دکتر داوودی معاون اول رئیسجمهور این سخن را در افتتاحیه نخستین همایش بینالمللی ژنومیکس و بیوتکنولوژی سلامت، پنجمین همایش ملی بیوتکنولوژی سلامت و چهارمین همایش ژنتیک معلولیت اظهار داشت.
همایشهایی که به گفته دکتر روح الامینی رئیس انستیتو پاستور ایران و دبیر نخستین همایش بینالمللی ژنومیکس، برگزاری همزمان آنها نشان از یک عزم ملی در راستای در اختیار گرفتن دستاوردهای زیست فناوری در سطح جهانی دارد.
روح الامینی در ادامه اظهار داشت: علم بیوتکنولوژی تخصصی است بر مبنای سلامت و بیوتکنولوژی سلامت شاخهای است از بیولوژی بر اساس تکنولوژی در راستای اهداف پزشکی به گونهای که امروزه بیوتکنولوژی مدرن، کاربردهای چشمگیر و بی شماری دارد.
تولید دارو، آزمایشهای ژنتیکی و ژن درمانی از جمله کاربردهای این علم نوین است که دکتر روحالامینی با اشاره به آن، در ادامه افزود: در حال حاضر با استفاده از ابزارهای بیوتکنولوژی و علم ژنومیکس شرایط به سرعت در حال تغییر است چنانکه مردم جهان به یافت راهکارهای تازه در زمینه درمان بیماریها امیدوارند و این مسئولیت در شرایط کنونی بر عهده دانشمندان و محققان در حوزههای فوق است.
اما نخستین همایش بینالمللی ژنومیکس و بیوتکنولوژی سلامت، پنجمین همایش ملی بیوتکنولوژی سلامت و چهارمین همایش ژنتیک معلولیت در حالی طی روزهای سوم تا پنجم آذر ماه در سالن اجلاس سران برگزار شد که این همایشها با استقبال خوبی از سوی متخصصان داخلی و خارجی روبهرو شد.
ارائه مقالات به صورت سخنرانی و پوستر، برگزاری نمایشگاهی از تجهیزات پزشکی، دارویی و آزمایشگاهی و همچنین بازار بیوتکنولوژی از جمله برنامههای این همایش سه روزه بود.
برگزاری این همایش در حالی است که بسیاری از متخصصان این رشته از نبود توجه و حمایت مسئولان نسبت به بیوتکنولوژی گلایه دارند: « حدود دو سال از اجرای سند ملی زیستفناوری گذشته، پیش نویس قانون ملی تنظیم شده و طرحهایی مانند قانون مالکیت فکری در مجلس شورای اسلامی مطرح هستند.
انتظار میرود تا این زمان حمایتهای ملموسی از سوی نهادهای ذیربط برای حمایت و پشتیبانی جهت شتاب بخشیدن به حرکتهای فعلی در زیست فناوری و هماهنگ کردن آنها صورت گرفته باشد، اما هنوز حرکتهای خودجوش و خود انگیخته، سرمایه اصلی بیوتکنولوژی کشور است. »
دکتر ملبوبی دبیر علمی پنجمین همایش ملی بیوتکنولوژی با بیان این مطلب اظهار داشت: اگرچه این حرکتها بدون سازماندهی مشترک هستند اما خود آنچنان قوی هستند که توانستهایم به بسیاری از فناوریهای زیستی در داخل کشور دست یابیم.
به گفته دکتر ملبوبی برخی از این دستاوردها در مراکز پژوهشی و دانشگاههای دولتیو برخی در بخش خصوصی به کار گرفته شدهاند.
وی در ادامه افزود: تولید چندین داروی نوترکیب، ایجاد گیاهان تراریخته، تولید آفتکشهای زیستی و کودهای زیستی، استفاده از کشت بافت در تولید نهال و بذرهای عاری از ویروس و مانند آن از جمله مهمترین دستاوردهای پژوهشگران در این عرصه است.
ملبوبی با بیان اینکه با انجام پژوهش در شاخههای مختلف بیوتکنولوژی در 10 تا 15 سال گذشته، توان بالقوه کشور در تولید فناوریهای زیستی افزایش چشمگیری پیدا کرده است، ادامه داد: هم اکنون نتایج بسیاری از پژوهشها به مرحله توسعه فناوری رسیدهاند و قابلیت بروز در زمانی نه چندان طولانی دارند.
اما با وجود این گلایهها، مسئولان مملکتی حاضر در این همایش از لزوم توجه به این شاخه از دانش سخن گفتند: «سهم زیست فناوری کشور جمهوری اسلامی ایران در بازار جهانی در سال 85 یک درصد بوده است که از 20 میلیارد فروش 200 میلیون فروش داشتیم.
در سال 88 در قالب حمایتهای سرمایهگذاران ریسک پذیر فعالیتها به دو برابر خود معادل 400 میلیون ریال میرسد که برای تجهیز پژوهشکدههای بیوتکنولوژی و فعالیتهای پژوهشی مورد استفاده قرار میگیرد. »
معاون اول رئیسجمهور با بیان این مطلب، اظهار داشت: زیست فناوری بهعنوان یکی از فناوریهای کلیدی در کنار نانو، فضا، IT، محیطزیست و فناوری هستهای مطرح است که باید توجه خاصی نسبت به آنها صورت گیرد و در واقع استفاده از تحقیقات سازنده برای ارائه خدمات نقشی است که زیست فناوری در حرکت علمی ما بازی میکند.
در این همایش استاندار تهران نیز با بیان این که زیستفناوری بهرغم قابلیتها و ظرفیتهای فراوانش در کشور غریب مانده است از پژوهشگران زیست فناوری دعوت کرد با مراجعه به استانداری و ارائه توانمندیهای خود از تسهیلات و حمایتهای استانداری در زمینه اجرای طرحهای زود بازده اشتغالزا و ایجاد پارکهای علمی و مراکز رشد در این حوزه استفاده کنند.
در هر حال این سه همایش با قولهای مساعد مسئولان در زمینه توجه بیشتر به این رشته به پایان رسیدند، قولهایی که امید میرود این بار شکلی عملی به خود بگیرند تا در آینده شاهد اظهارنظرهایی چون این سخن دکتر ملبوبی نباشیم:
« اگر چه در طول دو دهه گذشته بارها و بارها شاهد اظهارات مسئولان در ضرورت و حمایت از برخورداری کشور از فناوری زیستی بودهایم و مصوبات متعددی برای این امر داشتهایم، اما در عرصه عمل تنها اعتقاد و عزم راسخ متخصصان بیوتکنولوژی کشور به رشد و شکوفایی فناوریهای زیستی و بهرهمندی ملت از آنها بوده است که با وجود تمامی مشکلات و موانع باعث رواج روشها، تولید مواد اولیه و محصولات زیستی شده است. »