البته شايد بشود گفتكه كتاب مورد علاقه، موضوعي شخصي است و ميتواند در مورد هر شخص متفاوت باشد. اما با اينهمه اطلاع از نظر كساني كه برايمان اهميت دارند، جالب است.
براي همين امسال در آستانهي نمايشگاه كتاب تهران سراغ نويسندگان و مترجمان كتابهاي كودك و نوجوان ميرويم تا چند سؤال مربوط به كتاب و نمايشگاه كتاب طرح كنيم، بهاميد اينكه هنگام خريدن كتاب انتخابهاي بهتري در پيش رو داشته باشيم.
در ادامه، پاسخهاي16 نويسنده را به اين سه سؤال ميخوانيد:
1. كتاب جديد شما در نمايشگاه امسال چيست؟
2. خواندن چه كتابي را به نوجوانها پيشنهاد ميكنيد؟
3. دوست داريد آثارتان را چه كسي بخواند؟
آرمان آرين:
۱. کتابهای تالیفیام که در نمایشگاه کتاب امسال براي نخستين بار چاپ میشوند، عبارتند از رمان «پتشخوآرگر ۳: بر بنیادهای هستی» از نشر افق و کتاب مصور «سپیدبال» از نشر موج.
۲. کتابهای پیشنهادیام برای نوجوانها، اینهاست: «شگفتی» برگردان «پروین علیپور»، «اقیانوس انتهای جاده» برگردان «فرزاد فربد»، سری «ماجراهای تنتن و میلو» و سری «قصههای تازه از کتابهای کهن» اثر مرحوم «آذریزدی».
۳. دوست دارم «کریستوفر نولان»، «پیتر جکسون» و «جرج لوکاس» را در حال خواندن کتاب هایم ببینم، به همین ترتیب!
احمد اكبرپور:
1. امسال با كتاب «غولماز» از نشر هوپا در نمايشگاه حضور دارم. اين كتاب دربارهي پادگان مخصوص غولها و دورههاي آموزشي است كه بايد پشت سر بگذارند. يكي «ازدواج با خورشيد» كه بازنويسي يكي از افسانههاي ايراني است؛ ديگري هم «من مترسكم ولي ميترسم»؛ داستان مترسك زشتي كه بهجاي ترساندن ديگران، خودش ميترسد.
2. جديداً مجموعهي «خانهي درختي» را خواندهام. كتاب پرفروشي است و با اين تصور كه كتابهاي پرفروش معمولاً فاقد جنبههاي ادبي و هنري هستند، سراغش رفتم؛ اما در كمال تعجب ديدم كه اين كتاب در كنار مفرحبودن و تخيل شگفتانگيزش، از نظر ادبي و هنري هم كار واقعاً خوبي است.
3. دوست دارم مادرم كتابهايم را بخواند. خودم كتابهايم را برايش ميخوانم و او آنها را جمع كرده و در صندوقش نگهداري ميكند، اين كار او واقعاً برايم لذتبخش است.
شهلا انتظاريان:
1. دو كتاب جديد از «مو ويلمز» به نامهاي «كبوتر حمام لازم دارد» و «كبوتر هاتداگ پيدا ميكند»، يك رمان نوجوان از «ديويد آلموند» به نام «بندبازان»، دو جلد از مجموعهي «جورچين طبيعت» به نامهاي «حيوانات بيشه» و «حشرهها و پروانهها» از كتابهاي جديدم در نمايشگاه امسال هستند.
رمان «بندبازان» تقريباً با زندگي شخصي ديويد آلموند گره خورده است. اين كتاب به زندگي خانوادهاي كارگر كه در يك شهرك كارگري كشتيسازي زندگيميكنند، ميپردازد.
2. به تازگي كتابهاي زيادي خواندهام، اما «زيبا صدايم كن» از «فرهاد حسنزاده» و «سهبار خوششانسي» از «شيلا تورنيج» با ترجمهي «پريسا رضايي» را خيلي دوست داشتم.
3. بيشتر از همه دوست دارم آثارم به دست بچههاي مناطق محروم برسد. در شهرهاي بزرگي مثل تهران، دسترسي بچهها به كتابها سادهتر است اما خيلي از بچهها در خيلي از شهرها نميتوانند بعضي كتابها را پيدا كنند.
محمود برآبادي:
1. امسال در نمایشگاه کتاب دو مجموعه دارم. یکی «کتاب مرجع ترافیک» که توسط انتشارات قدیانی منتشر شده است. جلد اول آن «فرهنگ مصور حملونقل»، جلد دوم «راهنمای راهآهن شهری (مترو)، جلد سوم «اتوبوسهای تندرو» و جلد چهارم «دوچرخهسواری» است. البته دو جلد آخر زیر چاپ هستند.
مجموعهی دیگرم با نام «سرداران نامی ایران» کمیکاستریپ است که «سعید رزاقی» تصویرگری آنها را بهعهده داشته و مؤسسهي فرهنگیهنری خراسان چهار جلد نخست این مجموعه را منتشر کرده و جلد پنجم نیز زیر چاپ است.
2. اخیراً دو کتاب «زیبا صدایم کن» از «فرهاد حسنزاده» و «وحشی» از «دیوید آلموند» با ترجمهی «نسرین وکیلی» را خواندم که هرکدام از این دو کتاب، زیبایی خاص خودش را دارد و مطمئنم نوجوانها از آنها خوششان میآید.
3. دوست دارم آثارم را همسایههایمان بخوانند تا وقتی مرا توی کوچه و حیاط میبینند، به هم نشان بدهند و بگویند این آقا نویسنده است؛ نه اینکه بگویند: «او همان آقایی است که ماشین هیوندای سفید یخچالی دارد!»
عباس جهانگيريان:
1. با «مدرسهي فرشتگان» (كانون پرورش فكري كودكان و نوجوانان) در نمايشگاه كتاب امسال حضور دارم. اين كتاب، تاريخ پزشكي در ايران را روايت ميكند.
2. در سال اخير بهخاطر انجام يك پروژه، بسياري از كتابهاي قديمي كانون پرورش فكري كودكان و نوجوانان را بازخواني كردم. بعضي از آنها مثل «كودك، سرباز، دريا» واقعاً زيبا و خواندنياند.
3. دلم ميخواست كتاب «سايهي هيولا» را بهجز نوجوانان كه مخاطب اصلي اثر هستند، منتقدين و ساير نويسندگان كودك و نوجوان هم بخوانند، اما متأسفانه بهخاطر مشكلات توزيع و نبودن كتاب در كتابفروشيها و كتابخانههاي كانون پرورش فكري در برخي شهرها، هنوز اين اتفاق نيفتاده است.
مصطفي خرامان:
1. کتاب «کلاغ آبی» برای کودکان که نشر شهر آن را منتشر کرده است. این کتاب داستانی دربارهی آلودگی هوا و مهاجرتهای ناشی از آن دارد.
2. آخرین کتابی که خواندم «اقیانوس انتهای جاده» اثر «نیل گیمن» با ترجمهی «فرزاد فربد» بود که به نظرم کتاب جالبی آمد. البته میتوانست اسم قشنگتری داشته باشد!
3. در مرحلهی اول دوست دارم بچهها کارهایم را بخواند. بعد از آنها، نویسندهها و سایر دوستان متخصص در این زمینه، در آخر اگر منتقدها هم بخوانند و نظر یا حتی ناسزا بدهند، نشان میدهد که آثارم دیده شده و مورد توجه قرار گرفته است!
در یکی از سفرهایم به تبریز، قرار شد در مدرسهای برای 40-50 پسر نوجوان چند صفحه از کتابم را بخوانم. وقتی فصل اول «فرشتهها از کجا میآیند» را خواندم، آنها باز هم دوست داشتند بشنوند. حتی وقتی ناظمشان شروع کلاس درسیشان را اعلام کرد، اصرار کردند که بنشینند و داستان را تا آخر گوش کنند.
برایم جالب بود که همراه بچهها یک کتاب 70-80 صفحهای را در یک جلسهی چندساعته خواندیم و آنها از شنیدنش لذت بردند.
سيدنويد سيدعلياكبر:
1. در سال اخير، دو كتاب جديد از من منتشر شده است؛ يكي «من اچونهام، در رو باز كنيد» و ديگري «آبنبات چوبي آويزان و هويجهاي سرگردان». هردو مجموعهداستان هستند و نشر هوپا آنها را منتشر كرده است.
كتاب اول، داستانهاي طنزي دربارهي رابطهي بچهها با پدر و مادرها دارد و كتاب دوم به تنهايي بچهها ميپردازد؛ داستان پسري به نام عليرضا كه پدر و مادرش از هم جدا شدهاند و حالا او بايد يكه و تنها با زندگي بجنگد و مشكلاتش را حل كند.
2. پيشنهاد من «خرسي كه چپق ميكشيد» از «سيدجواد راهنما» است. شخصيت اصلي داستان پسربچهاي است كه يك روز پدرش از خانه ميرود و ديگر برنميگردد. در طي جستوجوهايش متوجه ميشود كه پدرش تبديل به خرس شده و بعد از آن كلي اتفاقهاي عجيب و بامزه برايش ميافتد.
3. تا به حال به اين موضوع فكر نكردهام اما حس ميكنم بچهها بهترين كساني هستند كه ميتوانند آثارم را بخوانند.
شهرام شفيعي:
1. با جلد پنجم كتاب «جزيرهي بيتربيتها» كه كانون پرورش فكري كودكان و نوجوانان آن را منتشر كرده و دو جلد از مجموعهي «قصههاي من و بچههام» كه كميكاستريپ است و توسط نشر زرافه (واحد كودك و نوجوان انتشارات سيماي شرق) به چاپ رسيده، در نمايشگاه كتاب امسال حضور دارم.
2. يك كتاب بسيار قديمي به اسم «سه مرد در يك قايق» كه نويسندهاي انگليسي به نام «جروم. ك. جروم» آن را نوشته است؛ البته با اينكه ترجمهي اصلي كتاب در دست نيست؛ عمران صلاحي عزيز از روي ترجمهي دكتر سياهپوش، يك بازنويسي طنز و زيبا از آن انجام داده كه خواندنش بسيار لذتبخش است.
3. يكي از بزرگترين لذتهاي زندگيام زماني اتفاق افتاد كه دخترم چهار ساله بود. برايش داستاني خواندم و او يقهام را محكم چسبيد و گفت: «همين حالا دوباره برام بخونش!» فكر ميكنم اين اشتياق بچهها براي خواندن يا شنيدن آثار يك نفر، از همهچيز ارزشمندتر است.
آتوسا صالحي:
1. جلد 6 و 7 مجموعهي «تامگيتس» نوشتهي «ليز پيشون» كه نشر افق آنها را منتشر كرده است. تامگيتس يك رمان گرافيكي با فضاي طنز است كه داستانهاي آن به زندگي نوجوانهاي امروزي ايران هم بسيار نزديك است.
2. بهتازگي «عروس دريايي» نوشتهي «الي بنجامين» را خواندهام كه خانم «كيوان عبيدي آشتياني» آن را ترجمه كرده است. اين كتاب در كنار داستان زيبايي كه دارد، اطلاعات علمي زيادي هم به خواننده ميدهد، شروع متفاوت اين رمان هم نكتهي ديگري بود كه به نظرم بسيار جذاب ميآيد.
3. قديمها وقتي شعري ميگفتم، دلم ميخواست مرحوم «قيصر امينپور» آن را بخواند و نظرش را بگويد. حالا كه در ميانمان نيست، خيلي بيشتر از اين بابت افسوس ميخورم.
عباس عبدي:
1. «نيمهشب درياچه» كتاب جديدم است كه به حفاظت از محيطزيست و حمايت از جانوران ساكن جزيرهي قشم ميپردازد. داستان دربارهي رابطهي عاطفي يك پسربچه با خرسي است كه همراه يك سيرك به جزيرهي آنها آمده است. پسربچه سعي ميكند با بدرفتاريهاي مسئولان سيرك با حيوانات، مبارزه كند. اين كتاب را نشر پيدايش منتشر كرده است.
2. كتاب «شگفتي» نوشتهي «آر. جي. پالاسيو» را به تازگي خواندهام و بهنظرم كتاب فوقالعادهاي است.
3. هرچهقدر خوانندهي آثارم ناشناستر باشد، بيشتر خوشحال ميشوم. مخاطب اصلي ما نوجوانها هستند و رضايت آنها از رضايت افراد سرشناس و متخصصان اين حوزه، برايم با ارزشتر است. وقتي كسي از شهر دورافتادهاي تماس ميگيرد و ميگويد كتابم را خوانده، خيلي خوشحال ميشوم.
كيوان عبيدي آشتياني:
1. سه كتاب براي كودكان دارم كه نشر طوطي (واحد كودك و نوجوان انتشارات فاطمي) آنها را منتشر كرده است. كار ديگرم كتابي به نام «ما، يك نفر» است كه داستان دو خواهر دوقلوي بههمچسبيده را روايت ميكند.
داستان، نگاه زيبايي به سختيهاي زندگي دوقلوهاي بههمچسبيده دارد. سختيهايي از قبيل نگاههاي مردم، مشكلات جسمي و وابستگيهاي عاطفي. كتاب ديگرم «عروس دريايي» است كه نشر افق آن را منتشر كرده و داستان زيبايي در مورد پذيرش مرگ دارد.
2. زياد كتاب ميخوانم و معمولاً داستاني را كه از همه بيشتر دوست داشته باشم، براي ترجمه انتخاب مي كنم. در حوزهي تاليف هم آخرين كتابي كه خواندهام، «زيبا صدايم كن» نوشتهي «فرهاد حسنزاده» است كه بسيار از خواندنش لذت بردم.
3. دوست داشتم كتابها كپيرايت داشتند و اول از همه يك نسخه به نويسندهي داستان ميدادم و هزار بار از زيبايي قلمش آه ميكشيدم. در مرحلهي دوم دوست دارم آثارم را همهي بچهها و آدمبزرگهاي نااميد بخوانند تا ببينند هميشه هزار راه نرفته وجود دارد و قهرمانهاي داستانها، الگوي خوبي براي رهايي از طلسم ديو نااميدي هستند.
در آخر دوست داشتم بتوانم در زمان سفر كنم و كتابهايم را به دست نويسندههاي قديمي مثل صمد بهرنگي برسانم.
پروين عليپور:
1. در نمايشگاه امسال كتابهاي زيادي دارم. «ستارهها را بشمار» نوشتهي «لوييس لوري» از نشر افق، «ماهيها پرواز ميكنند» نوشتهي «ليندا موللي هانت» از نشر چشمه، «ساعت مرگ» نوشتهي «فرانكلين ديكسون» از نشر محراب قلم آثار ترجمهاي من هستند و مجموعهي چهارجلدي «تولد...تولد» را در نشر مدرسه براي خردسالان تأليف كردهام.
2. كتاب «عقايد يك دلقك» را براي دومينبار خواندم. اولين بار در دوران دبيرستان خوانده بودم. اگرچه ممكن است اين كتاب با سليقهي نوجوانهاي امروزي هماهنگ نباشد، من فكر ميكنم خواندن چنين شاهكارهايي براي همه واجب است.
3. بهجز بچهها كه مخاطب اصلي آثارم هستند، بيش از هر چيز دوست دارم پدر و مادرها، مشاورها و معلمها كتابهايم را بخوانند. حداقل چند صفحه از آن را ورق بزنند يا از بچههايشان بخواهند جذابترين بخش كتاب را برايشان تعريف كنند.
در كنار اين، فكر ميكنم ساير نويسندهها هم بايد كتابهاي ترجمهاي را بخوانند و با زحماتي كه نويسندههاي بقيهي كشورها براي كتابهايشان ميكشند، بيشتر آشنا شوند.
سيامك گلشيري:
1. با «داستان انتقام» كه نشر افق آن را منتشر كرده، در نمايشگاه امسال حضور دارم. اين كتاب داستان دو پسر نوجوان است كه معلمشان باعث اخراج آنها شده و بهخاطر همين دنبال فرصتي ميگردند تا از او انتقام بگيرند.
كتاب ديگري كه در حال حاضر مشغول نوشتنش هستم، چندگانهاي است كه هنوز اسم ندارد. فعلاً جلد اولش را به نيمه رساندهام. راوي اين مجموعه با راوي مجموعهي «خونآشام» مشترك است و داستان هم با اينكه فضايي فانتزي دارد، در تهران اتفاق ميافتد.
2. مجموعهي چهارگانهي «روون» نوشتهي «اميلي رودا» از نشر افق و سهگانهي «تام راب اسميت» با ترجمهي «نادر قبلهاي» از نشر مرواريد، پيشنهادهاي من براي نوجوانان هستند. «كودك 44»، «گزارش محرمانه» و «مأمور 6» اسامي جلدهاي اول تا سوم اين مجموعه است. جلد اول آن به كارگرداني «دنيل اسپينوزا» به فيلم هم تبديل شده اما خواندن رمان آن لذت بيشتري دارد.
بهعنوان آخرين توصيه هم سهگانهي «كورنليا فونكه» به نامهاي «سياهقلب»، «سياهخون» و «سياهمرگ» را از نشر افق پيشنهاد ميكنم.
3. همين كه بيشتر نوجوانها آثارم را ميخرند و ميخوانند، برايم كافي است.
محبوبه نجفخاني:
1. امسال با مجموعههاي زيادي براي كودكان و نوجوانان در نمايشگاه حضور دارم. مجموعهي 9جلدي «حالا داستان را من تعريف ميكنم» از نشر گیسا، مجموعهي پنججلدي «جودي و دوستان» از نشر افق، مجموعهي پنججلدي «آمليا بدليا» از نشر کتاب پرنده، مجموعهي پنججلدي «قصههاي قبل از خواب» از نشر بافرزندان، مجموعهي «موشموشك» اثر «دوگالداسیتی»، مجموعهي «133 داستان دوستداشتني دنيا» از نشر زعفران، جلد پنجم مجموعهي «موش كتابخانه» از نشر آفرینگان، «دني قهرمان جهان» نوشتهی «رولد دال» از نشر افق و سهگانهاي بهنامهاي «آسمان هميشه آبي نيست»، «نقاشيهاي مچاله» و «كجا با اين عجله» از انتشارات پرندهی آبی (واحد کودک و نوجوان نشر علمی و فرهنگی).
2. در سال گذشته چند كتاب خوب نوجوان خواندهام كه آنها را پيشنهاد ميدهم: «پتش خوارگر» جلد اول حماسهي سرآغاز نوشتهی «آرمان آرین»، «زيبا صدايم كن» از «فرهاد حسنزاده»، «ماهي بالاي درخت» ترجمهی «پرناز نیری»، «يكي براي مورفي» ترجمهی «فرح بهبهانی»، «آسمان سرخ در سپيدهدم» با ترجمهی «پروین علیپور» و «مرغ مقلد» که «کیوان عبیدی آشتیانی» مترجم آن بوده است.
3. دلم میخواست تونل زمان اختراع شده بود و میتوانستم تمام کتابهای خوب کودک و نوجوان را به دوران کودکی و نوجوانیام بفرستم. در دوران کودکی ما کتاب خوب کودک و نوجوان بهشمار انگشتان دست هم نمیرسید. گذشته از این، دوست داشتم کتابهای نوجوان را علاوه بر نوجوانان، پدر و مادرها میخواندند. چون سرچشمهي بسیاری از مسايل و مشکلات نوجوانانی که در این کتابها مطرح میشوند، خانوادهها و جامعه هستند.
رضي هيرمندي:
1. به گزارش موثق ناشران محترم، اين كتابهاي چاپاولي كودك و بزرگسال با ترجمهي من به پيشخوان سيامين نمايشگاه بينالمللي كتاب تهران خواهند رسيد:
«هايكوهاي عاشقانه» اثر الن كامينگز از نشر چشمه. گفتني است كه در آستانهي انتشار اين كتاب، هايكوهاي طنزآميز نيز كه پيش از اين با همكاري مهرنوش پارسانژاد ترجمه كردهام در نشر چشمه تجديدچاپ شده. نشر جاويد نيز قبل از عيد نوروز، كتاب «بيخيال خونسردي» را براي اولينبار منتشر كرده است.
نشر افق هم «ماجراي باورنكردني تابستان من» اثر ديويد كالي را منتشر كرده است. ضمن اينكه از همين نويسنده نشر چكه كتاب «دشمن» را راهي نمايشگاه كرده است. نشر پرتقال هم اين دو كتاب را منتشر كرده؛ «جان من اين كتاب را باز نكن» اثر آندي لي و «گربه را ديدند» اثر برندن ونتسل.
همچنين نشر هوپا براي نوجوانان، كتابِ تازهنشريافته و چاپاولي «چگونه پدر ومادر خود را تربيت كنيم» را عرضه خواهد كرد.
2. براي ترجمه كتابهاي زيادي خواندم كه برخي از آنها را خيلي دوست داشتم كه به زبان انگليسي بودند. اما واقعاً از كتاب «چگونه پدر و مادر خود را تربيت كنيم» لذت بردم. به دليل اينكه مسايل مطرحشده در اين كتاب مسايل مشترك بچههاي تمام دنياست.
3. دلم ميخواهد ترجمههايم را بچههاي باحال بخوانند كه حالشان بهتر شود. بگذاريد شما را به بخشي از كتاب تازه ترجمه شدهام «اگر كتاب بودم» جلب كنم. راوي ميگويد: «اگر كتاب بودم، بيشتر از هرچيز دلم ميخواست اين جمله را از زبان كسي بشنوم: اين كتاب زندگيام را تغيير داد.»
محمدرضا يوسفي:
1. از مجموعهی شاهنامه، حدود هشت جلد کتاب برای کودکان و 12 جلد رمان برای نوجوانان توسط خانهی ادبیات به نمایشگاه کتاب امسال میرسد. همچنین چهار جلد رمان برای نوجوانان نوشتهام که انتشارات ویژهنشر آنها را منتشر میکند. نام این کتابها «الف مثل ایران»، «پادرازها و پاکوتاهها»، «مانا» و «قصههای حسنکچل» است.
یک مجموعهی پنججلدی «عاشقانههای آشنا» هم در نشر پیدایش دارم که بهجز نسخهی زبان فارسی آنها، «عاشقانهی سارا» از این مجموعه به زبان ترکی منتشر شده و در نمایشگاه موجود است. کتاب دیگرم، «قصههای روستای ماهیان» هم بهتازگی به زبان کردی ترجمه و منتشر شده است.
2. بهتازگی از خواندن یک نمایشنامهی نوجوان به نام «شلم» بسیار لذت بردم. خواندن مجموعهی «داستانکهای 15 کلمهای اقلیت» که داستانهای منتخب «جشنوارهی اقلیت» با موضوع کودکان کار است هم برایم خیلی لذتبخش بود. البته این مجموعه هنوز منتشر نشده است.
3. مخاطبهای آثار من شناورند، من هم برای تمام گروههای سنی مینویسم و دوست دارم همهشان از خواندن آثارم لذت ببرند. بهجز مخاطبها، خیلی دوست دارم مریخیها هم کارهایم را بخوانند و نظرشان را بگویند!
اين اسم آشناست!
ارديبهشت پر است از بهانههاي ريز و درشتي كه ميتوانند لبخندهاي عميق روي لبهايمان بياورند. مثل هواي خوب بهاري، سبز شدن جوانهها، برگزار شدن بزرگترين رويداد فرهنگي كشور (نمايشگاه بينالمللي كتاب تهران) و در نهايت، ديدن اسمهاي آشنا روي جلد كتابهاي جديد.
اگر يك «دوچرخهاي» باشيد، اين آخري را حتماً خيلي خوب درك ميكنيد. «الهه صابر»، «نگار عباسپور» و «فريبا ديندار» روزگاري خبرنگار افتخاري دوچرخه بودهاند. ما كه با تمام وجود از شنيدن خبر انتشار كتاب اين سه دوست قديمي دوچرخه خوشحال شديم. شما چهطور؟!
- از چشمهاي آينه
شاعر: الهه صابر
ناشر: نشر مايا (66411485)
قيمت: هفتهزار تومان
- جزيرهي دكتر ليبريس
نويسنده: كريس گرابنستاين
مترجم: نگار عباسپور
ناشر: انتشارات پرتقال (02163564)
قيمت: 14 هزار تومان
- سنجابماهي عزيز
نويسنده: فريبا ديندار
ناشر: نشر هوپا (88996319)
قيمت: 17هزار تومان
نظر شما