ارزیابی این گزارش از چند منظر مهم و ضروری بهنظر میرسد.
1- در بررسی و تحلیل این گزارش میبایست جنبههای مثبت و منفی آن را توأمان مد نظر داشت. تلقی پیروزی صرف برای ایران از این گزارش یک برداشت سادهانگارانه است.
2 - گزارش مذکور از این منظر که صلحآمیز بودن فعالیتهای هستهای ایران را تأیید میکند و درواقع بر گزارش آژانس بینالمللی اتمی صحه میگذارد باید مثبت تلقی شود. در اینباره این اعتقاد وجود دارد که گزارش مذکور تأثیر دیدگاه آن دسته از مقامات آمریکایی است که با هرگونه مقابله نظامی آمریکا علیه ایران بهویژه با وجود بحران عراق مخالفند و این اقدام پیشدستی جناح مخالف بازهای آمریکا (نئومحافظهکاران) برای جلوگیری از شروع جنگی جدید از سوی بوش در سال آخر ریاست جمهوری وی است.
3 - از سوی دیگر این گزارش ادعا میکند فعالیتهای هستهای ایران تا قبل از سال 2003 در جهت ساخت بمب اتمی بوده است که درنتیجه فشارهای بینالمللی متوقف شده است. این گزارش همچنین القاء میکند که فشارهای بینالمللی بر ایران جواب میدهد. درواقع نکته کلیدی این گزارش را باید همین موضوع دانست که درصدد است به همپیمانان غربی و افکار عمومی اینگونه القاء کند که ایران تاکنون درصدد ساخت بمب اتمی بوده است و درنتیجه فشارهای جهانی مجبور به متوقف کردن فعالیتهای نظامی خود شده است و باتوجه به اینکه خطر ایران هستهای همچنان باقی است و این کشور به فعالیت غنیسازی ادامه میدهد، بنابراین با ادامه فشارها و بالا بردن هزینه آن، میتوان ایران را از ادامه این فعالیتها نیز منصرف کرد.
4 -با القاء این دیدگاه در گزارش سازمانهای اطلاعاتی آمریکا و سماجت بوش مبنی بر باقی بودن خطر ایران هستهای و ادامه موضعگیریهای همپیمانان اروپایی بوش علیه ایران، احتمال صدور قطعنامه سوم علیه ایران را نباید از نظر دور داشت.
5 - با وجود آنکه انتشار این گزارش مخالفت چین و روسیه با تشدید برخورد علیه ایران را بهدنبال داشت و روسیه رسما هرگونه تلاش ایران برای ساخت سلاح اتمی تا پیش از سال 2003 را تکذیب کرد، اما تجربه ثابت کرده است نمیتوان به این اختلافات دلخوش کرد و باید با ادامه رایزنیها و تلاشهای دیپلماتیک ازجمله مذاکره با اروپا در جهت خنثی کردن موضع آمریکا و همپیمانان غربی وی همچنان تلاش کرد.
رضا مقدسی: انتشار گزارش 16 نهاد اطلاعاتی - امنیتی آمریکا درباره غیرنظامی بودن فعالیتهای هستهای جمهوری اسلامی ایران در روزهای گذشته بازتابهای گسترده و متفاوتی در داخل و خارج از کشور داشته است.
کد خبر 38537