه فقط 82هزار فقره است كه بخش بسيار كمي از تقاضا را پوشش مي‌دهد.
- نوسازي بافت‌هاي فرسوده با مدل «زمين صفر»
محمدسعيد ايزدي، معاون وزير راه و شهرسازي از مذاكراتي با انبوه‌سازان براي نهايي كردن مدلي تحت عنوان «زمين صفر» خبر داد كه فعلا در بافت‌هاي فرسوده و ناكارآمد اجرا مي‌شود. به اين صورت كه دولت اراضي و املاكي كه در محدوده‌هاي هدف در اختيار دارد را با قيمت صفر در دوره مشاركت ساخت در اختيار انبوه‌سازان قرار مي‌دهد و با آنها توافق مي‌كند كه با رقم ثابت سود در پايان دوره سهم خود را بردارند و هرچه باقي ماند عايدي دولت شود تا از طريق آن پروژه‌هاي بعدي را تعريف كند.
نظر شما