وقتي به در كشويي آن نزديك مي‌شوي و نگاهي به داخلش مي‌اندازي، چيزي سردرنمي‌آوري و تنها چيزي كه به چشم مي‌آيد تعداد زيادي قطعه فلزي است كه روي آنها كار‌هايي انجام مي‌دهند. يكي دستكش به‌دست مشغول جا به جا كردن اين قطعه‌هاي فلزي است و آن طرف‌تر چند نفر ايستاده‌اند و رنگ مي‌زنند، صداي دستگاه‌هاي غول‌پيكر هم تا حدودي فضا را پر كرده است. براي اينكه بتوان دقيقا فهميد كه سرنوشت اين قطعه‌هاي فلزي ريز و درشت چه مي‌شود و اين قطعات به چه كاري مي‌آيند، بايد حتما از در كشويي عبور كرد و كمي جلوتر رفت.
داخل كارگاه كه مي‌شوي، قطعات فلزي روي يكسري قلاب آويزان هستند. آدم با ديدن اين صحنه ياد قصابي مي‌افتد ولي به جاي گوشت، آهن آويزان است. اين آهن‌‌هاي وصل‌شده به قلاب، روي يك زنجير قرار دارند و هر از گاهي به حركت در مي‌آيند. دستگاه‌هاي كوچك و بزرگ نيز، در كنار هم قرار گرفته‌اند و هر كدام در حال انجام كاري هستند. شايد در نگاه اول، اين كارگاه، كوچك و بدون هيچ پيچيدگي‌اي باشد ولي سردرآوردن از آن چندان كار راحتي نيست و چيزي حدود يك ساعت زمان مي‌برد كه آدم پي ببرد در اين واحد صنعتي، دقيقا چه كاري انجام مي‌شود. تازه اين كارگاه، يكي از مجموعه كارگاه‌ها به‌حساب مي‌آيد كه در آن كار رنگ‌آميزي صنعتي انجام مي‌شود و اگر قرار باشد همه كارگاه‌ها را ديد، حتما به ساعت‌ها وقت نياز است. اينجا شركت صنايع پوشش پرديس البرز است كه با وجود گذشت 20سال از عمرش، هنوز هم قلب آن مي‌تپد و يكي از بازوهاي مكمل صنعت محسوب مي‌شود. جايي كه قطعات فلزي به سفارش كارخانه‌هاي ديگر به شيوه‌اي خاص رنگ مي‌شوند و چرخه توليد را به نوعي كامل مي‌كند.
- فلزها به حمام مي‌روند!
وقتي فلزها از كارخانه‌هاي ديگر به اين كارگاه مي‌آيند تا رنگ شوند، حسابي چرب هستند و بايد چربي آنها گرفته شود. كمي آن طرف‌تر درست در نزديكي‌هاي در ورودي، يك مخزن آب وجود دارد كه شبيه يك ظرفشويي بزرگ است و فلزها پيش از اينكه قرار باشد به چرخه رنگ‌آميزي بروند بايد حسابي شسته شوند و چربي خود را از دست بدهند. خودشان به اين قسمت از كارگاه، واحد شست‌وشو مي‌‌گويند و يك شست‌وشوي معمولي با كف و صابون هم نيست و براي از بين رفتن چربي‌ها از ماده‌اي به نام فسفات كمك مي‌گيرند. قطعات فلزي بايد حدود 5 تا 10دقيقه شسته شوند و بعد به مرحله بعدي بروند تا زماني كه اطمينان از چربي‌زدايي نباشد، هيچ قطعه فلزي‌اي نمي‌تواند به مرحله بعدي راه پيدا كند.
- وقت خشك شدن است
بعد از اينكه قطعه‌هاي فلزي حسابي تميز شدند و چربي خود را از دست دادند، وارد مرحله ديگري مي‌شوند و در واحد خشك‌كن با دمايي بين 150تا 400درجه سانتي‌گراد در كوره‌اي پيشرفته و بسيار بزرگ خشك مي‌شوند. علاوه بر خشك‌شدن، اگر گردوغباري روي فلزات باشد، در اين مرحله پاك مي‌شود؛ كوره‌اي كه اگر كنار آن بايستي، تنها اندازه يك فر معمولي خانگي گرما احساس مي‌كني و دليل اين مسئله هم مكش گرما با سرعت بالا (نوعي سانتريفيوژ) محسوب مي‌شود. قطعات فلزي بعد از اينكه در كوره خشك شدند، از كوره بيرون مي‌آيند و روي زنجير به حركت درمي‌آيند و براي بررسي به سمت كاركنان كارگاه حركت مي‌كنند. دماي قطعات فلزي شايد به اندازه گدازه آتشفشان نباشد ولي زماني كه از كنار آنها بگذري، به خوبي حس مي‌شود؛ براي همين كاركنان حسابي موارد ايمني را رعايت مي‌كنند و با دستكش‌‌هاي مخصوص فلزها را نگاه مي‌كنند تا از كيفيت مراحل اوليه كار، مطمئن شوند و بعد فلزها را به بخش ديگري بفرستند. مراحل رفتن فلزات به داخل كوره و بيرون آمدن آن از كوره و... توسط يك كامپيوتر كه مخصوص اين كار طراحي شده، كنترل مي‌شود و جالب اينكه براساس اندازه قطعات مختلف، اين كامپيوتر كار مي‌كند. طراحي اين خط توليد پيشرفته، كاملا ايراني و متناسب با رنگ‌كاري اين واحد صنعتي است.
- حالا نوبت رنگ است
كابين رنگ، يكي از مهم‌ترين مراحل است و اگر بنا به هر دليلي رنگ‌آميزي خوب انجام نشود، قطعه فلزي بايد از خط توليد حذف و قطعه ديگري جايگزين آن شود. قطعه‌ها حالا حسابي تميز شده‌اند و آن ظاهر خشك و زمخت خود را تا حدود زيادي از دست داده‌اند. روي قطعات فلزي كه خوب نگاه كني، يك طيف رنگي مي‌بيني، انگار يك رنگين‌كمان كوچك براي خودش روي قطعات فلزي جايي باز كرده است. رنگ صورتي خاصي، بيشتر از ساير رنگ‌ها خودنمايي مي‌كند. البته آنقدر غالب نيست كه فلز زير آن ديده نشود؛ اين خاصيت به‌دليل شست و شو با فسفات ايجاد مي‌شود. قطعات فلزي داخل كابين مي‌شوند و يك رنگ شيري روي آنها زده مي‌شود البته انتخاب رنگ به سفارش مشتري و كاربرد قطعه بستگي دارد. كاركنان اين بخش ماسك زده‌اند و از آنجا كه ماسك به‌تنهايي براي رنگ‌كاري كفايت نمي‌كند، كارفرما، فن‌ها و دستگاه‌هاي مكنده قوي‌اي را براي جمع‌‌آوري رنگ از فضا، تعبيه كرده؛ دستگاهي كه رنگ را بازيافت هم مي‌كند و از زير كابين، رنگ‌هاي اضافه را به‌صورت خودكار جمع مي‌كند و دوباره در دستگاه پاشش رنگ مي‌آورد. با اين كار، هم در رنگ صرفه‌‌جويي مي‌كنند و هم به محيط‌زيست آسيبي وارد نمي‌كنند. دستگاه آنقدر پيچيده است كه هيچ نوع گردوغباري را وارد رنگ نمي‌كند و همين دقت دستگاه و تجهيزات آن، باعث شده كه اين دستگاه به ظاهر ساده، قيمت بالايي داشته باشد. البته به هزينه‌اش مي‌ارزد چون وقتي كنار كابين مي‌ايستي، نه بوي رنگي به مشامت مي‌رسد و نه ذرات معلقي در هوا داخل ريه‌ات مي‌رود.
- دوباره به كوره مي‌روند
رنگ كردن يك قطعه فلزي آنقدرها هم كه ما فكر مي‌كنيم ساده نيست؛ روي بخاري، دوچرخه، تفلون و... رنگ وجود دارد كه ما شايد كمترين توجهي به اين رنگ داشته باشيم و فكر كنيم رنگ‌آميزي وسايل اطراف ما، خيلي راحت انجام مي‌شود ولي واقعيت اين نيست و قبل از اينكه مثلا يك بخاري به‌دست ما برسد، مراحل زيادي را پشت سر مي‌گذارد كه يكي از اين مراحل، رنگ‌كاري در واحد‌هاي صنعتي مختلف محسوب مي‌شود. شايد فكر كنيد قطعات فلزي بعد از اينكه رنگ‌آميزي شدند، كار ديگري ندارند و براي رفتن به كارخانه آماده هستند ولي اگر چنين تصوري داريد سخت در اشتباه هستيد؛ چون اين قطعات فلزي بايد دوباره به داخل كوره بروند و با حرارت مشخصي بپزند. بعد از اينكه هر يك از قطعات فلزي داخل كوره رفتند و از آنجا بيرون آمدند، دوباره توسط كاركنان كارگاه، مورد بررسي قرار مي‌گيرند تا از نظر كيفيت، در بهترين سطح ممكن باشند و جايي در زمان رنگ كردن، از چشم كاركنان بخش رنگ‌كاري، به دور نمانده باشد. وقتي قطعات فلزي‌اي كه مشتري سفارش داده بود، آماده شدند، بسته‌بندي و راهي كارخانه مي‌شوند تا چرخه توليد را كامل كنند و به‌صورت كالا به‌دست مصرف‌كننده برسند.
- پلان آخر
رنگ كردن قطعات فلزي، انگشت‌شمار نيست و اگر قرار باشد توليد روزانه اين كارگاه را كسي دنبال كند چيزي حدود 7تا 8ساعت بايد اين چرخه را مدام ببيند. اگر سفارش روزانه ورق فلزي باشد، حدود 5هزار مترمربع در پايان ساعت كاري، آماده مي‌شود كه مساحت بسيار زيادي محسوب مي‌شود و پازل توليد كارخانه‌هاي بزرگ را به راحتي تكميل مي‌كند.
- برگ برنده: فناوري نانو
اين واحد صنعتي توانسته است با بهره‌گيري از فناوري نانو، سطوح را با استفاده از رنگ‌هاي آنتي‌باكتريال پوشش دهد. علاوه بر اين، فعاليت‌هاي ديگري نيز دارد كه مي‌توان به موارد زير اشاره كرد: رنگ‌آميزي تمامي سطوح فلزات رنگ‌آميزي چوب رنگ‌آميزي قطعات پلاستيكي زنگ‌زدايي و كربن‌زدايي قطعات ريخته‌گري رنگ‌برداري و پوسته زدايي قطعات مختلف آبكاري گالوانيزه (سرد و گرم) آبكاري پلاستيك فسفاته كاري شات بلاست و سند بلاست قطعات فلزي.
نظر شما