- نجف زاده: با سلام به عنوان اولین سوال مهمترین نقطه مثبت ومنفی مجلس هفتم را بیان کنید، ضمنا وقت شما برای پاسخ به هر سوال فقط یک دقیقه است.
حداد: با سلام به شما، ابتدا یاد شهید مدرس را در روز 10 آذر گرامی می‌دارم خصوصا در محلی که مدرس درهمان محل از ایران و حقوق ملت ایران به عنوان یک نماینده دفاع می کرده است. اما اینکه مهمترین نقطه مثبت درمجلس هفتم چه بوده است باید عرض کنم ، توجه به مشکلات مردم، دغدغه گرهگشایی کارهای مردم، رفع تنگناهای معیشتی و توجه به واقعیت ها نقطه مثبت اصلی مجلس است.
فضای حاکم و جو عمومی مجلس هفتم از ابتدا تا کنون بوده اما نقطه منفی مجلس هم این است که نتوانسته تا آن سقف پروازی تعیین شده در این مسیر بالا رود و انتظار بنده این بود که بیش از آنچه که کار کرده ایم کار کنیم، این همان یک دقیقه ای است که به من وقت داده بودید .
- آقای دکتر ترکیب مجلس هفتم با خواست و آرای مردم ایران متفاوت از مجلس ششم بود، فکر می کنید همین ترکیب در مجلس آینده نیز حفظ شود یا شاهد دگرگونی های زیادی خواهد بود ؟
درایران چون انتخابات واقعی است پیش بینی نتیجه انتخابات کار آسانی نیست . در انتخابات چند سال اخیر نیز همه این را حس کرده اند، خارجی ها هم این را قبول دارند و مردم ایران هم می دانند که کسی نتیجه انتخابات را از قبل برای انها تعیین نمی کند .بنابراین پیشگویی نباید کرد و پیش بینی هم دشوار است ، اما دلیلی نمی بینم که مردم راهی را که در این چند سال انتخاب کردند ادامه ندهند.
- ارتباط منطقی میان سه قوه با اهمیت است اما برخی معتقد و در عین حال منتقدند که همسو بودن دولت و مجلس باعث شده است مجلس از ان بحث نظارتی خودش درباره دولت کوتاه بیاید ، در سال چهارم مجلس هم فکر می کنید همین روال طی شود ؟
من اصل این موضوع را به این صورت که عنوان می شود قبول ندارم ، بیشتر این موضوع از جانب رقبای سیاسی ما از داخل یا بیرون مجلس مطرح می شود البته به عنوان رئیس مجلس نمی خواهم وارد مسائل جناحی شوم اما می خواهم بگویم این حرف پیش از انکه یک حرف واقعی باشد تبلیغات سیاسی است و دلیلش هم این است: شما می‌بینید تعداد وزرایی که دولت معرفی و این مجلس با آنها مخالفت کرد و رأی اعتماد نداد در کدامیک از مجالس قبلی و با کدامیک از دولت های قبلی سابقه داشته است؟ و یا تعداد تذکرهای کتبی که نمایندگان مجلس هفتم دادند، در مدت مشابه با مجالس قبلی مقایسه کنید و ببینید چقدر بیشتر بوده است، یک نماینده ای که بیش از همه فریاد می‌زند که این مجلس شأن نظارتی خود را از دست داده است در مجلس ششم از وزراء 48 سؤال کرده بود که در همین مدت مشابه در این مجلس از وزراء 101 سؤال کرده است و این نشان می دهد که در این مجلس فضا باز است و آزادی برای تذکر و استیضاح و ندادن رأی اعتماد وجود دارد اما آنچه منتقدان به دنبال آن هستند ایجاد ستیزه جویی میان مجلس و دولت است تا مردم را از مجلس گریزان کنند و خوشبختانه نمایندگان مجلس همه عموماً توجه دارند و تحت تأثیر این القائات قرار نمی گیرند .
بطور خلاصه این طور نیست که مجلس از حق خودش در برابر دولت کوتاه آمده باشد ، انگیزه سیاسی بیشتر منتقدان این است که تحریک کنند و از ایجاد اختلاف میان مجلس و دولت به نفع خودشان استفاده کنند یعنی اب گل الود شود تا ماهی پیروزی در انتخابات مجلس هشتم گرفته شود ، نمایندگان مجلس هم مراقب هستند که تحت تاثیر القائات قرار نگیرند .
- آقای دکتر شما که وبلاگ نویسی نمی کنید؟
من وقت ندارم و خیلی هم اعتقادی به این کارها ندارم، این کار کسانی است که فرصت و یا امکان ندارند من که هر وقت بخواهم با مردم حرف بزنم راحت حرف می زنم.
- ولی برخی هم هستند که امکان ارتباط رسانه ای دارند اما باز هم وبلاگ دارند
لابد فرصت دارند .
- شما فکر کنید اقای حداد سوار یک تاکسی شدند ، فرضا راننده تاکسی یک موسیقی تند گذاشت و اقای حداد هم خوششان نمی اید عکس العمل شما چیست ؟
من‌خواهش می کنم که خاموش کند با زبان خوش با دوستی و محبت ، روش من معمولا این طور است.
- درباره بحث نظارت بر قوه قضاییه و تحقیق و تفحص از دستگاه قضایی حرف و حدیثهای زیادی شنیدیم ، نتیجه ان را مردم کی می توانند ببینند ؟
این موضوع هنوز مراحل خودش را در مجلس طی می کند و قطعا هم باید در مجلس گزارش قرائت و اعلام شود، اما چون به دلایل گوناگون این کارطولانی شده است ما ترجیح دادیم که گزارش نهایی را مجدد بررسی کنیم تا توضیحات خود قوه قضاییه را نیز بشنویم. ممکن است اتفاق 3 یا 4 سال پیش رخ داده باشد و حال دیگر منتفی شده باشد .
- نتیجه این تحقیق وتفحص کی اعلام می شود ؟
امیدوارم آن را قبل از عید در مجلس اعلام کنیم.
- شما گفتید از مهمترین دغدغه های مجلس هفتم رسیدگی به دغدغه های اقتصادی مردم بود ، مصداقی دارید؟
سال 84 طرح تثبیت قیمتها را مطرح کردیم و مانع شدیم قیمت بنزین به یکباره 3 برابر شود ان زمان دولت اقای خاتمی بود و در دولت فعلی هم در حال حاضر برای مهار تورم با دولت همکاری داریم.
- یک جایی گفتید که به نتایج خوبی رسیده اید ؟
هنوز نمی توانم راجع به نتایج ان اظهارنظر قطعی کنم اما همکاری ها ادامه دارد و همکاری خوبی هم هست تا ببینیم چکار می توانیم بکنیم .
- آقای دکتر مردم کی می توانند حس کنند که مثلا گرانی کم یا متوقف شده است ؟
من امیدوارم تا چند ماه آینده نتایج آن روشن شود، به هر حال مجلس درباره مشکلات مردم و ایجاد یک رونق اقتصادی کارهای زیادی کرده است که یکی از مهمترین کارها همین تصویب لایحه اجرای سیاست های کلی اصل 44 است که یکی از اقدامات خوب مجلس است یا تصویب لایحه مدیریت خدمات کشوری (همان لایحه معروف نظام پرداخت هماهنگ) که در این مجلس به تصویب رسید و به دولت ابلاغ شد و یا قوانینی که مجلس به سود بازنشستگان و قشرهای مختلف مردم، فرهنگیان ،پرستاران و زنان سرپرست خانوارتصویب کرده ، فهرست مفصلی از خدمات مجلس هفتم وجود دارد که در فرصتی دیگر اگر وقت شدبه جزئیات آن اشاره می کنم.
- آقای دکتر من آمار دقیقی از آن تعداد نمایندگان مجلس که منزل شخصی دارند ندارم ، شما هم احتمالا ندارید این سوال را از این بابت پرسیدم که برخی معتقدند نماینده مجلس باید از نزدیک درد برخی از طبقات مختلف جامعه را حس کند مثلا در زمینه مسکن خیلی از مردم این درد را دارند، نمایندگان مجلس چطور این درد را حس می کنند از نزدیک یا از متن گزارشهای مکتوب کارشناسان ویا از روی صندلیهای سبز مجلس ؟
کمتر مسئولی در کشور به اندازه نماینده مجلس از درد مردم خبر دارد برای اینکه نماینده اتاقش و زندگی اش مشرف به جامعه است و پنجره اتاق کار نماینده رو به مردم باز می شود ،او باید از همین مردم رای بگیرد و رای مستقیم هم بگیرد، این است که شما سراغ هر نماینده ای که بروید می بینید میزان موفقیت او تابع این است که چه اندازه میان مردم است و از درد مردم آگاه است و به آن دردها رسیدگی می کند ، اینکه نماینده خودش خانه داشته باشد یک بحث است اما اینکه نماینده از درد مردم با خبر باشد بحث دیگری است .
- برخی مردم می ایند جلوی مجلس و به نمایندگان نامه هایی درباره وام یا اشتغال می دهند ، این فراتر از وظایف قوه مقننه نیست ؟ و ورود نمایندگان در مشکلات جزیی مردم چیز تعریف شده ای است؟
یکی ازنقاط ضعف همه مجالس ما از جمله مجلس هفتم این است که این آوار دردها و مشکلات و مطالبات مردم بر سر نمایندگان سبب می شود وقت کمی برای آنها باقی بماند، الان هر نماینده که می بینید با کوله باری سنگین از دردها و مطالبات مردم روبرو است که بعضی های ان به نماینده مربوط نمی شود اما نماینده نمی تواند به مردم بگوید که این کار به من مربوط نمی شود. یعنی رابطه بین نماینده و مردم در ایران طوری تعریف شده که هر کس هر دردی دارد آن را به نماینده می گوید.
- مجلس هفتم در مقایسه با مجلسس ششم یک مجلس کاملا متفاوتی است و به دور از تنش های سیاسی، این را بیشتر مدیون مدیریت شماست یا نماینده ها هم سهم دارند ؟
راجع به من که از خودم نباید بپرسید اما ازهمکاران خودم تشکر می کنم چون اگر آنها نمی خواستند چنین نتیجه ای حاصل نمی شد یا اگر آنها با روش بنده موافق نبودند به من رای نمی دادند، پس در واقع هم انتخاب من و هم نتیجه ای که گرفتم نهایتا به خود نمایندگان و بدنه کلی مجلس برمی گردد یعنی این ارامش آرامشی نیست که یک فرد در آن موثر باشد بلکه کل مجلس هفتم در آن موثر بودند و اگر فردی هم در ان موثر بوده ان را هم مجلس هفتم انتخاب کرده است.
- آقای حداد عادل، چند درصد عادل است ؟
سوال سختی می‌کنید، چو بید بر سر ایمان خویش می‌لرزم، امیرالمومنان در نهج البلاغه می فرمایند : حق و عدالت موقع سخنوری و بیان ،گسترده ترین میدان است اما در مقام انصاف و عمل تنگ ترین مجال است، اینکه حالا در حرف از من بپرسید می گویم صد درصد اما در عمل خدا عالم است.
- ما فرض بر این می گذاریم که مخاطبان ما قبول دارند که شما یک فرد عادل هستید به خاطر همین منصفانه جواب دهید. در مبارزه با مفاسد اقتصادی ، مجلس وارد عمل شد اما بعضی ها معتقد هستند که با دستان ودستمال آلوده نمی شود شیشه را پاک کرد شما منصفانه بگویید چند درصد از نمایندگان مجلس هفتم دستمال و دستان پاک دارند ؟
من امار دقیق ندارم، از اسرار نمایندگان که خدا باخبر است ولی من در این مجلس درصد بالایی را پاک می دانم ،یعنی اگر بگویم 90 درصد نمایندگان را دلسوز و پاک می دانم میان خود و خدایم حرف گزافی نگفته ام .
- می‌گویند نماینده مجلس وقتی می‌خواهد یک مسئله ای را بررسی کند باید منافع ملی را در نظر بگیرد اما بعضی جاها احساس کردم منافع ملی نبوده و منافع شخصی بوده .مثلا سر ماجرایی که می‌خواستند عمر نمایندگی مجلس هفتم را بالا ببرند و کوتاه کردن مدت زمان ریاست جمهوری، به نظر می‌رسید این منافع شخصی باشد ،مجمع تشخیص مصلحت و شورای نگهبان هم مخالف بودند نظر شما چیست درآن مسئله منافع شخصی اصل بود یا منافع ملی؟
از نماینده ها اگر سوال کنید می‌گویند داریم خدمت می کنیم و می خواستیم بیشتر خدمت بکنیم و نمی توان این کار ما را منفعت شخصی دانست .اما این قبیل اشکالات به اشکالات جدی تری بر می گردد وآن این است که در ایران باروسنگینی انتخاب شدن غالبا بردوش خود نماینده است یعنی این نماینده است که با کار و رفتار خود باید با رقبای خودش رقابت و مقابله کند ،این عیب دارد چرا که نماینده ها به ناچار به دنبال مسایل جزیی می روند و وقت آنها درمسایل کلی گرفته می شود . نتیجه همین است که یک ساختار سیاسی جا افتاده که نماینده ها به اعتبار تعلق به آن ،ساختار برنامه ای به جامعه عرضه کنند و جامعه به یک ایده و اندیشه رای بدهد و نه یک فرد، هنوز جانیفتاده است در نتیجه نماینده مجبور است به روستاها و شهرها سر بزند و به کارهای جزیی بپردازد و این دغدغه انتخاب شدن و انتخاب نشدن یک مشکل بزرگ در کار قانونگذاری ماست.
- مجلس هفتم اصولگراست و در برابر دشمن ایستادگی کرده است،اما ما در سیاست خارجی یک استراتژی تدوین شده نداشتیم که نقشه راه باشد نظر شما چیه؟
سیاست خارجی یک اصولی دارد که کلیات آن اصول در قانون اساسی به دست رهبری است، درعالیترین سطوح یعنی در وظایف و اختیارات رهبری است و یک پایه هایی دارد که اینها درقانون اساسی و قوانین ثابت مشخص شده است و هیچ مجلسی از آنها عدول نمی کند اما سیاست خارجی برخلاف مسایل داخلی کشور خیلی تابع شرایط است و اصولا هیچ مجلسی در دنیا شاید در جزئیات وارد سیاست خارجی به این حد نمی شود. شاید شما هم دیده باشید که کمترین سوالات نمایندگان از وزرای امورخارجه بوده است اما به هرحال کمیسیون سیاست خارجی مجلس دراین زمینه هم فعال است.
- رابطه شما با رئیس جمهور خوب است، اماشما یک زبان دیپلماتیک و در عین حال فرهنگی دارید و آقای رئیس جمهور زبانی صریح، تا کنون به این فکر کرده اید که شما از صراحت آقای رئیس جمهور وام بگیرید و در عوض آقای احمدی نژاد از زبان دیپلماتیک و فرهنگی شما وام بگیرد ؟
آن وقت دیگر آقای احمدی نژاد می‌شود من و من می‌شوم آقای احمدی نژاد. اما هیچ کس از جلد خودش بیرون نمی‌رود، من اتفاقا زبان مردم فهم آقای احمدی نژاد را تحسین می کنم گاهی هم سعی می‌کنم که حالت دانشگاهی خودم را که هنگام صحبت کردن با مردم انگار که سر کلاس فلسفه هستم فراموش و مثل آقای احمدی نژاد صحبت کنم. بله حرف شما حرف درستی است.
- وجهه آقای حداد عادل نزد مردم بیشتر به علت گذشته فرهنگی اش است یا عملکردامروز سیاسی او ؟
نمی دانم، به هرحال زندگی من یک جوهردارد. آن روزی که بیشتر کار فرهنگی می کردم به عشق این انقلاب ، مردم و کشوربود و امروزهم که درمجلس هستم به همین عشق است و اگر فردایی هم پیش بیاید که جای دیگری باشم این چراغ راه همیشه پیش روی من روشن است. البته شما باید ابتدا از مردم بپرسید که من را قبول دارند یا نه .
- می‌گویند مجلس هفتم با اینکه آقای حداد یک چهره فرهنگی است اما در زمینه فرهنگی خیلی کم کار بوده است و انتقادات زیادی هم به ان می‌شود ؟
اینکه در گذشته مجلس چقدر در این باره کار کرده است وارد آن نمی شوم اما مجلس در هفته های اخیرخودش را آماده کرده که در مسایل فرهنگی فعال تر عمل کند و در همین زمینه کمیسیون فرهنگی از مسئولان بخشهای فرهنگی دعوت کرده و با رئیس جمهور هم تماس داشته است.
- آیا خود شما از عملکرد کمیسیون فرهنگی مجلس رضایت دارید؟
من اصولا معتقدم که درعرصه فرهنگ ،گره ها چندان با مصوبه های فوری باز نمی شود ، مشکلات فرهنگی جامعه مانند بیماریهای روانی افراد است ، اگر کسی سردرد دارد با یک قرص زود خوب می شود اما اگر شخصی افسردگی داشته باشد قرصی ندارید که ظرف چند ساعت افسردگی او را مداوا کنید، فرض کنید راجع به لباس، مجلس ما در سه سال اول قانونی را درباره لباس تصویب کرد اما آیا شما فکر می کنید مشکلات مربوط به لباس پوشیدن و مشکلات فرهنگی و ارزشی و اخلاقی ناشی از لباس چیزی است که با یک قانون مجلس حل شود. در واقع درخت فرهنگ مثل کاشت درخت گردو است و ممکن است سی سال طول بکشد تا میوه بدهد در حالیکه بوته کدو خیلی زود جواب می دهد اما کدو است.
- نمایندگان مجلس یا هر مسئولی به نوعی خدمتگزاران مردم هستند و متاسفانه در مجلس شاهدیم که خیلی مواقع این خدمتگزاران سروقت نمی‌آیند یا غیبت دارند ، همین دو هفته پیش هم در برابر چشمان متعجب زده رسانه ها و مردم دیدیم که جلسه علنی کنسل شد. نظر شما چیست؟
به جای لغو می‌گویید کنسل؟
- گفتم کنسل؟ یک سئوال دیگری هم پس از این داشتم مثلا آقای حداد عادل در این سالها برای آبستراکسیون و فراکسیون معادل فارسی پیدا نکرده‌اند ؟
چرا برای آبستراکسیون معادل فارسی داریم و آن هم نصاب شکنی است اما چون این اتفاق درمجلس هفتم نیفتاد آن را نشنیدید اما برای فراکسیون هنوز نتوانستیم معادل جا افتاده ای پیدا کنیم، حالا اگر کسی از صدا و سیما صدای ما را می شنود می‌تواند هم به خود ما در مجلس و هم به فرهنگستان پیشنهاد کند .
- آقای دکتر آیا شما صلاح می دانید اسامی نمایندگانی را که غیبت می‌کنند از طریق رسانه ملی اعلام کنیم؟
شما الان دارید اعلام می‌کنید، مگر رادیو فرهنگ که مستقیم مذاکرات مجلس را پخش می‌کند رسانه شما نیست؟
- به نظر شما این راه درست است ؟
این یکی از راههاست ، به هر حال وقتی از انجا اعلام می شود همه می فهمند و روزنامه ها هم از رادیو می شنوند و خبرنگار هم دارند، البته این بد است که مجلس به دلیل تأخیر نمایندگان دیر تشکیل شود اما این اتفاق در طول مجلس هفتم فقط یکی دو بار اتفاق افتاده است اگر چه یکبار آنهم خیلی بد است، این اتفاق در مجالس گذشته نیز سابقه داشته ، البته سابقه مجوز این نیست که در مجلس هفتم هم باشد و امیدوارم همکاران من طوری عمل کنند در اینده من در مقابل شما بتوانم سرم را قشنگ بالا بگیرم و دیگر این اشکال پیش نیاید.
- هنوزهم شعر می‌گید؟
گاهی اوقات شعر من رو می‌گه .
- آخرین شعری را که گفتید یادتون هست ؟
بله
- برای ما می خوانید ؟
نه، اگر شعر بخونم مردم می‌گویند پس مشکلات ما چی شد؟ رئیس مجلس فقط شعر می‌گه و معلومه که چرا هنوز تورم و گرانی وجود دارد.
- بین مردم هنوزاین شایعه هست که نمایندگان مجلس حقوق مادام العمر می گیرند به نظر شما علت ماندگاری این شایعه چیه؟
این شایعات یک عادت اجتماعی است اما این قضیه صحت ندارد. راه اثبات آن هم راحت است من به شما پیشنهاد می کنم بروید سراغ نمایندگان ادوار گذشته و فیش حقوقی آنها را ببینید مجلس تا به حال هزار نماینده داشته است بروید سراغ آنها ببینید کجا کار می کنند و چقدر حقوق می گیرند، سراغ نمایندگان دوره های اول تا ششم مجلس بروید و بپرسید درستان چه بوده ، کجا کار می‌کنید، چه قدر حقوق می گیرید وان حقوقی که اگر نماینده نبودید می گرفتید با حالا چقدر فرق دارد؟این موضوع اصلا به نمایندگان مجلس ربطی ندارد ، در کل کشور از یک سطحی به بالا هرکسی که منصبی داشته باشد و به شغل قبلی اش برگردد یک مختصر فوق العاده شغل ان حقوق را به او می دهند ، کسی که وزیر شده باشد بعدا از وزارت کنار رود این احساس در کشور بوده است که این ادم بالاخره همین که یک مدتی در این مسئولیت قرار گرفت شرایط خاصی برای او ایجادشده ، مثلا فرض کنیم این ادم صد هزار تومان اضافه می گیرد ، داستان در همین حد است.
این طور نیست که فکر کنیم، مثلا کسی که کارمند دولت نباشد نماینده شود پس از نمایندگی دیناری حقوق نمایندگی نمی گیرد چون کارمند نبوده اما اگر کسی کارمند دولت بود و نماینده شد ممکن است بعد از نمایندگی حدود هفتاد هشتاد هزار تومان به خاطر نمایندگی ان هم طبق قانون ونه انهم قانون این مجلس اضافه بگیرد که ان هم دلیلش روشن است.
- شما 2 تا مدرسه غیرانتفاعی دارید. درآمدش خوبه ؟
اگر صفر یا زیر صفر چیز خوبی باشد درآمد این مدارس هم خیلی خوبه، اصلاً کاری که ما می‌کنیم در مدرسه خودمان، به معنای واقعی کلمه، غیرانتفاعی و ضد انتفاعی است، من از اول با همسرم عهد کردیم که به پول مدرسه دست نزنیم و گفتیم پول مدرسه آتش است و نباید به آن دست بزنیم و اگر امکاناتی هم داریم باید صرف فرزندان عزیزی بکنیم که در این مدرسه هستند و فکر می کنیم اگر یک نفر برای این کشور خدمتگزار مؤمن تربیت شود ارزش آن از میلیارد ها تومان پول بیشتر است. وخدا هم به ما این لطف را کرده است.
- من فوتسال شما رو دیدم که خوب بازی می کردید می خواستم بدانم که شما دفاع سیاسی را دوست دارید یا حمله سیاسی را ؟
من اصول منطقی بازی کردن وبا فکر بازی کردن را چه درپست حمله یا دفاع ترجیح می‌دهم، من فکر می کنم بیشتر باید با فکرعمل کنیم، چه در عالم سیاست چه در عالم ورزش، مشکل ما این است که کم فکر می کنیم. ای کاش نسل جوان ما قبل از هر چیز فکر کردن را یاد بگیرند چون اگر فکر کردن بلد باشیم دیگر مشکلی نداریم چون به گوهر وجودی خود دست پیدا کردیم.
- وقتی رئیس مجلس شدید از تجربیات آقای هاشمی رفسنجانی و کروبی و ناطق نوری استفاده کردید و آیا با آنها رایزنی کردید که انتقال تجربیات مدیران صورت بگیرد؟
بله من رفتم پیش آقای کروبی و سؤالاتی را نوشته بودم وازنظر ایشان استفاده کردم و شبیه همین کار را با ناطق نوری کردم و با آقای هاشمی همین الان ارتباط دارم و اگر الان باز هم نیاز شود ومسئله ای پیش بیایدهمین مشورتها را انجام می دهم .
- با بیست و سی چطورید؟
بیست وسی را می پسندم ازباب اینکه خیلی شش در چهار وکلیشه ای نیست و متنوع است.
- تا حالا شما رو عصبانی کرده یا نه ؟
یکی دو بار به اونا گفتم یک چیزی رو پخش نکنید اما پخش کردند.
- سئوالات چطور بود؟
دست شما درد نکنه، خیلی طبیعی و عادی بود.
