بیمه شدگان سازمان تأمین اجتماعی حق دارند که در مراکز درمانی ملکی این سازمان از درمانی کاملا رایگان بهره‌مند شوند اما سرازیر شدن بیمه‌شدگان به این مراکز از یک سو و عدم توسعه بیمارستان‌های تأمین اجتماعی از سوی دیگر، باعث ایجاد ازدحام بیماران و افزایش درخواست‌های درمانی شدهاست.
در این راستا وزارت رفاه و تأمین اجتماعی راه حلی با عنوان مراکز درمانی معین اندیشیده‌است که درمان بیماران بیمه‌شده سازمان‌های بیمه‌گر از جمله بیمه‌شدگان سازمان تأمین اجتماعی با پرداخت فرانشیز از خدمات درمانی بهره‌مند شوند.
در این طرح پرداخت فرانشیز 10 درصدی به‌عنوان یک امتیاز اعلام شده اما در واقع این می‌تواند نقطه پایانی بر درمان رایگان باشد.
استفاده از این راه‌حل به جای گسترش درمان رایگان این شبهه را پدید می‌آورد که درمان رایگان کم‌کم به دست فراموشی سپرده خواهد شد و سازمان تأمین اجتماعی به جای گسترش چتر درمانی رایگان در تلاش است تا با پیوستن به سایر سازمان‌های بیمه‌گر مسئولیت درمان رایگان بیمه‌شدگانش را محدود کرده و به حافظه تاریخ بسپارد.
قبلا نیز قرار بود در مراکز ملکی از بیمه شدگان فرانشیز دریافت شود اما با مخالفت شدید بیمه شدگان این طرح مسکوت ماند.
2میلیون تومان‌درآمد ماهانه
اما از دیگر سو وزارت رفاه برای پیش برد طرح خود درآمد خالص ماهانه 2 میلیون تومان را برای پزشکان برگزیده طرح معین وعده داد.
عبدالرحیم بنکدار، معاون هماهنگی و نظارت وزارت رفاه و تأمین اجتماعی، در این‌باره گفت: پزشکانی که در اجرای طرح معین شرکت میکنند درآمد خالص ماهانه 2 میلیون تومانی خواهند داشت و این رقم از سوی وزارت رفاه تضمین شدهاست.
بر این اساس در پایان هر سال از قرارداد چنانچه درآمد خالص پزشک کمتر از 24 میلیون تومان بود وزارت رفاه نسبت به پرداخت مابه‌تفاوت اقدام می‌کند، اما پزشکانی که در آمد بالای این میزان داشته باشند نیازی نیست تا مازاد آن‌را باز پس‌دهند.
نخستین بار عبدالرضا مصری، وزیر رفاه و تأمین اجتماعی، از اجرای این طرح خبر داد. او هدف از اجرای این طرح را حل مشکل بیمه‌شدگان در بخش درمان عنوان کرد.
وزیر رفاه و تأمین اجتماعی در دفاع از ایجاد این مراکز گفت: سازمان تأمین اجتماعی دارای یک‌سری مراکز ملکی درمانی است که خدمات درمانی را به صورت رایگان به بیمه شده‌ها ارائه می‌دهد، اما به‌دلیل آن که تعداد این مراکز زیاد نیست، این سازمان به‌دنبال طرحی است تا بر اساس آن با عقد قرارداد با مراکز درمانی بخش خصوصی یعنی کلینیک‌ها و درمانگاه‌های خصوصی بتواند خدمات درمانی را با ویژگی‌های قابل ارائه در مراکز دولتی تأمین اجتماعی ارائه کند.
بر اساس این طرح در مراکز خصوصی با عنوان مراکز درمانی معین بیمه‌ای یا پزشکان بیمه صرفا جهت ارائه خدمت به بیمه شدگان سازمان‌های بیمه‌ای با رعایت طرح قبلی وزارت رفاه مبنی بر ارتقای کیفیت خدمات درمانگاهی و با رعایت سقف 12 ویزیت در یک ساعت در شهر و مناطق مورد نیاز سازمان‌های بیمه‌ای اجرا می‌شود.
بنکدار در حمایت از این طرح گفت: در اجرای این طرح بیمه شده در مراجعه به مراکز درمانی معین از 400 تومان به‌عنوان فرانشیز حق ویزیت را پرداخت خواهند کرد در حالی‌که هم‌اکنون
بیمه شده در مراجعه به مطب‌های پزشکان طرف قرارداد 2600 تومان حق ویزیت پرداخت میکنند.
به‌نظر می‌رسد یکی از اهداف این طرح کاهش فرانشیز پرداختی از سوی بیمه شده باشد، هم‌اکنون سهم پرداختی هزینه‌های درمان از جیب مردم 60 تا 70 درصد است حال آن‌که در برنامه چهارم توسعه تأکید شدهاست که تا پایان سال 1387 باید این سهم به 30 درصد کاهش یابد.
مسئولان وزارت رفاه به‌عنوان برنامه‌ریزان اصلی این طرح مدعی‌اند که درصورت اجرای طرح درمانی معین سهم مردم از پرداخت هزینه درمان به 10 درصد می‌رسد و به این ترتیب نه تنها برنامه چهارم توسعه عملی می‌شود بلکه دولت در اجرای این طرح از برنامه نیز پیشی می‌گیرد.
نکته قابل بحث در ایجاد و گسترش طرح درمان معین تمایز ایجاد شده میان پزشکان طرف قرارداد بیمه و مطب‌های منتخب طرح معین است این‌که چرا برنامه‌ریزان طرح معین کوشش نکرده‌اند تا به جای معرفی چند مرکز محدود اجرای این طرح را با پزشکان طرف قرارداد اجرا کنند.
گستردگی مطب پزشکان طرف قرارداد بیمه می‌تواند مهم‌ترین دلیل برای اجرای این طرح با تمامی پزشکان طرف قرارداد بیمه باشد، در واقع وزارت رفاه می‌توانست شرایط متعادل‌تری را در نظر بگیرد تا تمامی پزشکان طرف قرارداد بیمه وارد این طرح شده و به این ترتیب ویزیت و درمان در مطب‌های تحت پوشش از کیفیت بهتری برخوردار شود.
بنکدار درباره ویژگی‌های این طرح گفت: در این مراکز بیمه شدگان از طریق تماس تلفنی (زمان دار) پذیرش می‌شوند به این معنا که بیمار ناچار نباشد مدت‌ها در مطب در انتظار نوبت بماند، معاینه همه بیماران روی تخت معاینه انجام خواهد شد و بیمار نسبت به نوع بیماری، سیر و دوره بهبودی توجیه خواهد شد.
در این مطب‌ها هزینه انجام تزریقات نیم بها دریافت خواهد شد.
در فاز اول قرارداد با پزشکان عمومی در 3 استان به شکل آزمایشی اجرا خواهد شد و پس از رفع مشکلات و موانع احتمالی در تمامی استان‌ها اجرا خواهد شد.
اجرای این طرح از سوی وزارت رفاه و تأمین اجتماعی بهبود کیفیت درمان بیمه‌شدگان اعلام شدهاست.
ازدحام در مراکز و بیمارستان‌های ملکی سازمان تأمین اجتماعی سبب شدهاست تا بیماران مدت‌های طولانی در نوبت بمانند.نکته دردناک‌تر در درمان بیماران در مراکز ملکی زمان اندکی است که پزشک برای بیمار صرف می‌کند.
در واقع ازدحام بیماران سبب می‌شود تا پزشکان از معاینه بیمار خودداری کنند و تنها بخشی از حرف‌های بیمار را گوش داده، نسخه بنویسند.
اگر بپذیریم که ایجاد مراکز معین برای استاندارد شدن شرایط معاینه و کاهش ازدحام مراکز درمانی ملکی انجام شدهاست این سؤال پیش می‌آید که آیا بیمه شدگان که حق مسلم خود می‌دانند از درمان رایگان در مراکز ملکی بهره‌مند شوند، به استقبال مراکز معین خواهند رفت یا در طلب حق‌شان تلاش میکنند؟
