منظور از محتوای «آب مجازی» یک محصول، حجم آب تازهای است که به طرق مختلف در زنجیره تولید آن محصول مصرف شده است. این هفته نگاهی داریم به میزان آبی که برای تولید مواد خوراکی مصرفی روزمره ما هزینه میشود. ارقام در نگاه اول غیرقابل باور به نظر میرسند اما منابع معتبر، درستی آنها را تایید میکنند.
500 لیترآب به ازای هر 500گرم گندم
تولید گندم مورد نیاز ساکنان زمین هر سال حدود 790میلیارد متر مکعب آب نیاز دارد. به عبارت دیگر، 12درصد کل آب مصرفی کشاورزی در دنیا پای خوشههای گندم ریخته میشود.
1700 لیتر آب به ازای هر بسته (500گرمی) برنج
شالیزار باید در آب غوطهور باشد؛ به همین خاطر برای برداشت هر کیلو شلتوک برنج، به طور متوسط 2300لیتر آب مصرف میشود. از هر کیلو شلتوک برنج، حدود 670گرم برنج سفید به دست میآید. مزارع برنج دنیا سالانه به 1350میلیارد متر مکعب آب (معادل 21درصد کل آب کشاورزی جهان) احتیاج دارند.
650 لیتر برای هر بسته (500گرم) تُست
تولید آرد گندم، به ازای هر کیلو، 1300لیتر آب میخواهد. هر برش نان تست، حدود 30گرم وزن دارد؛ یعنی 40لیتر آب برای تولید آن مصرف شده.
به این ترتیب میشود گفت برای هر لقمه نان و پنیر حدود 90لیتر آب مصرف میشود.
70 لیتر برای هر دانه (100گرم) سیب
بهطور متوسط، تولید هر کیلو سیب حدود 700لیتر آب نیاز دارد؛ البته مقدار دقیق آن به نوع و محل پرورش میوه بستگی دارد. هر لیوان (200 میلیلیتر) آب سیب، حاصل 190لیتر آب است.
50 لیتر برای هر دانه (100گرم) پرتقال
بهطور متوسط برای تولید هر کیلو پرتقال به حدود 500لیتر آب نیاز داریم. برای هر لیوان (200 میلیلیتر) آب پرتقال، 170لیتر آب مصرف شده.
90 لیتر برای هر قوری چای
برداشت هر کیلو برگ سبز چای، 2400لیتر آب میخواهد. از هر کیلو برگ سبز چای، حدود 260گرم چای خشک حاصل میشود؛ بنابراین تولید هر کیلو چای خشک، 9200لیتر آب میخواهد. برای دم کردن هر فنجان چای بهطور متوسط به 3گرم چای نیاز داریم. به این ترتیب، در زیر هر فنجان چای، 30لیتر آب خوابیده.
4500 لیتر برای هر قطعه (300گرم) گوشت گاو
در گاوداریهای صنعتی، معمولا 3سال طول میکشد تا گاو بالغ شود و 200کیلو گوشت بدون استخوان تولید کند. گاو در این مدت، 1300کیلو غلات، 7200کیلو علوفه، 24متر مکعب آب آشامیدنی و 7متر مکعب آب برای نظافت مصرف میکند. این یعنی سرجمع برای تولید هر کیلو گوشت بدون استخوان گاو، به15هزار و300لیتر آب نیاز داریم.
1170 لیتر برای هر تکه سینه (300 گرم)
مرغ در مرغداریهای صنعتی، معمولا 10هفته طول میکشد تا مرغهای گوشتی بزرگ بشوند. از هر مرغ حدود 7/1کیلو گوشت سفید به دست میآید. هر مرغ در این مدت به 3/3کیلو دانه و 30لیتر آب برای آشامیدن و نظافت نیاز دارد. بدین ترتیب برای تولید هر کیلو گوشت مرغ، 9/3متر مکعب آب مصرف میشود.
200 لیتر برای هر دانه (60گرم) تخممرغ
بهطور متوسط برای تولید هر تن تخممرغ، 3300متر مکعب آب مصرف میشود که عمده آن به تغذیه مرغها مربوط میشود.