به‌عبارت ديگر گويا مديران منفعت‌هاي اقتصادي كوتاه‌مدت ناشي از فعاليت واحدهاي صنعتي آلاينده را به ضررهاي طولاني‌مدت آنها ترجيح مي‌دهند؛ آنطور كه در كلانشهرهاي ايران همچنان واحدهاي صنعتي بسياري بدون توجه به الزامات زيست‌محيطي فعال هستند. نمونه آن، چند كارخانه آلاينده در جنوب تهران است؛ ازجمله كارخانه سيمان شهرري.
آنطور كه آمار نشان مي‌دهد طي بازه زماني اول آبان‌ماه تا روز گذشته، هواي محدوده اطراف كارخانه سيمان شهرري بيش از 72درصد روزها ناسالم، ناسالم براي گروه‌هاي حساس يا بسيار ناسالم بوده است. جالب اينجاست كه براي همين تعداد روز، در كل شهر تهران اين عدد زير 45درصد بوده است. جالب‌تر اينكه در مجموع ايستگاه‌هاي سنجش آلودگي هواي شهر تهران در همين بازه زماني روزي با عنوان بسيار ناسالم به ثبت نرسيده اما براي شهرري، 4روز بسيار ناسالم ثبت شده است. اين موضوع آلودگي فراوان اغلب واحدهاي صنعتي در شهرري مثل كارخانه سيمان را نشان مي‌دهد.
- 5هزار واحد آلاينده در صف خروج از شهر
كارخانه سيمان شهرري واقع در بين جاده تهران- مشهد و جاده غني‌آباد به‌طور ميانگين روزانه 12100تن توليد دارد. اينطور كه اهالي شهرري مي‌گويند هر نيم ساعت يك‌بار دود و خاك از دودكش‌هاي بزرگ اين كارخانه بيرون مي‌زند و آنها را از هواي سالم محروم كرده است. اين ميزان توليد مطمئنا بيانگر تردد تعداد بسيار بالاي كاميون در روز براي تأمين مواد اوليه و انتقال مواد توليدي است؛
كاميون‌هايي كه نقش پررنگي با سهم 34درصدي خود در توليد اكسيدهاي گوگرد دارند. اين در حالي است كه براساس بند ٢٠ ماده ۵۵ قانون شهرداري، واحدهاي آلوده‌كننده بايد از شهر تهران خارج شوند. قانوني كه با وجود گذشت بيش از ٢4سال از كليد خوردن آن، همچنان مشكلات عديده‌اي بر سر راه اجراي دقيق آن وجود دارد.
در اين ميان به گفته علي فاضلي، رئيس اتاق اصناف در ايده‌آل‌ترين شرايط تنها ٢٠درصد از اين صنوف آلاينده از تهران خارج شده‌اند. وي با بيان اينكه به‌دليل نبود زيرساخت‌هاي لازم و عدم‌حمايت‌ها از شهرداري‌ها هنوز آنچه بايد در انتقال صنوف مزاحم رخ مي‌داده، نداده است، گفت: «البته نبايد فراموش كرد كه بسياري از واحدها هم با اتكا به سرمايه‌هاي خود به خارج از تهران منتقل شده‌اند و هيچ حمايتي از آنها نشده است.» با وجود اين، كامران زنگيشه، مديرعامل شركت ساماندهي مشاغل شهرداري تهران چندي پيش اعلام كرد كه ۵هزار واحد آلاينده ريز و درشت در صف خروج از پايتخت قرار گرفته‌اند.
- كارخانه‌هاي سيماني كه استراحتگاه مي‌شوند
همانطور كه گفته شده در شهرهاي با رويكرد توسعه پايدار، سعي مي‌شود به جاي كارخانه‌هاي صنعتي آلاينده، محيط‌هايي تازه با محوريت انسان احداث شود. نمونه آن كه به‌تازگي حسابي نيز خبرساز شد، كارخانه سيماني بود كه در شهر بارسلونا به ابتكار يك معمار تبديل به استراحتگاهي زيبا شد. ريكاردو بوفيل سعي كرده تا با بهره‌گيري از پوشش‌هاي گياهي كه اين كارخانه قديمي را در بر گرفته بود و بازسازي بخش‌هاي ويران شده، محلي تفريحي و گردشگري را به‌وجود آورد. حالا اين مجتمع صنعتي در هم‌نشيني با طبيعت ظاهري زيبايي دارد كه سيلوها و ساختمان‌هاي غول‌پيكر در ميان باغي از درختان زيتون، اكاليپتوس و سرو احاطه شده‌اند.
فضاي داخل ساختمان نيز با وجود ستون‌هاي بتوني و فضاي سختي كه در كارخانه وجود داشته اما اكنون به فضايي راحت تبديل شده است. در مورد واحدهاي صنعتي و كارخانه‌هاي سيمان فعال شهرهاي اروپايي نيز آنچه در اكثر شهرهاي ايراني رخ مي‌دهد، بسيار فرق مي‌كند؛ فقط كافي است كارخانه سيمان مجارستان را با كارخانه سيمان شهرري مقايسه كنيد.
در كارخانه سيمان مجارستان واقع در شهر Szentlőrinc همه مسائل از نظر معماري، فضاي سبز اطراف و موضوعات ترافيكي براي تردد خودروهاي سنگين در نظر گرفته شده است؛ درصورتي كه براي كارخانه سيمان شهرري انگار شهروندان در آخرين رده اولويت‌ها قرار گرفته‌اند. در واحد7 اين كارخانه نيز كه در جنوب شهرك مشيريه تهران قرار دارد، وضعيت جالبي حاكم نيست. اگرچه گفته مي‌شود كه اين واحد مدت‌هاست تعطيل شده اما راه‌هاي خاكي اطراف، بي‌توجهي به پاتوق بزهكاران و معتادان در محدوده‌هاي اطراف، تردد گاه به گاه كاميون‌ها از مسيرهاي خودروهاي سبك و دود سفيدرنگي كه به‌خصوص در ساعات عصرگاهي برخي روزها از آن خارج مي‌شود، اهالي را آزار مي‌دهد.
نظر شما