تحقيقات در سراسر دنيا نشان مي‌دهد كه آن دسته از بازنشستگاني كه با شروع دوران فراغت از كار، فعاليت‌هاي اقتصادي و اجتماعي را ادامه داده‌اند در زندگي از رضايت بيشتري نسبت به افراد مشابه برخوردار هستند. هم‌اكنون طبق آمارها در كشور حدود يك ميليون نيروي بازنشسته داريم كه مي‌توان با تكيه بر تجربه و تخصص آنها و براي حمايت و پشتيباني از سالمندان و بازنشستگان مشاغلي را براي اين گروه از جامعه تعريف كرد. گرچه بسياري از بازنشستگان تمايل دارند پس از سال‌ها كار، اين دوران را به فراغت بگذرانند اما بايد توجه داشت كه كاهش برخورد با اجتماع و به‌عهده نگرفتن نقشي در آن ممكن است پيامدهايي مثل اضطراب و افسردگي را به همراه داشته‌باشد، هر چند ناگفته نماند كه ميزان ميل به‌كار پس از اين دوران براي افرادي كه از تأمين مالي برخوردار نيستند بيشتر است و گاهي به يك دغدغه و نگراني تبديل مي‌شود. ما در ادامه با درنظر گرفتن نقشهاي مختلف از كارمند تا كارفرما و حتي خانه‌دار، مشاغلي را براي دوران بازنشستگي معرفي خواهيم كرد و نشان مي‌دهيم بازنشستگي به معناي پايان كارايي نيست.
- براي كارمندان
اگر كارمند دولت بوده‌ايد و حالا پس از ۳۰ سال خدمت باز هم تصميم گرفته‌ايد كار كنيد بايد بگوييم طبق قانون، كاركنان دولت پس از بازنشستگي مي‌توانند در واحدهاي دولتي تا يك سوم ساعت اداري كاركنان موظف مشغول به‌كار شوند، پس در اين مورد جاي نگراني نيست. بهتر است كمي در واژه كارمندي دقيق شويم تا به‌طور مشخص‌تر پيشنهادهايي ارائه كنيم. فرض كنيد در ۳۰ سال گذشته شغل شما معلمي بوده، حالا مي‌توانيد پس از بازنشستگي در مدارس غيردولتي مشغول به‌كار شويد. اين مدارس معمولا از تجربه و مهارت شما استقبال خواهند كرد. گزينه تدريس خصوصي نيز انتخاب مناسبي براي آن دسته از معلماني است كه مي‌خواهند كمي از فضاي مدرسه دور باشند. اگر هم كمي سرمايه در دست داشته‌باشيد مي‌توانيد با همكاران قديمي‌تان شريك شده و آموزشگاه دروس مختلف راه بيندازيد، جواز چنين مكان‌هايي براي افرادي كه سابقا فرهنگي بوده‌اند راحت‌تر صادر خواهد شد، به‌ويژه كه شما از راه و چاه تدريس هم با خبر هستيد. اگر پيش‌تر كار حسابداري حرفه‌تان بوده، امروز پس از سال‌ها تجربه و ارائه رزومه كاري‌تان به شركت‌هاي خصوصي، مي‌توانيد كار بگيريد و حتي به‌صورت مستقل و پروژه‌اي كار كنيد. خوبي چنين كارهايي اين است كه مي‌توانيد آن را در منزل انجام داده تا ساعاتي براي فراغت‌تان نيز داشته باشيد. افرادي كه تخصص پيچيده‌تري دارند مثل مهندسان در رشته‌هاي مختلف، با ورود به اين دوران مي‌توانند نقشهاي مشاوره‌اي را به خوبي به‌عهده بگيرند. فرض كنيد يك مهندس كامپيوتر خبره هستيد و حالا زمان بازنشستگي‌تان فرارسيده، به هيچ عنوان نبايد نگران باشيد، كارخانه‌ها يا شركت‌هاي خصوصي بزرگ براي آموزش نيروي جوان و تازه‌كار به افرادي مثل شما نياز دارند، فقط بايد حواستان را جمع كنيد كه خود را در چنين رشته‌هايي مدام به‌روز كنيد. اگر در كنار تخصص يا حرفه خود بر مهارت ديگري نيز تسلط داريد مي‌توانيد به‌طور كلي مسير شغلي تازه‌اي را در پيش بگيريد. تصور كنيد كه سابقا كارمند بانك بوده و به يك زبان خارجي تسلط كامل داريد، بايد آن را جدي بگيريد! مي‌توانيد به‌كار ترجمه فكر كنيد، يا حتي به آژانس‌هاي مسافرتي رجوع كرده و با گذراندن دوره‌اي، كار راهنماي تورها را انجام دهيد.
- براي كارفرمايان
كارفرمايي هم دوران بازنشستگي دارد، هر چند زمان آن دست خودتان باشد. به هر حال روزي مي‌رسد كه به‌عنوان كارفرما خود را بازنشسته اعلام كنيد. اما حتي اين هم به آن معني نيست كه كار و تجارت را به‌طور كلي كنار بگذاريد. اين زمان بهترين موقعيت براي آن است كه سرمايه‌اي را كه در سال‌هاي كار كسب كرده‌ايد افزايش دهيد. توجه كنيد كه چاره كار تنها سپردن اندوخته‌تان به بانك و دريافت سود ماهانه نيست. اگر كمي اهل ريسك كردن باشيد و حوصله كنيد تا راه و چاه مشاركت در بورس را فرا بگيريد مي‌توانيد در ابتدا بخش اندكي از سرمايه خود را در بورس اوراق بهادار سهيم شويد. اگر هم قدرت ريسك كمي داريد و سرتان هنوز براي تجارت و سر وكله زدن با آن درد مي‌كند مي‌توانيد با تكيه بر اعتبار و تجربه‌خود يك كسب و كار تازه را سرپرستي كنيد. سعي كنيد اين كسب و كار با حرفه سابق شما مرتبط باشد تا از چم و خم آن آگاه باشيد. فرض كنيد كه پيش‌تر صاحب يك مغازه ابزارآلات بوده‌ايد، امروز مي‌توانيد با تكيه بر دانسته‌هاي خود يك پخش‌كننده ابزار به مغازه‌هاي فروش اين اجناس باشيد. شما پس از سال‌ها كار كردن در اين حرفه، مطمئنا مي‌دانيد كالاي با كيفيت‌تر با قيمت متعادل را از كدام كارخانه توليد‌كننده مي‌توان خريد يا از كدام كشور سازنده وارد كرد. چنين فعاليت‌هاي تجاري براي آنهايي كه در يك كسب و كار خبره شده‌اند ريسك بسيار كمتري دارد. توجه كنيد كه اگر تمايلي به شروع كار جديد نداريد مي‌توانيد تجربه‌خود را در اختيار نيروي جوان‌تر بگذاريد و به‌عنوان مشاور در كنار آنها باشيد تا بتوانند چنين تجارت‌هايي را با درصد اشتباه كمتر شروع كنند.
- براي كارگران
كارگران كه اكثرا در مشاغل سخت مشغول به‌كار هستند پس از بازنشستگي كمي آسيب‌پذيرتر هستند. اين قشر كه حقيقتا در طول سال‌هاي كار زحمت زيادي مي‌كشند معمولا پس از پايان دوران اشتغال به‌كار، بيشترين تقاضا را براي ورود به كارهاي جديد و فعاليت پس از بازنشستگي دارند، چرا كه همواره دغدغه تأمين مالي با آنهاست. اگر شما هم مثلا كارگري در خط توليد يك كارخانه بوديد يا كارهاي سنگين ساختماني انجام مي‌داديد امروز مي‌توانيد پس از بازنشسته شدن به‌دنبال مشاغلي باشيد كه درآمد نسبتا مكفي و زحمت كمتري داشته‌باشد. بالا رفتن سن، به‌ويژه در اين قشر باعث مي‌شود كارفرمايان كمتر پذيراي بازنشستگان در كارهاي حساس و يدي باشند. براي مثال اگر كارگري هستيد كه سال‌ها در گچكاري ساختمان سررشته داريد امروز مي‌توانيد گروهي از كارگران جوان را جمع كنيد و به كمك آنها بنايي‌هاي ساده‌تر را به‌عهده بگيريد. حتي در مواردي مي‌توانيد يك سرمايه‌دار پيدا كنيد تا با توجيه اقتصادي حاضر شود در كار مدنظر شما سرمايه‌گذاري كند و شما در مقابل، كار كنيد؛ مثلا فرض كنيد شما سال‌ها در يك نانوايي مشغول به‌كار بوده‌ايد، حالا با دانستن فوت و فن كار، با كمك يك سرمايه‌گذار يا تجميع سرمايه اندك خود و گروهي ديگر از هم‌صنفان مي‌توانيد يك نانوايي راه انداخته و كار كنيد. اگر هم تصميم نداريد كار قبلي را ادامه دهيد يا به‌دليل سلامت جسماني مي‌خواهيد دنبال كارهاي سبك‌تر برويد كافي است يك اتومبيل يا موتورسيكلت داشته باشيد و به يك آژانس اتومبيل كرايه مراجعه كرده و كار را شروع كنيد. درصورتي كه به هيچ وسيله نقليه‌اي هم مجهز نباشيد با مراجعه به چنين مؤسسه‌هايي، ممكن است اتومبيلي در اختيار شما گذاشته شود تا با آن مشغول كار شده و ماهانه حقوق دريافت كنيد.
- براي خانه‌داران
به‌نظر مي‌رسد زنان يا مرداني كه به خانه‌داري مشغول هستند ديرتر از هر شغل ديگري در اصطلاح، بازنشسته مي‌شوند. اگر بخواهيم به واقعيت بپردازيم، بايد بگوييم كه خانه‌داري بازنشستگي ندارد اما بي‌شك زماني فرامي‌رسد كه مشغله اين خانه‌داران كمتر از قبل مي‌شود و آن هم‌زماني است كه فرزندان خانواده، هر كدام سر و ساماني گرفته‌اند و آينده‌شان كم و بيش شكل گرفته. اگر خانواده شما نيز حالا در چنين وضعيتي است، زمان مناسبي است كه دست به‌كار شويد. مي‌توانيد از تمام مهارت‌هايي كه در طول اشتغال به خانه‌داري فراگرفته و در آن خبره شده‌ايد، براي راه انداختن يك كسب و كار استفاده كنيد. تصور كنيد كه در طول اين سال‌ها به فوت و فن خياطي مسلط شده‌ايد، مي‌توانيد از اين طريق با دوخت لباس يا وسايل پارچه‌اي، درآمد كسب كنيد، براي فروش هم نگران نباشيد، كافي است از يكي از فرزندانتان كمك بگيريد تا شما را با شبكه‌هاي اجتماعي آشنا كند. با ارائه نمونه‌كارهاي خود در اين شبكه‌ها و كمي حوصله مي‌توانيد مشتري جذب كنيد، علاوه بر اين، شركت در بازارچه‌هاي خوداشتغالي يا خيريه‌ها هم مي‌تواند به شناخته‌‌شدن شما كمك كند. مهم‌ترين امتياز در اين كسب و كارهاي كوچك كه مي‌توان آنها را در منزل نيز انجام داد سرمايه اوليه ناچيز آنهاست؛ پس توانايي‌هاي خود را جدي بگيريد. امروز حتي از طريق آشپزي مي‌توان درآمد به‌دست آورد. غذاهاي خانگي طرفداران ويژه‌اي دارد كه با هوشياري و خلاقيت مي‌توان در آن موفق شد.
نظر شما